Вікіпедыя

Шклоў: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Няма тлумачэння праўкі
Радок 29:
|глава =
|дата заснавання =
|першае згадванне = [[1520]]<ref name="evkl">[[Андрэй Лукашэвіч]]. Шклоў // {{Крыніцы/ЭВКЛ|2к}} С. 757.</ref>
|ранейшыя назвы =
|статус з = 10 красавіка{{Ъъ}} {{Хх}}1762
Радок 38:
|афіцыйная мова-ref =
|двароў =
|насельніцтва = 1642516310
|крыніца насельніцтва = <ref name="20162017-Estimate"/>
|год перапісу = 20162017
|шчыльнасць =
|нацыянальны склад =
Радок 52:
|від ідэнтыфікатара =
|лічбавы ідэнтыфікатар =
|катэгорыя ў Commons = ShklowŠkloŭ
|сайт = http://shklov.mogilev-region.by
|мова сайта = ru
Радок 65:
|add3n =
|add3 =
|OpenStreetMap = 242978984
}}
'''Шклоў'''<ref name="NNP"/> ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Škloŭ'') — горад раённага падпарадкавання ў [[Магілёўская вобласць|Магілёўскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Шклоўскі раён|Шклоўскага раёна]], на правым беразе [[Дняпро|р. Днепр]]. У 30 км ад [[Магілёў|г. Магілёў]]. [[Станцыя Шклоў|Чыгуначная станцыя]] на лініі [[Орша]]—Магілёў. Насельніцтва 16&nbsp;425310 чал. (20162017)<ref name="20162017-Estimate"/>.▼
 
▲'''Шклоў''' ([[Інструкцыя па транслітарацыі (2007)|афіц. транс.]]: ''Škloŭ'') — горад раённага падпарадкавання ў [[Магілёўская вобласць|Магілёўскай вобласці]] [[Беларусь|Беларусі]], адміністрацыйны цэнтр [[Шклоўскі раён|Шклоўскага раёна]], на правым беразе [[Дняпро|р. Днепр]]. У 30 км ад [[Магілёў|г. Магілёў]]. [[Станцыя Шклоў|Чыгуначная станцыя]] на лініі [[Орша]]—Магілёў. Насельніцтва 16&nbsp;425 чал. (2016)<ref name="2016-Estimate"/>.
 
{{змест злева}}
 
== Гісторыя ==
Упершыню згадваецца ў [[1526]] годзе. Узнік на месцы сучасных вёсак Стары Шклоў і Хоцімка. Падчас [[вайна Маскоўскай дзяржавы з Вялікім княствам Літоўскім, 1534-1537|вайны Маскоўскай дзяржавы з ВКЛ]] (1534—1537) у 1535 годзе спалены. З 2-й палове 16 стагоддзя цэнтр Шклоўскага графства. Падчас [[Лівонская вайна|Лівонскай вайны]] (1558—1583) двойчы спалены рускімі войскамі. У канцы 16 стагоддзя перанесены на сучаснае месца. У 16-17 стагоддзях у горадзе існаваў вялікі [[Шклоўскі замак]] і Шклоўскія гарадскія ўмацаванні. У 1654 годзе, пасля [[Аблога Шклова, 1654|кароткай аблогі]], магістрат здаў горад рускім войскам. Улетку 1655 года ў Шклове размяшчалася часовая стаўка рускага цара [[Аляксей Міхайлавіч, цар рускі|Аляксея Міхайлавіча]]. У 1660 годзе горад вызвалены, у 1666 годзе зноўку захоплены рускімі войскамі. У 1667 годзе вернуты Рэчы Паспалітай. Шклоў быў цэнтрам [[Шклоўскае графства|Шклоўскага графства]].У 1708 (падчас [[Паўночная вайна, 1700-1721|Паўночнай вайны]] 1700—1721) разбураны рускімі войскамі за дапамогу шведам. У 1762 годзе атрымаў [[магдэбургскае права]], пячатку і [[герб Шклова|герб]].
 
Пасля [[Першы падзел Рэчы Паспалітай|1-га падзелу Рэчы Паспалітай]] (1772) у складзе [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]]. У 1773—1777 гадах цэнтр павета [[Магілёўская правінцыя|Магілёўскай правінцыі]] і [[Магілёўская губерня|губерні]]. З 1777 года мястэчка, цэнтр воласці Магілёўскага павета. З 1778 года валоданне [[Сямён Гаўрылавіч Зорыч|С.  Г.  Зорыча]]. У пачатку 19 стагоддзя  — важны гандлёвы цэнтр Беларусі, прыстань на Дняпры. У пачатку 20 стагоддзя праз Шклоў пракладзеная чыгунка Орша—Магілёў. З 1919 у складзе РСФСР, з 1924  — [[БССР]] (цэнтр Шклоўскага раёна).
 
== Насельніцтва ==
Радок 104:
bar:2004 from:0 till:15900
bar:2009 from:0 till:17800
bar:20162017 from:0 till:1642516310
TextData=
fontsize:10px pos:(20,195)
Радок 111:
</div>
 
* '''[[XVII стагоддзе]]''': [[1650]]  — 8&nbsp;540 чал.<ref name="evkl"/>; [[1661]]  — 4&nbsp;375 чал.<ref name="evkl"/>
* '''[[XIX стагоддзе]]''': [[1880]]  — 2&nbsp;393 чал., з іх праваслаўных 1&nbsp;268, каталікоў 33, іўдзеяў 1&nbsp;092<ref>Szkłów // {{name="SgKP|11|922}}<"/ref>.
* '''[[XX стагоддзе]]''': [[1923]] — 6&nbsp;617 чал.; [[1939]]  — 8,1 тыс. чал.; [[1959]]  — 7,8 тыс. чал.; [[1979]]  — 11,8 тыс. чал.; [[1991]]  — 15 тыс. чал.<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/329498 Шклов] name="VES"// {{Крыніцы/Вялікі энцыклапедычны слоўнік}}</ref>
* '''[[XXI стагоддзе]]''' [[2004]]  — 15,9 тыс. чал.; [[2006]]  — 15,6 тыс. чал.; [[2008]]  — 16,6 тыс. чал.; [[2009]]  — 17,8 тыс. чал.; [[2015]] — 16&nbsp;359<ref name="Pop20152015-Estimate">[http://web.archive.org/web/20150515134329/http://belstat.gov.by/uploads/bgd_files/1427878416014868.zip Статистический бюллетень «Численность населения на 1 января 2015 г. и среднегодовая численность населения за 2014 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа».]</ref>; [[2016]] — 16&nbsp;425 чал.<ref name="2016-Estimate"/>; [http://www.belstat.gov.by/ofitsialnaya-statistika/publications/izdania/public_bulletin/index_4944/[2017]] Численность— населения16&nbsp;310 на 1 января 2016 гчал.<ref и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа.] {{refname="2017-ru}}<Estimate"/ref>
 
== Эканоміка ==
Прадпрыемствы харчовай, папяровай, камбікормавай прамысловасці. Гасцініца «Крынічка». Уваходзіць у турыстычныя маршруты «Гісторыка-культурная спадчына Магілёўскага края» і «Айчыны славутыя імёны».
 
== Адукацыя ==▼
У Шклове працуюць 3 сярэднія школы, школа мастацтваў, спецшкола, цэнтр развіцця і рэабілітацыі, сацыяльны прытулак.▼
 
== Культура ==
Шклоўскі раённы гісторыка-краязнаўчы музей. Дзейнічаюць дом культуры, бібліятэка.
 
▲== Адукацыя ==
▲У Шклове працуюць 3 сярэднія школы, школа мастацтваў, спецшкола, цэнтр развіцця і рэабілітацыі, сацыяльны прытулак.
 
== СМІ ==
У горадзе выдаецца газета «[[Ударны фронт]]».
 
== Славутасці ==
== Выдатныя мясціны ==
[[Файл:Shklov - synagogue 1969 Anatoly Nalivaev.jpg|250px|міні|[[Анатоль Аляксандравіч Наліваеў|Анатоль Наліваеў]]. [[Сінагога, Шклоў|Шклоўская сінагога]].]]
* [[Шклоўскі ідал]] (10 ст., знойдзены каля Шклова ў 1963)  — скульптура паганскага бажаства
* Ніжнінскі роў (геалагічны помнік прыроды рэспубліканскага значэння)
* [[Шклоўская сінагога]] (2-я пал. 17 ст.).
Радок 138:
* Будынак канторы папяровай фабрыкі «Спартак» (1898)
* Жылыя дамы (18—19 ст.)
* Шклоўскі касцёл (кан. 19  — пач. 20 ст.)
 
=== Страчаная спадчына ===
Радок 157:
* [[Гарады Беларусі]]
 
== Зноскі ==
{{зноскі}}
{{Reflist|refs=
<ref name="evkl">[[Андрэй Лукашэвіч]]. Шклоў // {{Крыніцы/ЭВКЛ|2к}} С. 757.</ref>
<ref name="2017-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2017}}</ref>
<ref name="NNP">{{Крыніцы/Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь/Магілёўская вобласць|}}</ref>
<ref name="SgKP">Szkłów // {{SgKP|11|922}}</ref>
<ref name="VES">[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/329498 Шклов] // {{Крыніцы/Вялікі энцыклапедычны слоўнік}}</ref>
<ref name="2015-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2015}}</ref>
<ref name="2016-Estimate">{{Крыніцы/Насельніцтва Беларусі 2016}}</ref>
}}
 
== Спасылкі ==
{{Commonscat-inline|Škloŭ|Шклоў}}
{{OSM relation|4684730|Шклоў}}
 
{{Шклоўскі раён}}
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Шклоў"