Ла-Карунья: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Флора і фаўна: вікіфікацыя, арфаграфія
Радок 487:
=== Горад у апошнія дзесяцігоддзі ===
 
Падчас праўлення {{Не перакладзена 3нп3|Франсіска Васкес Васкес|Франсіска Васкес Васкеса|es|Francisco Vázquez Vázquez}} (1983—2006), які 6 разоў запар абіраўся абсалютнай большасцю галасоў, у Ла-Каруньі былі распачаты амбіцыйныя горадабудаўнічыя праекты, адной з самых сімвалічных пабудоў была {{Не перакладзена 3нп3|Марская набярэжная Ла-Каруньі|вялікая набярэжная|gl|Paseo marítimo da Coruña}} даўжынёй дванаццаць кіламетраў (самая доўгая ў Еўропе)<ref>{{Кніга
|спасылка=http://www.coruna.es/medioambiente/031202paseo.jspy
|загаловак=Paseo Marítimo <!--Generado por Muro Bot. Puedes ayudar a rellenar esta plantilla-->
Радок 494:
}} {{ref-es}}</ref>, і тры навуковых музея:
 
* {{Не перакладзена 3нп3|Дом Навукі, Ла-Карунья|Дом Навукі|es|Casa de las Ciencias (La Coruña)}} (які ўключае ў сябе планетарый).
* {{Не перакладзена 3нп3|Дом Чалавека, Ла-Карунья|Дом Чалавека|es|Casa del Hombre (La Coruña)}} (адзіны музей у свеце, прысвечаны выключна чалавеку).
* {{Не перакладзена 3нп3|Акварыўм Finisterrae|Акварыўм Finisterrae ці Дом рыб|es|Aquarium Finisterrae}}.
 
Было створана кіраванне «=MC²» ({{lang-es|Museos Científicos Coruñeses}} — Навуковыя музеі Каруньі), якое зрабіла Ла-Карунью нацыянальным навукова-папулярным цэнтрам<ref>{{Кніга
Радок 506:
[[Выява:Palacio de la opera.jpg|300px|thumb|Оперны тэатр]]
 
У гэты час у горадзе з'явіліся {{Не перакладзена 3нп3|Оперны тэатр Ла-Каруньі|Оперны тэатр|es|Palacio de la Ópera (La Coruña)}}, {{Не перакладзена 3нп3|Калізей Ла-Каруньі|Калізей|gl|Coliseum da Coruña}} (многафункцыянальны для розных тыпаў падзей, у тым ліку і для бою быкоў), парк скульптур вакол Вежы Геркулеса, абеліск {{Не перакладзена 3нп3|Міленіум, абеліск|Міленіум|es|Millenium (obelisco)}}, стадыён {{Не перакладзена 3нп3|Рыасор|Рыасор|ru|Риасор}} і іншыя.
 
Негледзячы на тое, што Франсіска Васкес ніколі не прайграваў выбары, апошнія гады яго праўлення былі адзначаны некалькімі спрэчкамі, у тым ліку яго канфрантацыяй з галісійскім рэгіянальным урадам па назве горада на іспанскай і галісійскай мовах. Васкес абіраўся мэрам да 2006 г., пакуль прэм'ер-міністр [[Хасе Луіс Радрыгес Сапатэра]] не прызначыў яго паслом Іспаніі ў [[Ватыкан]]е. Мэрам зрабіўся былы намеснік Васкеса {{Не перакладзена 3нп3|Хаўер Ласада|Хаўер Ласада|es|Javier Losada}}.
 
На {{Не перакладзена 3нп3|Муніцыпальныя выбары ў Іспаніі 2007 года|выбарах 2007 года|es|Elecciones municipales de España de 2007}} партыя {{Не перакладзена 3нп3|Партыя сацыялістаў Галісіі-ІСПП|ПСГ-ІСПП|es|Partido dos Socialistas de Galicia-PSOE}}, атрымала большасць галасоў, страціўшы абсалютную большасць галасоў<ref>Cf. [http://www.elmundo.es/especiales/2007/05/elecciones_mayo_2007/html/resultados/municipales/15/coruf1a2028a29.html Resultados de la elecciones municipales de 2007 en La Coruña]</ref>. У гэтай сітуацыі Ласада выбірае прагрэсіўнае пагадненне ўраду з {{Не перакладзена 3нп3|Блок нацыяналістаў Галісіі|Блокам нацыяналістаў Галісіі|es|Bloque Nacionalista Galego}} (BNG), кандыдатам ад гэтай партыі з'яўляецца віцэ-мэр Энрыке Тэль.
 
[[Выява:Torre de control marítimo, porto da Coruña.jpg|thumb|200px|Вежа Марскога кіравання, адна з найвышэйшых пабудоў горада]]
 
У апошнія дзесяцігоддзі было праведзена некалькі змен у горадзе: зніжэнне долі розных адміністрацыйных і ваенных функцый, умацаванне яго структуры і бізнесу, тут размясціліся філіялы некаторых буйных іспанскіх кампаній, такіх як банкі {{Не перакладзена 3нп3|Novagalicia Banco|Novagalicia Banco|es|Novagalicia Banco}} і {{Не перакладзена 3Нп3|Банк Пастор|Банка Пастор|es|Banco Pastor}}, медыя-група {{Не перакладзена 3нп3|Grupo Voz|Grupo Voz|es|Grupo Voz}} і тэлекамунікацыйная кампанія {{Не перакладзена 3Нп3|R, тэлекамунікацыйная кампанія|R|es|R (telecomunicaciones)}}, у суседнім муніцыпалітэце [[Артэйха]] знаходзіцца штаб-кватэра {{Не перакладзена 3нп3|Inditex|Inditex|ru|Inditex}}, адной з буйнейшых тэкстыльных кампаній у свеце (яна валодае папулярнымі брэндамі {{Не перакладзена 3нп3|Pull and Bear|Pull and Bear|es|Pull and Bear}}, [[Zara]], {{Не перакладзена 3нп3|Massimo Dutti|Massimo Dutti|ru|Massimo Dutti}} і {{Не перакладзена 3нп3|Bershka|Bershka|es|Bershka}}) і інш.), якая аказвае важны ўплыў на горад. Важным трэба лічыць таксама дзейнасць [[Порт Ла-Каруньі|Ла-Каруньскага порта]] (другі ў Галісіі па пастаўках свежай марской рыбы) і бум у камерцыйнай дзейнасці порта (нафта і навалочныя грузы)<ref>{{Кніга
|спасылка=http://www.udc.es/iuem/documentos/monografias/2004-8.pdf
|загаловак=Incidencia del nuevo modelo de gestión portuaria en el frente portuario gallego, mediante la decisión multicentro descreta
|год=2009
|аўтар=Instituto Universitario de Estudios Marítimos
}} {{ref-es}}</ref>. З {{Не перакладзена 3нп3|Аэрапорт Ла-Каруньі|аэрапорта|es|Aeropuerto de La Coruña}} Ла-Каруньі, які змешчаны ў муніцыпалітэце {{Не перакладзена 3Нп3|Кульярэда|Кульярэда|ru|Кульередо}} здзяйсняюцца палёты па Іспаніі і ў некаторыя еўрапейскія гарады. Гадавы пасажырапаток рэзка павялічыўся ў апошнія гады.
 
Горад таксама стаў вядомы на міжнародным узроўні дзякуючы нядаўнім поспехам сваёй асноўнай футбольнай каманды, {{Не[[ФК перакладзена 3|Дэпартыва Ла-Карунья|Дэпартыва Ла-Карунья|ru|Депортиво Ла-Корунья}}]], якая стала чэмпіёнам {{Не перакладзена 3Нп3|Сістэма футбольных ліг Іспаніі|Іспанскай футбольнай лігі|uk|Система футбольних ліг Іспанії}} ў сезоне 1999—2000 і некалькі разоў заняла там другое месца.
 
У 2008 г. адбылося святкаванне 800-ай гадавіны заснавання Ла-Каруньі {{Не перакладзена 3Нп3|Альфонса IX|Альфонса IX|ru|Альфонсо IX}} ў 1208 г. і 200-годдзе з дня Бітвы пры Элвіньі.
 
29 чэрвеня Вежа Геркулеса, старажытны сімвал горада, была аб'яўлена [[Сусветная спадчына|Сусветнай спадчынай]] [[Арганізацыя ААН па пытаннях адукацыі, навукі і культуры (ЮНЕСКА)|ЮНЕСКА]].