Дэзоксірыбануклеінавая кіслата: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Ellis Novak (размовы | уклад) вікіфікацыя |
Ellis Novak (размовы | уклад) →Пашкоджанні ДНК: дапаўненне |
||
Радок 98:
Многія малекулы мутагенаў устаўляюцца ([[інтэркаляцыя|інтэркаліруюць]]) паміж двума суседнімі парамі асноў. Большасць гэтых злучэнняў, напрыклад, этыдый, [[даўнарубіцын]], доксарубіцын і [[талідамід]] маюць [[араматычнасць|араматычную]] структуру. Для таго, каб інтэркаліруючае злучэнне магло змясціцца паміж асновамі, яны павінны разысціся, расплетаяючы і парушаючы структуру двайной спіралі. Гэтыя змены ў структуры ДНК перашкаджаюць [[транскрыпцыя, біялогія|транскрыпцыі]] і [[рэплікацыя ДНК|рэплікацыі]], выклікаючы мутацыі. Таму інтэркаліруючыя злучэнні часта з'яўляюцца [[канцэраген]]амі, найбольш вядомыя з якіх — [[бензапірэн]], [[акрыдзін]]ы, [[афлатаксін]] і [[бромісты этыдый]]<ref>{{cite journal | author = Ferguson L, Denny W | title = The genetic toxicology of acridines | journal = Mutat Res | volume = 258 | issue = 2 | pages = 123 – 60 | year = 1991 | id = PMID 1881402}}</ref><ref>{{cite journal | author = Jeffrey A | title = DNA modification by chemical carcinogens | journal = Pharmacol Ther | volume = 28 | issue = 2 | pages = 237 – 72 | year = 1985 | id = PMID 3936066}}</ref><ref>{{cite journal |author=Stephens T, Bunde C, Fillmore B |title=Mechanism of action in thalidomide teratogenesis |journal=Biochem Pharmacol |volume=59 |issue=12 |pages=1489 – 99 |year=2000 |id=PMID 10799645}}</ref>. Нягледзячы на гэтыя негатыўныя ўласцівасці, з-за іх здольнасці прыгнятаць транскрыпцыю і рэплікацыю ДНК, інтэркаліруючыя злучэнні выкарыстоўваюцца ў [[хіміятэрапія|хіміятэрапіі]] для падаўлення клетак [[рак, хвароба|рака]], якія хутка растуць<ref>{{cite journal | author = Braña M, Cacho M, Gradillas A, de Pascual-Teresa B, Ramos A | title = Intercalators as anticancer drugs | journal = Curr Pharm Des | volume = 7 | issue = 17 | pages = 1745 – 80 | year = 2001 | id = PMID 11562309}}</ref>.
=== Суперскручанасць ===
Калі ўзяцца за канцы вяроўкі і пачаць скручваць іх у розныя бакі, яна становіцца карацей, і на вяроўцы ўтвараюцца «супервіткі». Гэтак жа можа быць суперскручана і ДНК. У звычайным стане ланцужок ДНК робіць адзін абарот на кожныя 10,4 асновы, але ў суперскручаным стане спіраль можа быць згорнутая тужэй або можа быць расплеценай<ref>{{cite journal |author=Benham C, Mielke S |title=DNA mechanics |journal= Annu Rev Biomed Eng |volume=7 |pages=21–53 |year=2005 |pmid=16004565}}</ref>. Вылучаюць два тыпа суперскручвання: станоўчае — у кірунку нармальных віткоў, пры якім асновы размешчаны бліжэй адна да адной; і адмоўнае — у процілеглым кірунку. У прыродзе малекулы ДНК звычайна знаходзяцца ў адмоўным суперскручванні, якое ўносіцца [[ферменты|ферментамі]] — [[топаізамераза]]мі<ref name=Champoux>{{cite journal |author=Champoux J |title=DNA topoisomerases: structure, function, and mechanism |journal=Annu Rev Biochem |volume=70 |pages=369–413 |year=2001 |pmid=11395412}}</ref>. Гэтыя ферменты выдаляюць дадатковае скручванне, якое ўзнікае ў ДНК у выніку [[транскрыпцыя, біялогія|транскрыпцыі]] і [[рэплікацыя ДНК|рэплікацыі]]<ref name=Wang>{{cite journal |author=Wang J |title=Cellular roles of DNA topoisomerases: a molecular perspective |journal=[[Nat Rev Mol Cell Biol]] |volume=3 |issue=6 |pages=430–40 |year=2002 |pmid=12042765}}</ref>.
[[Выява:Parallel telomere quadruple.png|thumb|left|300px|Структура целамер. Зялёным колерам пазначаны іон метала, які хелаціраванны ў цэнтры структуры<ref>Created from [http://ndbserver.rutgers.edu/atlas/xray/structures/U/ud0017/ud0017.html NDB UD0017]</ref>]]
== Гл. таксама ==
| |||