Пішчаль: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
для пачатку |
этымалогія |
||
Радок 1:
{{вызнч|1=Пішч{{*|а}}ль}} (магчыма, усходнесл. ''пишталь'', ''пищаль''): [[
Назва, за зброяй, з'явілася ў канцы 14 ст., і ўжывалася да 18 ст. (кнотавыя і крамянёвыя ручныя пішчалі; назва гармат ужывалася да 17 ст.). У старабеларускіх дакументах назва ўжывалася, напрыклад, у 1490-х гг. Падобная назва вядомая ў польскіх крыніцах: так, польская пяхота мела ў кан. 14 — пач. 15 ст. лёгкія гакаўніцы і пішчалі (''piszczel''), якія апісваюцца як «зброя, лягчэйшая за гакаўніцу»<ref>Кабельскі, С.32,33.</ref>.
Ранейшыя ручныя пішчалі ([[ручніца]], [[самапал]], «[[недамерак]]», «[[зацінная пішчаль|зацінная]]», «[[завесная пішчаль|завесная]]» і інш.) канструкцыйна мала адрозніваліся ад пішчаляў-гармат ([[зацінныя пішчалі]]), але з 15 ст., за з'яўленнем на ручных кнотавага замка, узнікла істотная розніца канструкцый. Пішчалі-гарматы падзяляліся на крапасныя, абложныя, палявыя, палкавыя.▼
Назва, відаць, паходзіць ад усходнесл. ''пишталь'', ''пищаль'' «духавы музычны інструмент з высокім гучаннем, дудачка». Падобныя назвы муз. інструментаў сустракаюцца і ў іншых славянскіх мовах: у славенскай, харвацкай, польскай, украінскай і інш.<ref>Гл. Этымалагічны і Гістарычны слоўнікі бел. мовы.</ref>
▲Ранейшыя ручныя пішчалі ([[ручніца]], [[самапал]], «[[недамерак]]», «[[зацінная пішчаль|зацінная]]», «[[завесная пішчаль|завесная]]» і інш.) канструкцыйна мала адрозніваліся ад пішчаляў-гармат ([[зацінныя пішчалі]]), але з 15 ст., за з'яўленнем на ручных кнотавага замка, узнікла істотная розніца канструкцый. Пішчалі-гарматы падзяляліся на крапасныя, абложныя, палявыя, палкавыя.
{{зноскі}}
{{літ|Від=Б
|{{крыніцы/ВЭС-83}} С.558.
|{{крыніцы/Кабельскі 1975}}
}}
| |||