Хвасцец
Хвасце́ц (лац.: coccyx), хвастцовая косць (лац.: os coccygis) — ніжні аддзел пазваночніка чалавека, які складаецца з трох-пяці зрослых рудыментарных пазванкоў.
Хвасцец | |
---|---|
![]() | |
Анатамічная лакалізацыя | posterior part of pelvis[d] |
Злучаецца з | |
Код NCI Thesaurus | C12696 |
![]() |
Функцыя
правіцьХвасцец з'яўляецца ў чалавека і іншых бясхвостых прыматаў, пачынаючы з нахалапітэка (міяцэнавы гамінід)[1], уяўляючы сабой рудыментарны хвост[2]. Нягледзячы на рудыментарны характар, хвасцец мае даволі важнае функцыянальнае значэнне[3][4].
Пярэднія аддзелы хвасца служаць для прымацавання мышцаў і звязкаў, якія ўдзельнічаюць у функцыянаванні органаў мочапалавой сістэмы і дыстальных аддзелаў тоўстага кішэчніка (хвастцовая, падуздышна-хвастцовая і лабкова-хвастцовая мышцы, што фарміруюць мышцу, якая падымае задні праход, а таксама заднепраходна-хвастцова звязка). Таксама да хвасца прымацоўваецца частка мышачных пучкоў вялікай ягадзічнай мышцы, якая з'яўляецца магутным разгінальнікам сцягна[3].
Апроч гэтага, хвасцец мае ролю ў размеркаванні фізічнай нагрузкі на анатамічныя структуры таза, служачы важным пунктам апоры — пры нахіле чалавека, які сядзіць, уперад пунктамі апоры з'яўляюцца сядалішчныя шышкі і ніжнія галіны сядалішчных касцей; пры нахіле назад частка нагрузкі перадаецца хвасцу[3].
Будова
правіцьХвасцец у цэлым мае форму выгнутай піраміды, звернутай асновай дагары, а верхавінай — уніз і наперад.
Ад першага хвастцовага пазванка адыходзяць відазмененыя верхнія сустаўныя адросткі, якія атрымалі назву хвастцовых рогаў (лац.: cornua coccygea). Хвастцовыя рогі, злучаючыся з крыжавымі рогамі, удзельнічаюць у фарміраванні крыжова-хвастцовага злучэння тыпу сіндэсмоза, рухомасць у якім больш выяўлена ў жанчын. Падчас родаў хвасцец можа адхіляцца назад, павялічваючы памеры родавых шляхоў.
Па бакавых (латэральных) паверхнях цела першага хвастцовага пазванка размяшчаюцца рудыменты папярочных адросткаў, астатнія хвастцовыя пазванкі адросткаў не маюць.
Дадатковыя выявы
правіць-
Пазваночны слуп.
-
Пазваночны слуп.
-
Левая мышца, якая падымае задні праход знутры.
-
Сярэдзіннае сагітальнае сячэнне мужчынскага таза.
-
Сярэдзіннае сагітальнае сячэнне жаночага таза.
Гл. таксама
правіцьЗноскі
Спасылкі
правіць- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Хвасцец
- Сапин М. Р., Никитюков Д. Б. Анатомия человека. — В 3 томах. — М. — 1998. — Т.1.
- Синельников Р. Д. Атлас анатомии человека. — В 3 томах. — М. — 1990. — Т.1.
- «Хвастцовы боль» на сайце coccyx.org (англ.)
- http://www.al-hikmah.org/coccyx-fracture.asp Архівавана 30 снежня 2006.