Формула-1 у сезоне 2013
Сезон 2013 — быў 64-ым сезонам Чэмпіянату свету па Формуле-1. Адзінаццаць каманд і дваццаць два кіроўцы змагаліся за прызы дзевятнаццаці Гран-Пры. Сезон пачаўся ў Аўстраліі 17 сакавіка і скончыўся ў Бразіліі 24 лістапада 2013 года.
Сезон 2013 быў апошнім, калі ў балідах выкарыстоўваўся 2,4-літровы рухавік канфігурацыі V8. З наступнага, 2014 года, падчас гонак каманды будуць карыстацца 1,6-літровым рухавіком канфігурацыі V6 з турбанагнятальнікам.
Себасцьян Фетэль датэрмінова абараніў тытул чэмпіёна падчас Гран-Пры Індыі і тым самым выйграў чацвёрты чэмпіёнскі тытул запар. Яго каманда Red Bull Racing таксама абараніла тытул Чэмпіёна сярод Канструктараў, які стаў трэцім запар для каманды.
Дакладна вызначаныя ўдзельнікі: каманды і пілоты правіць
Наступныя каманды і кіроўцы падпісалі ўсе пагадненні і дамовы для ўдзелу ў Чэмпіянаце, а таксама спецыяльнае Пагадненне паміж Міжнароднай Аўтамабільнай Федэрацыяй (FIA), Асацыяцыяй Каманд Формулы Адзін (FOTA) і Адміністрацыяй Формулы-1.
30 лістапада 2012 года FIA апублікавала папярэдні спіс удзельнікаў да сезона 2013:
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Змены з камандамі правіць
Каманда HRT F1 была выстаўлена на продаж у лістападзе 2012 года сваім уладальнікам Thesan Capital. Гэта было выклікана неабходнасцю знайсці пакупніка да 30 лістапада, каб паспець заплаціць уступны ўнёсак за ўдзел у сезоне 2013. Thesan Capital не змаглі знайсці пакупніка ў час, і каманда была выключана са спісу ўдзельнікаў на 2013 год. Неўзабаве было паведамлена пра ліквідацыю каманды.
Змены ў спісе пілотаў правіць
Чэмпіён свету 2008 года Льюіс Хэмілтан падпісаў кантракт з камандай Mercedes AMG Petronas F1 Team пасля таго, як сяміразовы чэмпіён свету Міхаэль Шумахер вырашыў скончыць сваю кар'еру ў Формуле-1. Кантракт з Хэмілтанам быў падпісаны на тры гады. На гэтым скончылася чатырнаццацігадовае супрацоўніцтва Хэмілтана з камандай McLaren Mercedes. Хэмілтан матываваў свой сыход з McLaren Mercedes жаданнем знайсці для сябе новы стымул. Ідэя знайсці перспектыўную каманду, якую можна пабудаваць вакол сябе для паспяховага выніку, пераўзышла жаданне заставацца ў больш паспяховай камандзе.
Пасля зыходу Хэмілтана McLaren Mercedes выбрала Серхіа Перэса напарнікам для Джэнсана Батана. Перэс, як пілот, быў выгадаваны ў Акадэміі Ферары і з'яўляўся адным з прэтэндэнтаў на месца ў Scuderia Ferrari, як толькі месца аднаго з пілотаў будзе вольным. У сваіх заявах з нагоды пераходу ў McLaren Mercedes Перэс прызнаўся, што хоць ён і вёў перамовы з Ferrari наконт будучай кар'еры ў гэтай камандзе, ён ніколі не ўспрымаў магчымасць выступлення за італьянскую каманду рэалістычна.
Ніка Хюлькенберг, не гледзячы на трохгадовую дамоўленасць з Force India, падпісаную ў 2012 годзе, пакідае каманду, каб заняць вольнае месца ў Sauber. Напарнікам Хюльгенберга будзе былы тэст-пілот Sauber і ўдзельнік GP2 Series Эстэбан Гуцьерэс. Пасля з'яўлення Хюлькенберга і Гуцьеррэса ў камандзе, свайго месца пазбавіўся японскі пілот Камуі Кабаясі, які да гэтага правёў за Sauber тры сезоны ў якасці асноўнага пілота. Месца Хюлькенберга ў камандзе атрымаў нямецкі пілот Адрыян Зуціл, які ўжо выступаў за Force India ў сезонах 2008—2011 гадоў.
Williams замяніў Бруна Сену на свайго тэст-пілота Вальтэры Ботаса. Дагэтуль, Ботас рэгулярна з'яўляўся за рулём балідаў Williams падчас пятнічных сесій у сезоне 2012. Бруна Сена сышоў у чэмпіянат па гонках на цягавітасць.
Шарль Пік перайшоў з Marussia ў Caterham, дзе далучыўся да дэбютанта Формулы-1 Г'еда ван дэр Гардэ. У мінулым Пік і ван дэр Гардэ былі напарнікамі па выступленні за Barwa Addax у серыі GP2 пакуль Піка не забралі ў Marussia. Такім чынам Пік і ван дэр Гардэ замянілі Хейкі Кавалайнена і Віталя Пятрова на месцах асноўных пілотаў каманды Caterham.
Макс Чылтан, яшчэ адзін дэбютант Формулы-1, будзе выступаць у сезоне 2013 за каманду Marussia. Планавалася, што Чылтан далучыцца да нямецкага пілота каманды Ціма Глока, але апошні аб'явіў аб сваім рашэнні пакінуць Marussia. На месца Глока быў падпісаны ўладальнік другога месца ў серыі GP2 2012 года Луіш Разія. Неўзабаве, спонсары Разіі прыпынілі выплаты камандзе з прапановай спыніць яго тэставыя сесіі, што прывяло да скасавання кантракта Луіша Разіі з Marussia праз 23 дні пасля яго падпісання. Месца Разіі заняў Жуль Б'яншы.
Разам з ліквідацыяй каманды HRT F1 свае месцы ў Формуле-1 згубілі Педра дэ ла Роза і Нараін Карцікеян. Дэ ла Роза пазней далучыўся да Ferrari ў якасці тэсціроўшчыка гоначнага сімулятара.
Кімі Райканен не змог удзельнічаць у апошніх этапах Гран-Пры ЗША і Гран-Пры Бразіліі з-за праблем са спіной. Так як пілоту каманды Lotus тэрмінова патрабавалася хірургічная аперацыя, яго месца за рулём баліда заняў Хейкі Кавалайнен.
Каляндар правіць
Наступныя дзевятнаццаць гонак павінны быць праведзены ў сезоне 2013 паводле падпісаных пагадненняў. Уладальнік Формулы-1 Берні Эклстоўн не аднойчы падкрэсліваў, што дваццаць гонак у сезоне — гэта той ліміт, які дазволіць камандам і пілотам нармальна працаваць.
На Гран-пры Венгрыі 2012 года Эклстоўн пацвердзіў, што каляндар 2013 года будзе складацца з 20 гонак. Папярэдні каляндар быў апублікаваны падчас Гран-пры Сінгапура і зацверджаны Радай Сусветнага Аўтаспорту FIA 28 верасня 2012 года.
Напачатку ў календары павінна было быць 20 гонак разам з дэбютным Гран-пры Амерыкі, які планавалася правесці па вуліцах Ню-Ёрка і Уіхокена. Але неўзабаве Гран-пры быў выдалены з календара, у якім засталося дзевятнаццаць гонак. У лютым 2013 Берні Эклстоўн аб'явіў аб немагчымасці знайсці замену для Гран-пры Амерыкі. Такім чынам у спісе засталося 19 гонак.
Змены ў календары правіць
Новыя гонкі і вяртанні гонак правіць
- Nürburgring вяртаецца ў каляндар для таго, каб прыняць Гран-пры Германіі згодна з дамоўленасцю аб чаргаванні з Hockenheimring падпісанай у 2008 годзе. Апошні раз Nürburgring прымаў Гран-пры ў 2011 годзе.
- Гран-пры Іспаніі з 2013 года будзе чаргавацца паміж Circuit de Catalunya ў Барселоне і Valencia Street Circuit у Валенсіі ў тым жа фармаце, як і Гран-пры Германіі. Гран-пры Еўропы, які праводзіўся ў апошнія гады на трасе ў Валенсіі будзе спынены. Першы іспанскі гран-пры ў новым фармаце прыме Барселонская траса.
- У снежні 2012 года арганізатары Гран-пры ЗША папрасілі змяніць дату правядзення гонкі 2013 года, каб пазбегнуць супадзення гонкі і матча па амерыканскім футболе, які прыме Осцін.
Патэнцыйныя гонкі правіць
- У снежні 2012 года дырэктар юніёрскай каманды Red Bull Хельмут Марка агучыў чуткі аб магчымым вяртанні Гран-пры Аўстрыі ў каляндар гонак на трасе ў Шпільбергу. Апошні раз траса, якая зараз мае назву Red Bull Ring, а раней болей вядомая, як A-1 Ring, прымала этап гран-пры ў 2003 годзе. З 2008 па 2011 год траса прайшла рэканструкцыю і рэбрэндынг, дзякуючы намаганням Red Bull Racing Team, і атрымала адпаведную ліцэнзію ад FIA, якая дазваляе трасе прымаць у сябе этапы па Формуле-1. Пасля таго, як Берні Эклстоўн аб'явіў, што ў сезоне 2013 года будзе толькі 19 этапаў, планы на вяртанне Аўстрыйскага Гран-пры былі згорнуты.
- Сезон 2013 павінен быў зрабіцца дэбютным для Гран-пры Амерыкі. Гонка павінна была прайсці па спланаванай Херманам Цільке гарадской трасе ў Нью-Джэрсі ў чэрвені 2013 года ў звязцы з Гран-пры Канады. Але пасля таго, як для гонкі была пазначана дата, Берні Эклстоўн абвясціў аб скасаванні дамовы з арганізатарамі гран-пры. Апошнія пацвердзілі факт пераносу гран-пры з 2013 на 2014 год.
- Напачатку 2012 года прэзідэнт Аргенціны Крысціна Фернандэс дэ Кіршнер агучыла пажаданне аднавіць Гран-пры Аргенціны. Для гонкі была прапанавана гарадская траса ў Мар-дэль-Плата. У каляндар на 2013 год гран-пры не трапіў і яго будучыня застаецца нявызначанай.
- Пасля падпісання спонсарскага пагаднення паміж Формулай-1 і авіякампаніяй Emirates Airlines было прапанавана правесці яшчэ адзін этап, трэці па ліку, у рэгіёне Персідскага заліва, каб давесці лік этапаў у сезоне да 20. Для правядзення этапу быў прапанаваны аўтадром у Дубаі. Аднак Берні Эклстоўн адкінуў гэту ідэю па прычыне і так значнай прысутнасці Формулы-1 у дадзеным рэгіёне, дзякуючы Гран-пры Бахрэйна і Гран-пры Абу-Дабі.
- У жніўні 2012 года з'явіліся чуткі аб перамовах па вяртанні Гран-пры Францыі пасля чатырохгадовай адсутнасці. Кандыдатамі на правядзенне былі вызначаныя трасы Circuit Paul Ricard і Circuit de Nevers. Але па заканчэнні года стала вядома, што спроба вярнуць гран-пры аказалася няўдалай, з-за таго, што арганізатары не пагадзіліся па фінансавых пытаннях з адміністрацыяй Формулы-1.
- Арганізатары Гран-пры Турцыі спрабавалі весці перамовы наконт вяртання гран-пры, каб заняць месца Гран-пры Амерыкі. Было паведамлена пра пачатак перамоў з Берні Эклстоўнам. Запыт грунтаваўся на фінансавай падтрымцы з боку Турэцкага Міністэрства Спорту, але апошняе аб'явіла аб немагчымасці выплаціць уступны ўнёсак.
Тэхнічныя змены правіць
Змены ў правілах правіць
Спартыўныя Рэгуляванні правіць
- Пасля ліквідацыі каманды HRT, стартавая рашотка будзе скарочана да 22 пазіцый, што азначае змены ў працэсе кваліфікацыі. Паводле новых правілаў, пасля першай кваліфікацыйнай сесіі з удзелу выбываюць шэсць балідаў, пасля другой — таксама шэсць. Трэцяя сесія застаецца без змен: дзесяць балідаў будуць змагацца за поўл-пазіцыю.
- Змены таксама закранулі правілы карыстання сістэму зніжэння турбулентнасці (DRS). Падчас кваліфікацый у сезоне 2012 пілотам дазвалялася карыстацца сістэмай DRS кожны раз, калі гэта было патрэбна. З 2013 года, будуць уведзеныя абмежаванні на карыстанне DRS: з новага сезона ўключаць DRS будзе магчыма толькі на спецыяльна адведзеных для гэтага зонах на трасе. Дадзеныя абмежаванні былі выкліканы імкненнем FIA падвысіць бяспеку падчас кваліфікацыйных заездаў. У сувязі з гэтым, FIA разгледзіць магчымасць дадаць другую зону DRS на кожнай трасе, дзе гэта будзе магчыма.
- Практыка правядзення тэстаў у сярэдзіне сезона, якая была ўведзена ў 2012, будзе спынена ў 2012 каб скараціць выдаткі.
- Правіла «каменданцкай гадзіны», якое забараняла каманднаму персаналу наведваць боксы за 6 гадзін да пачатку першай сесіі дня, будзе перагледжана. Плануецца знізіць колькасць так званых «джокераў» — магчымасцей парушыць каменданцкую гадзіну — з чатырох да двух за год. Колькасць каменданцкіх гадзін плануецца павялічыць з шасці да васьмі.
- Уступны ўнёсак на ўдзел у Чэмпіянаце павялічыцца. У мінулым годзе ён быў роўны € 309,000 (US$ 396,637) для ўсіх каманд. З 2013 размер унёску будзе залежаць ад колькасці ачкоў, якія каманда набрала ў папярэднім чэмпіянаце. Усе каманды будуць плаціць базавы ўнёсак $ 500,000 (€ 389,525), плюс $ 5,000 (€ 3,895) за кожнае набранае ачко. Дзейныя ўладальнікі Кубка Канструктараў будуць плаціць па іншым тарыфе: $ 6,000 (€ 4,614) за кожнае набранае ачко. Такім чынам каманда Red Bull заплаціць за ўдзел у Чэмпіянаце $ 3,260,000 (€ 2.5 мільёны).
Тэхнічныя Рэгуляванні правіць
- Змены ў правілах у 2012 годзе прывялі да з'яўлення так званага «качкадзюба» — эфекту пярэдняга крыла, які нагадваў нос аднайменнай жывёлы. Новы дызайн выклікаў шмат крытычных выказванняў, а пілот Марк Уэбер увогуле назваў дызайн пачварным. Тэхнічная дэлегацыя FIA абвясціла, што да 2014 будуць выдадзеныя новыя рэгуляванні, якія прыбяруць эфект «качкадзюба». У сезоне 2013 года плануецца схаваць няўдалы нос баліда пад адмысловай панэллю, якая закрые сабой крытычную канструкцыю без аніякіх наступстваў для аэрадынамікі баліда
- Сістэма двайнога DRS, якой да ліпеня 2012 года карысталіся Mercedes і Lotus, будзе забаронена. Двайны DRS уяўляў сабой прыладу, якая выкарыстоўвала шэраг каналаў уздоўж баліда з мэтай стварэння эфекту зрыву паветранага струменя на пярэднім крыле, калі задняе крыло было ўзнята. Такім чынам прыціскная сіла, якая з'яўляецца пры звычайных умовах, цалкам скасоўвалася, што дазваляла баліду дасягнуць вышэйшай хуткасці і палепшыць стабільнасць у хуткасных паваротах. Варта адзначыць, што забарона тычыцца сістэмы, распрацаванай менавіта Mercedes. Што тычыцца той жа сістэмы ад Lotus, то афіцыйнай заявы па дадзенаму пытанню не паступала.
- Мінімальнае патрабаванне да вагі баліда павялічваецца да 642 кілаграм, што звязана з розніцай у вазе паміж гумай 2012 і 2013 гадоў.
Вынікі і пазіцыі правіць
Гран-Пры правіць
Пазіцыі пілотаў правіць
Схема размеркавання ачкоў згодна з пазіцыяй у гонцы.
| Месца ў гонцы | 1-ае | 2-ое | 3-яе | 4-ае | 5-ае | 6-ае | 7-ае | 8-ае | 9-ае | 10-ае |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ачкі | 25 | 18 | 15 | 12 | 10 | 8 | 6 | 4 | 2 | 1 |
Заўвагі:
|
Цёмны шрыфт — поўл-пазіцыя |
Пазіцыі Канструктараў правіць
Заўвагі:
|
Цёмны шрыфт — поўл-пазіцыя | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кваліфікацыйныя дуэлі правіць
Табліца ніжэй паказвае вынікі кваліфікацыйных сесій з пункту процістаяння пілотаў адной каманды
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Зноскі
- ↑ Афіцыйны каляндар гонак Формулы-1 выдадзены FIA. Formula1.com. Formula One Administration. Праверана 12 Лютага 2013. (англ.)