Дзераза булавападобная: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
JerzyKundrat (размовы | уклад) дрНяма тлумачэння праўкі |
JerzyKundrat (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 42:
[[Файл:Illustration Lycopodium clavatum0.jpg|thumb|left|{{Бат.іл.|3}}]]
== Батанічнае апісанне ==▼
Расліна вышынёй ад 30 да 50
Для ўсіх дзеразовых характэрна [[дыхатамія|дыхатамічнае]] галінаванне парасткаў. У выпадку роўнай дыхатаміі ўсё [[парасткі]] займаюць вертыкальнае становішча, а карані пучком размяшчаюцца ля аснавання галоўнага парастка. Пры няроўнадыхатамічным галінаванні парасткі падпадзяляюцца на сцелючыя і прамастаячыя.▼
== Распаўсюджанне і экалогія ==
Радок 50 ⟶ 55:
Да [[глеба]]ў абыякава, але часцей сустракаецца на [[пясок|пясках]].
== Асаблівасці біялогіі ==
▲== Батанічнае апісанне ==
У жыццёвым цыкле дзеразы спарафіт (бясполае пакаленне) пераважае над гаметафітам. Спарафіт — гэта зялёная расліна дзеразы. На ёй утвараюцца спараносныя каласкі. Яны складаюцца з выцягнутай восі, на якой размешчаны спецыяльныя спараносныя лісцікі. На іх верхнім баку развіваюцца спарангіі. Унутры спарангіяў утвараецца вялікая колькасць аднолькавых [[споры|спор]]. Пры выспяванні споры высыпаюцца са спарангія і трапляюць у глебу. У глебе споры прарастаюць. З іх фарміруюцца гаметафіты — палавое пакаленне дзеразы. Гаметафіт у дзеразы называецца зарасткам. Ён не мае колеру, пазбаўлены хларафілу. Для нармальнага развіцця зарастка неабходна, каб у яго ўкараніліся гіфы грыба і сфарміраваўся [[сімбіёз]]. Толькі пасля гэтага гаметафіт будзе нармальна развівацца далей.
▲Расліна вышынёй ад 30 да 50 см з дробнымі карэньчыкамі і моцнаразгалінаванымі сцелючымі [[сцябло|сцёбламі]] даўжынёй каля 1 метра<ref name="ЛР"/>.
Зарасткі існуюць незалежна ад спарафіта. Развіваюцца яны павольна. Праз 6—15 гадоў пасля прарастання споры на зарастку ўтвараюцца антэрыдыі і архегоніі. Яны маюць такую ж будову, як і імхі. У антэрыдыях утвараецца вялікая колькасць [сперматазоід]]аў, а ў архегоніях — па адной [[яйцаклетка|яйцаклетцы]]. Для таго каб сперматазоіды змаглі даплысці да яйцаклеткі і апладніць яе, неабходна наяўнасць [[вада|вады]]. Пасля апладнення развіваецца [[зігота]]. З зіготы ўтвараецца новая расліна спарафіта. Спачатку яна выкарыстоўвае тыя пажыўныя рэчывы, якія былі назапашаны ў зарастку. Але пасля таго як у маладой расліны сфарміруюцца зялёныя лісты і карані, яна пераходзіць да самастойнага існавання. Так завяршаецца жыццёвы цыкл дзеразы булавападобнай.
▲Для ўсіх дзеразовых характэрна [[дыхатамія|дыхатамічнае]] галінаванне парасткаў. У выпадку роўнай дыхатаміі ўсё [[парасткі]] займаюць вертыкальнае становішча, а карані пучком размяшчаюцца ля аснавання галоўнага парастка. Пры няроўнадыхатамічным галінаванні парасткі падпадзяляюцца на сцелючыя і прамастаячыя.
== Разнавіднасці ==
Радок 81 ⟶ 86:
== Літаратура ==
* Біялогія: вучэб. дапам. для 7-га кл. агульнаадукац. устаноў з беларус. мовай навучання / пад рэд. В. М. Ціхамірава; пер. з рус. мовы Г. І. Кулеш. — Мінск: Нар. асвета, 2010. — 199 с. : іл. ISBN 978-985-03-1340-9
* {{ІВРСР|частка=38. ''Lycopodium clavatum'' L. — Плаун булавовидный|том=1|стар=112}}
| |||