Эстонская Рэспубліка (1918—1940): Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 48:
 
=== Прыняцце ў 1937 годзе новай Канстытуцыі і наступныя падзеі ===
У [[1937|1937 годзе]] скліканы ПятсомПятсfм Нацыянальны Сход (''Rahvuskogu'') ухваліў (апазіцыя байкатавала гэты акт) трэцюю канстытуцыю Эстонскай Рэспублікі, заснаваную на прапановах кіраўніка дзяржавы. Канстытуцыя ўступіла ў сілу [[1 студзеня]] [[1938|1938 года]]. Зноў абраны парламент прыняў рашэнне аб [[Амністыя|амністыі]] палітычных зняволеных, як камуністаў, так і членаў Лігі ветэранаў.<span class="noprint"></span>
 
У адпаведнасці з новай канстытуцыяй, Эстонія зрабілася прэзідэтскай рэпублікай на чале з Прэзідэнтам, які выбіраецца на 6 гадоў. Прэзідэнт атрымліваў ўлада распускаць урад і накладаць [[вета]] на рашэнні парламента. Больш таго, Прэзідэнт атрымаў і заканадаўчыя паўнамоцтвамі — у перыяд паміж сесіямі парламента і ў выпадку «дзяржаўнай неабходнасці» ён мог асабіста выдаваць законы ў выглядзе прэзідэнцкіх дэкрэтаў (Пятс шырока выкарыстаў гэтую магчымасць яшчэ да прыняцця канстытуцыі). У новай канстытуцыі захоўваліся ўсе асноўныя грамадзянскія правы, але заставалася магчымасць абмежаваць свабоду слова для захавання дзяржаўнай бяспекі і маралі. Выбарчы ўзрост быў павялічаны з 20 да 22 гадоў. Была ўведзена двухпалатная парламенцкая сістэма: Дзяржаўная дума (''Riigivolikogu''), члены якой абіраліся на 5 гадоў, і Дзяржаўны Савет (''Riiginõukogu''), які складаецца з 40 членаў, 10 з якіх прызначаліся прэзідэнтам. Такім чынам, Эстонія станавілася не парламенцкай, прэзідэнцкай рэспублікай. Адным з палажэнняў, якія істотна абмяжоўваюць дэмакратыю, стала тое, што рэферэндум, які мог бы змяніць канстытуцыю, мог адбыцца толькі па рашэнні прэзідэнта. [[24 красавіка]] 1938 года парламент абраў К. Я. Пятса на пасаду прэзідэнта, і ў той жа дзень адбылася яго інаўгурацыя на гэты пост.
Радок 63:
[[23 жніўня]] [[1939|1939 года]] быў заключаны [[Пакт Молатава — Рыбентропа|Дагавор аб ненападзе паміж Германіяй і Савецкім Саюзам]] (пакт Молатава — Рыбентропа). Паводле сакрэтнага дадатковага пратаколу аб размежаванні сфер узаемных інтарэсаў ва Усходняй Еўропе на выпадак «тэрытарыяльна-палітычнага пераўладкавання», прадугледжвалася ўключэнне Эстоніі, Латвіі, Фінляндыі, Усходняй Польшчы і Бесарабіі ў сферу інтарэсаў СССР.
 
[[24 верасня]] 1939 года міністр замежных спраў СССР Молатаў у ўльтыматыўнай форме запатрабаваў ад Эстоніі заключэння пакта аб узаемадапамозе, які таксама «забяспечваў бы Савецкаму Саюзу права мець на тэрыторыі Эстоніі апорныя пункты або базы для флоту і авіяцыі». [[16 чэрвеня]] 1940 году Молатаў уручыў эстонскаму амбасадару ўльтыматыўнай нотуўльтыматум, у якойякім патрабаваў неадкладнага ўводу ў Эстонію дадатковага кантынгенту савецкіх войскаў колькасцю 90 000 чалавек і зрушэння ўрада, пагражаючы ў адваротным выпадку акупацыяй Эстоніі. Пятс прыняў ультыматум. 
 
Пад кантролем Чырвонай арміі ў Эстоніі были праведзены выбары у Рыйгівалікогу, створаны новы прасавецкі, але не камуністычны ўрад на чале з Йаганесам Варэс-Барбарусом. На выбары былі дапушчаныя толькі камуністы і ім спачуваючыя. [[6 жніўня]] [[1940|1940 года]] Эстонія была ўключана ў склад СССР.