Яганэсбург

Яганэсбург
Герб	Сцяг[d]
Краіна	Паўднёва-Афрыканская Рэспубліка
Каардынаты	26°12′16″ пд. ш. 28°02′30″ у. д.HGЯO
Кіраўнік	Dada Morero[d]
Заснаваны	1886
Плошча	1 644 км²;
Вышыня цэнтра	1 753 ± 1 м
Насельніцтва	▲4 434 827 чал. (2011);
Часавы пояс	UTC+2
Тэлефонны код	2711
Паштовыя індэксы	2001 і 2000
Афіцыйны сайт	joburg.org.za (англ.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Яга́нэсбург^[6], Іага́несбург^[7]^[8]^[9] (англ.: Johannesburg) — самы буйны паводле колькасці жыхароў горад у Паўднёва-Афрыканскай Рэспубліцы.

Гісторыя

Заснаваны ў 1886 годзе як шахцёрскі пасёлак пры рудніках Вітватэрсранда. У час англа-бурскай вайны 1899-1902 захоплены англічанамі (1900), уключаны ў склад брытанскага дамініёна Паўднёва-Афрыканскага саюза (з 1961 ПАР). З 1928 горад. У пачатку 20 стагоддзя — адзін з цэнтраў масавых выступленняў афрыканскага насельніцтва супраць апартэіду. Пасля Другой Сусветнай вайны горад перажыў эканамічны бум (развіццё хімічнай прамысловасці, машынабудавання, апрацоўкі каштоўных камянёў).

Насельніцтва

Год	Колькасць
1886	3 000
1904	99 052

Год	Колькасць
1908	99 052
1985	1 783 000

Год	Колькасць
1990	1 898 000
2001	3 326 055

Год	Колькасць
2011	4 434 827	^[3]

Гарады-пабрацімы

Адыс-Абеба, Эфіопія
Акра, Гана
Бірмінгем, Вялікабрытанія
Верона, Італія^[10]
Віндхук, Намібія (12 чэрвеня 2018)^[11]
Дурбан, ПАР
Кейптаўн, ПАР
Лертэ, Германія
Лондан, Вялікабрытанія
Нью-Ёрк, ЗША (2003)
Пекін, Кітай
Прэторыя, ПАР
Рамала, Дзяржава Палесціна
Рыа-дэ-Жанэйра, Бразілія (1 снежня 2021)^[12]
Рым, Італія
Санкт-Пецярбург, Расія (2009)^[13]
Тайбэй, Тайвань (1982)
Тан, Францыя

Зноскі

↑ ^а ^б https://humanities.uct.ac.za/apc/place-names-pre-colonial-origin-and-their-use-today
↑ ^а ^б https://amalicities.africa/about/dada-morero/?swcfpc=1
↑ ^а ^б http://www.citypopulation.de/php/southafrica-cityofjohannesburg.php
↑ ^а ^б South African Post Office
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q7565777"></a>
↑ ^а ^б http://www.postoffice.co.za/tools/pcodes.xls

↑

Адказ Цэнтра даслядванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі

«Пры перадачы на пісьме іншамоўных прозвішчаў і тапонімаў, у структуру якіх уваходзіць спалучэнне зычнага гука [й] з галоснымі, рэкамендуем карыстацца палажэннямі § 16 Правіл арфаграфіі, зацверджаных у 2008 г. У адпаведнасці з фармулёўкай пункта 3 гэтага параграфа згаданае спалучэнне ("й + галосны") перадаецца ётаванымі галоснымі, таму ёсць падставы пісаць: Якагама, Яганэсбург, Емен, еменцы, Ёркшыр, Ёган, Ёзас (як Ёфе, Нью-Ёрк).»

— Адказ Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі

↑ Іаганесбург // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Белэн, 1999. — 608 с.: іл. ISBN 985-11-0279-2
↑ Геаграфія: Вучэбная праграма для VI—XI класаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання / Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. — Мн., 2014.
↑ тасама Іаханесбург, Іаганэсбург
↑ https://www.comune.verona.it/nqcontent.cfm?a_id=5485
↑ http://www.windhoekcc.org.na/documents/a74_city_of_whk_annual_report_201718.pdf
↑ http://mail.camara.rj.gov.br/APL/Legislativos/scpro2124.nsf/a6cd246684502db90325863200569384/0325864700576d2603257abe0068a459?OpenDocument
↑ https://sptoday.ru/2013_07_19/veneciya-ukrepilas-v-spiske-gorodov-pobratimov-sankt-peterburga/

Літаратура

Іаганесбург // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Белэн, 1999. — 608 с.: іл. ISBN 985-11-0279-2

[_1fd15b33fbb08e56-1] а ^б https://humanities.uct.ac.za/apc/place-names-pre-colonial-origin-and-their-use-today

[_cd949759553a3eac-2] а ^б https://amalicities.africa/about/dada-morero/?swcfpc=1

[_5586c2b1dce20998-3] а ^б http://www.citypopulation.de/php/southafrica-cityofjohannesburg.php

[_a09f1899951a34a9-4] а ^б South African Post Office
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q7565777"></a>

[_8e83db201ad267c8-5] а ^б http://www.postoffice.co.za/tools/pcodes.xls

[6] 

Адказ Цэнтра даслядванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі

«Пры перадачы на пісьме іншамоўных прозвішчаў і тапонімаў, у структуру якіх уваходзіць спалучэнне зычнага гука [й] з галоснымі, рэкамендуем карыстацца палажэннямі § 16 Правіл арфаграфіі, зацверджаных у 2008 г. У адпаведнасці з фармулёўкай пункта 3 гэтага параграфа згаданае спалучэнне ("й + галосны") перадаецца ётаванымі галоснымі, таму ёсць падставы пісаць: Якагама, Яганэсбург, Емен, еменцы, Ёркшыр, Ёган, Ёзас (як Ёфе, Нью-Ёрк).»

— Адказ Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі

[7] Іаганесбург // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Белэн, 1999. — 608 с.: іл. ISBN 985-11-0279-2

[8] Геаграфія: Вучэбная праграма для VI—XI класаў устаноў агульнай сярэдняй адукацыі з беларускай мовай навучання / Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. — Мн., 2014.

[9] тасама Іаханесбург, Іаганэсбург

[_98cd2c522aaf4902-10] ttps://www.comune.verona.it/nqcontent.cfm?a_id=5485

[_d230abba49af5198-11] ttp://www.windhoekcc.org.na/documents/a74_city_of_whk_annual_report_201718.pdf

[_523df965b685bb50-12] ttp://mail.camara.rj.gov.br/APL/Legislativos/scpro2124.nsf/a6cd246684502db90325863200569384/0325864700576d2603257abe0068a459?OpenDocument

[_297612d608b11d76-13] ttps://sptoday.ru/2013_07_19/veneciya-ukrepilas-v-spiske-gorodov-pobratimov-sankt-peterburga/

[6]

[7]

[8]

[9]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[10]

[11]

[12]

[13]