Рагнеда Рагвалодаўна: Розніца паміж версіямі

}}

 

 

== Біяграфія ==

Плануючы ажаніцца з візантыйскай прынцэсай Ганнай, а перад гэтым ахрысціцца, перад 986 годам Уладзімір мусіў развесціся з усімі сваімі паганскімі жонкамі, у т.л. з Рагнедай. Напэўна, да гэтага часу (985—986) трэба аднесці і замах Рагнеды на Уладзіміра.<ref name="БЭ-13с201"/>

 

=== Колькасць дзяцей ===

Паводле [[Аповесць мінулых гадоў|«Аповесці мінулых гадоў»]] у Рагнеды з Уладзімірам было 4 сыны і 2 дачкі — [[Ізяслаў Уладзіміравіч|Ізяслаў]], [[Яраслаў Уладзіміравіч|Яраслаў]], [[Усевалад Уладзіміравіч|Усевалад]], Мсціслаў<ref>У пераліках уладзіміравых сыноў два Мсціслава, першы прыпісваецца Рагнедзе і, калі існаваў, а не з'яўляецца памылкай перапісчыкаў, памёр у маленстве. Другі [[Мсціслаў Уладзіміравіч|Мсціслаў]] — сын іншай уладзіміравай жонкі, верагодней за ўсё Адэльі.</ref>, [[Прадслава Уладзіміраўна|Прадслава]] і [[Праміслава Уладзіміраўна|Праміслава]]. Але пярэчанні паміж пералікамі ўладзіміравых жонак і адпаведна дзяцей у розных летапісах даюць падставу сцвярджаць, што гэтыя пералікі няпэўныя і рэдагаваліся ў пазнейшыя часы.<ref name="Заяц112">Заяц Ю. А. Заславль в… С. 112.</ref> У [[Лаўрэнцеўскі летапіс|Лаўрэнцеўскім летапісе]] і ў [[Маскоўскі звод 1479 года|Маскоўскім зводзе 1479 года]] ў Рагнеды называецца толькі адзін сын — Ізяслаў<ref name="РукавішЧаму-105">Рукавишников А. В. Почему полоцкие… С. 105.</ref>. Вядомы летапісны антаганізм паміж «Рагвалодавымі ўнукамі» і «Яраслававымі ўнукамі» не меў бы сэнсу, калі б Яраслаў быў рагнедавым сынам, бо і яго ўнукі былі б адначасова ўнукамі Рагвалода<ref name="РукавішЧаму-105"/>. Таксама, непрацяглы шлюб — каля 7 гадоў (1-ая пал. 978 — да 986), статус жонкі выдаленнай ад вялікакняскага двара, тры пазнейшыя паганскія шлюбы Уладзіміра (з «грэкіняй», «чэхіняй» і «балгарыняй») і 800 наложніц (300 у Вышгарадзе, 300 у Белгарадзе і 200 у Берастове) дазваляюць сумнявацца ў верагоднасці звестак летапісаў.<ref name="Заяц112"/>

 

=== Замах на Уладзіміра ===

Паводле легенды, Уладзімір прыехаў аднойчы ў сяльцо на Лыбедзі дзе жыла Рагнеда, і ўначы, калі ён спаў, яна хацела закалоць яго, але князь прачнуўся і паспеў адвесці ўдар. Спроба Рагнеды забіць мужа разглядаецца некаторымі даследчыкамі як праяўленне рэўнасці, а некаторымі як помста забойцу яе бацкоў. Уладзімір хацеў пакараць Рагнеду смерцю, але за маці ўступіўся сын Ізяслаў. Тады Уладзімір саслаў жонку і сына ў [[Заслаўе|Ізяслаўль]] ці [[Полацк]].

 

=== Прыняцце пострыгу ===

У Цвярскім летапісе ([[1534]]) змешчана легенда аб тым што перад прыняццем хрысціянства Уладзімір Святаcлавіч прапанаваў сваёй жонцы — маці Ярасалава развод і замужжа з любым са сваіх баяраў. Аднак маці Яраслава адмовілася адказаўшы: «''Царыцай была, а рабыняй быць не хачу''», а выказала жаданне прыняць пострыг, што пазней і зрабіла пад імем Анастасія, гэтае рашэнне нібыта настолькі ўразіла Яраслава, які прысутнічаў пры размове, што ён вылечыўся ад паралічу ног. Аўтар Цвярскога летапісу ([[1534]]), якія ведаў гэтую легенду аб маці Яраслава, але не ведаў яе імя, гледзячы ў рэдагаваныя ўжо ў [[12 ст.]] летапісныя спісы жонак і сыноў Уладзіміра Святаcлавіча ўпісаў у легенду Рагнеду<ref name="Заяц112"/>. Адсюль пайшлі яшчэ больш пазнейшыя легенды аб тым, что Рагнеда пад імем Анастасія жыла ў Ізяслаўлі дзе нібыта для яе быў заснаваны манастыр, але гэтыя звесткі выключна гіпатэтычныя і не маюць пацверджання ў крыніцах. Некаторыя даследчыкі ўсёж-такі звязваюць дзве легенды (аб замахе і аб пострыге) і лічаць, што непасрэдна пасля адмовы выйсці замуж за баярына маці Яраслава (атрымліваецца, Рагнеда) і зрабіла ўначы замах на жыццё Уладзіміра, праўда ў такім выпадку дзеянні маці Яраслава выглядаюць даволі не паслядоўнымі. Да таго ж, Рагнеда наўрадці магла лічыць сябе «''царыцай''», такі статус хутчэй пасуе першай жонцы Уладзіміра — Алове. (Гл.падр.: [[Рагнеда Рагвалодаўна#Колькасць дзяцей|#Колькасць дзяцей]])

 

 

=== У кіно ===

 

== Зноскі ==