Дэзоксірыбануклеінавая кіслата: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Радок 92:
=== Пашкоджанні ДНК ===
{{main|Мутацыя}}
ДНК можа пашкоджвацца разнастайнымі [[мутаген]]амі, да якіх адносяцца [[акісленне|акісляючыя]] і [[алкіліраванне|алкіліруючыя]] рэчывы, а таксама высокаэнергетычная электрамагнітная радыяцыя — [[ультрафіялетУльтрафіялетавае выпраменьванне|ультрафіялетавае]]авае і [[рэнтгенаўскае выпраменьванне|рэнтгенаўскае]] выпраменьванні. Тып пашкоджанні ДНК залежыць ад тыпу мутагена. Напрыклад, ультрафіялет пашкоджвае ДНК шляхам утварэння ў ёй дымераў тыміна, якія ўзнікаюць пры стварэнні кавалентных сувязяў паміж суседнімі асновамі<ref>{{cite journal | author = Douki T, Reynaud-Angelin A, Cadet J, Sage E | title = Bipyrimidine photoproducts rather than oxidative lesions are the main type of DNA damage involved in the genotoxic effect of solar UVA radiation | journal = Biochemistry | volume = 42 | issue = 30 | pages = 9221 – 6 | year = 2003 | id = PMID 12885257}}</ref>.
 
Аксіданты, такія як [[свабодныя радыкалы]] або [[пераксід вадароду]], прыводзяць да некалькіх тыпах пашкоджанні ДНК, уключаючы мадыфікацыі асноў, у асаблівасці гуаназіна, а таксама двухланцужковыя парывы ў ДНК<ref>{{cite journal | author = Cadet J, Delatour T, Douki T, Gasparutto D, Pouget J, Ravanat J, Sauvaigo S | title = Hydroxyl radicals and DNA base damage | journal = Mutat Res | volume = 424 | issue = 1 – 2 | pages = 9 – 21 | year = 1999 | id = PMID 10064846}}</ref>. Згодна некаторым ацэнкам, у кожнай клетцы чалавека акісляючымі злучэннямі штодня пашкоджваецца каля 500 асноў<ref>{{cite journal | author = Shigenaga M, Gimeno C, Ames B | title = Urinary 8-hydroxy-2′-deoxyguanosine as a biological marker of ''in vivo'' oxidative DNA damage | url=http://www.pnas.org/cgi/reprint/86/24/9697 | journal = [[Proc Natl Acad Sci U S A]] | volume = 86 | issue = 24 | pages = 9697 – 701 | year = 1989 | id = PMID 2602371}}</ref><ref>{{cite journal | author = Cathcart R, Schwiers E, Saul R, Ames B | title = Thymine glycol and thymidine glycol in human and rat urine: a possible assay for oxidative DNA damage | url=http://www.pnas.org/cgi/reprint/81/18/5633.pdf | journal = Proc Natl Acad Sci U S A | volume = 81 | issue = 18 | pages = 5633 – 7 | year = 1984 | id = PMID 6592579}}</ref>. Сярод розных тыпаў пашкоджанняў найбольш небяспечныя — гэта двухланцужковыя парывы, таму што яны цяжка [[рэпарацыя ДНК|рэпарыруюцца]] і могуць прывесці да страт участкаў [[храмасома|храмасом]] (дзелецыям) і [[транслакацыя]]м.