Тудаўляне: Розніца паміж версіямі

У VII—IX ст. гэты рэгіён, вядомы па [[Аповесць мінулых гадоў|«Аповесці мінулых гадоў»]] як [[Акоўскі лес]], быў заселены [[крывічы|смаленскімі крывічамі]]. У XII—XIV ст. уваходзіў у склад Таропецкага і Ржэўскага княстваў. З першай трэці XIV ст. тут праходзіла мяжа [[ВКЛ|Вялікага княстваКняства Літоўскага (ВКЛ)]] з [[Вялікае княстваКняства Маскоўскае|Маскоўскім]] і [[Вялікае княстваКняства Цвярское|Цвярскім]] вялікімі княствамі, былі пабудаваны «гради литовстии: Селук, Осечен, Горышин, Рясна, Сижка, Туд», якія часта пераходзілі з рук у рукі. Тудаўляне канчаткова засталіся па-за межамі ВКЛ пасля ўдакладнення межаўмеж паводле [[Палянаўскі мір|Палянаўскага міру]] (1634), але з прычыны адноснай ізаляванасці краю (лясістасць складала каля 3/4 тэрыторыі) доўгі час захоўвалі адметна беларускія рысы: мову, абрады («[[бабіна каша]]» і інш.), гульні («каралі», «проса»). Адрозніваліся ад суседняга рускага насельніцтва і насовамі — верхнім расхінным адзеннем з белага даматканага палатна, адкуль паходзіла іх мянушка «белакафтаншчына». Ужываліся і іншыя мянушкі — «польшча», «шаплякі» (паколькі беларускія гукі «дз», «ц», мяккі «с» падаваліся рускаму насельніцтву шапялявымі). У тудаўлянаўтудаўлян не існавала якой-небудзь саманазвы, хаця яны і ўсведамлялі сваё адрозненне ад уласна рускіх.

Яшчэ ў пачатку XX ст. тудаўляне захоўвалі шэраг бытавых і лінгвістычных асаблівасцяўасаблівасцей, якія збліжалі іх з беларусамі. У 1903 годзе тудаўлянаўтудаўлян даследаваў [[Я. Карскі]], які вызначыў іх колькасць у 45 тыс., у 1925—1926 гадах яны падрабязна вывучаліся Н. Грынковай. У ХХ ст. адрозненні тудаўлянаўтудаўлян ад суседняга рускага насельніцтва практычна сцерліся, хаця асобныя моўныя і іншыя рысы, уласцівыя беларусам адзначаны ржэўскім краязнаўцам І. Вішняковым яшчэ ў сярэдзіне 1960-х г.<ref>А. Белы…</ref>

<!--Складалі ў першай палове [[XVIII]] стагоддзя каля 10 % насельніцтва Ржэўскага павета Цвярской губерні[http://by.ethnology.ru/win/belinreg.htm]. Паводле паходжання ў розных версіях з’яўляюццаз'яўляюцца асіміляванымі [[беларусы|беларусамі]][http://www.gumer.info/bibliotek_Buks/History/Chesn/07.php] або нашчадкамі праславянскага аўтахтоннага насельніцтва[http://www.veche.tver.ru/index.shtml?news=5283].

У снежні [[2016]] году актывіст за адраджэнне тудаўлянаўтудаўлян Аляксандар Цеханоўскі ([[Масква]]) апублікаваў петыцыю за прызнанне тудаўлянскай этнаграфічнай групы беларусамі па нацыянальнасці. Петыцыя апублікаваная на сайце [[change.org]]<ref>[https://www.change.org/p/%D0%B7%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D0%B5-%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5-%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9-%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8-%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%B7%D0%BD%D0%B0%D1%82%D1%8C-%D1%8D%D1%82%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%83%D1%8E-%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%BF%D1%83-%D1%82%D1%83%D0%B4%D0%BE%D0%B2%D0%BB%D1%8F%D0%BD%D0%B5-%D1%82%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B9-%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B8-%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%BE%D1%80%D1%83%D1%81%D0%B0%D0%BC%D0%B8-%D0%BF%D0%BE-%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%BE%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8C%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B8?recruiter=643441403&utm_source=share_petition&utm_medium=copylink Признать этнографическую группу тудовляне,Тверской области,белорусами по национальности] // [[change.org]] {{Ref-ru}}</ref><ref>[http://nn.by/?c=ar&i=184675 Гутарка з цвярскім тудаўлянінам: «Мову чуў з дзяцінства, дарослым зразумеў, што мы беларусы»] [[Наша ніва]]</ref>.