Вікіпедыя

Беларускі алфавіт: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др →‎Выклад: вікіфікацыя
др вікіфікацыя
Радок 58:
* Літара «[[Зычны гук Г выбухны|ґ]]» (<small>Зычны гук выбухны</small>) ніколі не належала да аніводнай ''стандартнай'' кадыфікацыі беларускага алфавіту.
 
== Гісторыя ==
 
Алфавіт сярэднявечнай [[Кірылаўскае пісьмо|кірыліцы]] (11 ст.) складаўся з 43 літар. У час развіцця беларускай мовы і алфавіту 15 літар былі вынятыя (апошнія 4 - — усерасійскай рэформай правапісу 1918). Яшчэ 4 новыя літары былі дададзены, даючы, такім чынам, сучасны выклад з 32 літар.
 
Новымі літарамі былі:
Радок 66:
* Літара «й» (<small>(CYRILLIC) SHORT I</small>) развілася з «и» (<small>(CYRILLIC) I</small>), спалучанай з дыякрытычным знакам, у кан. 16 ст. (параўн. у рускім алфавіце з 1735).
* Літара «ё» (<small>(CYRILLIC) IO</small>) узята з рускага алфавіту ў сяр. 19 ст. (параўн. у рускім алфавіце з 1797).
* Літара «[[ў]]» (<small>(CYRILLIC) SHORT U</small>) была прапанавана рускім лінгвістам [[Пётр АляксеевiчАляксеевіч Бяссонаў|П.  А.  Бяссонавым]] у 1870.
 
У сучаснай форме, беларускі алфавіт ''фармальна'' існуе з моманту афіцыйнага прыняцця граматыкі [[Браніслаў Тарашкевіч|Б. Тарашкевіча]] для выкарыстання ў савецкай школьнай сістэме (1922; іначай, з моманту выдання самой граматыкі (1918))<!-- reference? -->. Перад гэтым выкарыстоўваліся некалькі неафіцыйных варыянтаў алфавіту на базе тагач. рускага, з дробнымі ўзаемнымі адрозненнямі.
Радок 78:
|- align=center style=height:2em
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Оо
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Аа
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Ээ
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Бб
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Гг
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Хх
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Дд
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Ее
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Ёё
|- align=center style=height:2em
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Яя
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | ДЗдз
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | ДЖдж
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Зз
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Жж
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Іі
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Йй
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Кк
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Лл
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Мм
|- align=center style=height:2em
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Нн
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Пп
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Рр
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Сс
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Шш
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Тт
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Вв
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Уу
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Ўў
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Фф
|- align=center style=height:2em
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Ьь
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Цц
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Чч
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Ыы
|style="font-family:sans-serif; font-size:1.2em; width:2em" | Юю
|}
Радок 118:
== Крыніцы ==
<!-- spelling of all references is as in original ~~~~ -->
* Да рэформы беларускай азбукі. // Працы акадэмічнае канферэнцыі па рэформе беларускага правапісу і азбукі. – — Мн. : [б. м.], 1927.
* Ян Станкевіч. Які мае быць парадак літараў беларускае абэцады [1962] // Ян Станкевіч. Збор твораў у двух тамах. Т. 2. - — Мн.: Энцыклапедыкс, 2002. ISBN 985-6599-46-6
* Б. Тарашкевіч. Беларуская граматыка для школ. - — Вільня : Беларуская друкарня ім. Фр. Скарыны, 1929 ; Мн. : «Народная асвета», 1991 [факсімільн.]. - — Выданне пятае, пераробленае і пашыранае.
* Што трэба ведаць кожнаму беларусу. Выданне „Вольнае«Вольнае Беларусі“Беларусі». - — Менск : друк-ня А.  Я.  Грынблята, 1918 ; Менск : Беларускае каперацыйна-выдавецкае таварыства ″Адраджэнне″, 1991 [факсімільн.]. - — Зборнік артыкулаў розных аўтараў: М. Міцкевіча, Я. Лёсіка, В. Ластоўскага, М. Багдановіча, Пётр[?] з Арленят і інш.
<!-- spelling of all references is as in original ~~~~ --></small>
 
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Беларускі_алфавіт"