Фаналогія: Розніца паміж версіямі

'''Фаналогія''' (ад {{lang-el|phōnē}} гук і {{lang-el|logós}} слова, вучэнне) — раздзел [[фанетыка|фанетыкі]], які вывучае [[фанема|фанемы]] і іх [[фанетычная сістэма мовы|сістэму]].

 

Да ліку асноўных пытанняў фаналогіі належаць: вызначэнне існасці самой фанемы, г.зн., вызначэнне тых прыкмет, якія складаюць змест фанемы; высвятленне суадносін, з аднаго боку, паміж фанемай і гукамі, у якіх яна рэалізуецца, а з іншага боку, з іншымі фанемамі. Інакш кажучы, у цэнтры ўвагі фаналогіі знаходзіцца праблема тоеснасці фанемы.

 

На розніцу паміж параўнальна невялікай колькасцю гукаў, якія функцыянуюць у мове, і практычна незлічонай колькасцю розных фізічных гукаў, упершыню (1870-я гг.) звярнуў увагу лінгвіст [[Іван Аляксандравіч Бадуэн дэ Куртэнэ]], які распрацаваў палажэнні аб фанемах як «рухомых кампанентах марфем», аб разнастайнасці гукаў, якія аб'ядноўваюцца ў адну фанему, і першым увёў у лінгвістычны ўжытак тэрмін «фанема».

 

Ідэі Бадуэна дэ Куртэнэ аб розных аспектах фанетыкі — акустчна-артыкуляцыйным і функцыянальным, аб ролі гукаў «у механізме мовы» зрабілі вялікі ўплыў на развіццё фанетычных даследаванняў у рускім і сусветным мовазнаўстве, з'явіліся зыходнымі тэарэтычнымі пасылкамі для розных фаналагічных школ 20 ст., найперш, Маскоўскай і Ленінградскай фаналагічных школ, Пражскай лінгвістычнай школы.

 

* {{крыніцы/сбмова}}