Мікалай Аляксеевіч Козенка: Розніца паміж версіямі

| Месца нараджэння = [[вёска Целепуны (цяпер у складзе горада Мазыр)]]

'''Мікалай Аляксеевіч Козенка''' (нар. {{ДН|9|3|1951}}; в. [[Целепуны]] (цяпер у складзе г. [[Мазыр]]), [[Беларусь]]) — збіральнік, даследчык і папулярызатар беларускай народнай танцавальнай культуры, [[этнахарэограф]], этнапедагог, арганізатар фальклорных фестываляў «Беларуская полька», «[[Берагіня]]», «Мяцеліца». Сёння Мікалай Козенка з'яўляецца лідарам <ref>Вячаслаў Калацэй. Хто, калі не я…: Да 60-годдзя Міколы Козенкі. — Мн.: Чатыры чвэрці, 2011. — С.152, 200-201</ref> у даследаванні і папулярызацыі беларускай народнай танцавальнай культуры.<ref>гл. «Традыцыйная мастацкая культура беларусаў». У 6 т. Т. І. Магілёўскае Падняпроўе, т. 2. Віцебскае Падзвінне, т. 3. Гродзенскае Панямонне. У 2 кн., т. 4. Брэсцкае Палессе. У 2 кн., т. 5. Цэнтральная Беларусь. У 2 кн., т. 6. Гомельскае Палессе і Падняпроўе. У 2 кн. (раздзелы «Інструментальная музыка», «Танцавальны фальклор», «Народныя гульні») (Мн.: Беларуская навука, Вышэйшая школа. 2001—2013)</ref>

Мікалай Козенка нарадзіўся 9 сакавіка 1951 года у в. Целепуны (якая ўвайшла ў склад г. Мазыра[[Мазыр]]а) Гомельскай вобласці Беларускай ССР у сям'і рабочага. Бацька Козенка Аляксей Мікітавіч (1908 — 07.09.1957). Маці Козенка Еўдакія Ісакаўна (14.03.1917 — 25.09.1988), у дзявоцтве Сіраш, кіраўніца паляводчай брыгады калгаса «Радзіма».

Хата, дзе нарадзіўся Мікалай Козенка ўжо не існуе. Дзяцінства правёў у доме на вул. Матросава, 19. У 1966 скончыў васьмігадовую школу-інтэрнат г. Мазыра, дзе сярод іншых быў абраны ў танцавальны гурток. Ужо праз год заняткаў прадстаўляў установу і г. Мазыр на абласным аглядзе харэаграфічнага мастацтва ў г. ГомелеГомелі. Танцавалі «Беларускую польку», «Лявоніху» ў пастаноўцы А. А. Рыбальчанкі і «Матроскае яблычка» ў пастаноўцы кіраўніка калектыву Уладзіміра Мікалаевіча Авер'янава. Акампанаваў на баяне Мікалай Аляксеевіч Ляўковіч. Але калектыў праіснаваў усяго год. Па запрашэнню Мікалай Козенка пераходзіць у танцавальны калектыў Дома піянераў. Яго кіраўніком была Ніна Вячаславаўна Глінкіна. Школьную адукацыю працягнуў у 9-м класе Мазырскай сярэдняй агульнаадукацыйнай школы № 1. Яшчэ будучы вучнем распачаў працоўную дзейнасць у калгасе «Радзіма» (на Мазыршчыне). На цягу чатырох год баранаваў, абганяў бульбу, касіў, ставагаў сена і салому.<ref>Вячаслаў Калацэй. Хто, калі не я…: Да 60-годдзя Міколы Козенкі. — Мн.: Чатыры чвэрці, 2011. — С.329</ref>

З 1967 па 1970 гады вучыўся ў [[Магілёўскае культасветвучылішча|Магілёўскім культасветвучылішчыкультасветвучылішч]]ы на аддзяленні харэаграфіі. Пасля заканчэння быў запрошаны на працу ў [[Дом культуры Магілёўскага аўтамабільнага завода імя С. М. Кірава]] на пасаду кіраўніка дзіцячага харэаграфічнага калектыву. Адначасова па сумяшчальніцтву працуе выкладчыкам харэаграфічных дысцыплін у [[Магілёўскае культасветвучылішча|культасветвучылішчы]] (1971—1972). З 1972 па 1974 гады служыць артыстам балета ў [[Ансамбль песні і танца Беларускай ваеннай акругі|ансамблі песні і танца Беларускай ваеннай акругі]] (г. Мінск). У 1974 годзе Мікалай Козенка паступае на харэаграфічнае аддзяленне [[Маскоўскі дзяржаўны інстытута культуры|Маскоўскага дзяржаўнага інстытута культуры]]. Паспяхова яго сканчае ў 1978 годзе, атрымаўшы дыплом па спецыяльнасці «культасветработа», спецыялізацыя «выкладчык харэаграфічных дысцыплін» <ref name="ReferenceA">Беларускі фальклор: Энцыклапедыя: У 2 т. Т.1: А капэла - Куцця / Рэдкал.: Г.П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2005. — 768 с.: іл.; С.699-700</ref>. Па заканчэнні інстытута працуе выкладчыкам кафедры харэаграфіі ў Мінскім інстытуце культуры (сёння Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў): на асноўнай рабоце (1978—1979), па сумяшчальніцтву (да 1988) <ref name="ReferenceA"/>.

З 1979 па 1992 гады працуе ў [[Рэспубліканскі навукова-метадычны цэнтр культуры|Рэспубліканскім навукова-метадычным цэнтры культуры]] на пасадах загадчыка аддзела харэаграфічнага мастацтва, намесніка дырэктара, вядучага навуковага супрацоўніка. У 1992 годзе у сувязі з рэарганізацыяй РНМЦК у [[Беларускі дзяржаўны інстытут праблем культуры]] (БелДІПК), запрошаны ў новаўтвораную ўстанову на пасаду старшага навуковага супрацоўніка лабараторыі традыцыйнага мастацтва. У 1995—1996 гады паралельна працуе загадчыкам [[Чачэрскі раённы цэнтр рамёстваў, этнаграфіі і фальклору|Чачэрскага раённага цэнтра рамёстваў, этнаграфіі і фальклору]], выкладчыкам танца ў Чачэрскай дзіцячай музычнай школе Гомельскай вобласці. У 1996—1997 гадах выкладчыкам [[Вялікая Ухалода|Вялікаўхалодскай]] школы мастацтваў. З 1996 года настаўнікам рытмікі і танца, кіраўніком узорнага (2001) і Заслужанага (2012) аматарскага калектыву Рэспублікі Беларусь фальклорнага гурту «[[Берагіня]]» ў Мётчанскай[[Новая Мётча|Мётча]]нскай адукацыйна-выхаваўчай установе «Школа-садок» Барысаўскага раёна Мінскай вобласці <ref name="ReferenceA"/>. З 1997 па 1998 гады працуе вядучым спецыялістам [[Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь]]. У 1998 годзе працягвае адукацыю ў аспірантуры [[Інстытут мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору імя Кандрата Крапівы НАН Беларусі|Інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі]]. З 1998 па 1999 гады займае пасаду мастацкага кіраўніка [[Нацыянальны цэнтр творчасці дзяцей і моладзі Рэспублікі Беларусь|Нацыянальнага цэнтра творчасці дзяцей і моладзі Рэспублікі Беларусь]]. З 1999 на асноўнай працы ў БелДІПК. З 2006 года працуе ў [[Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт культуры і мастацтваў|Беларускім дзяржаўным універсітэце культуры і мастацтваў]] на кафедры этналогіі і фальклору на пагадзіннай аснове. З рэарганізацыяй БелДІПК у [[Інстытут павышэння кваліфікацыі і перападрыхтоўкі кадраў]] (ІПКПК) Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў (БДУКМ) з 2008 па 2010 гады працуе на пасадзе метадыста аддзела інавацыйных тэхналогій у сацыякультурнай дзейнасці. У сувязі з ліквідацыяй ІПКПК перайшоў працаваць у [[Інстытут культуры Беларусі]], дзе працуе і сёння.<ref>Вячаслаў Калацэй. Хто, калі не я…: Да 60-годдзя Міколы Козенкі. — Мн.: Чатыры чвэрці, 2011. — С.329-330</ref>

8 ліпеня 1978 узяў шлюб з Алай Мікалаеўнай Сёмінай (нар. 5 чэрвеня 1947, г. Масква). [[2 верасня]] [[1982]] года ў іх нарадзілася дачка Алеся. У 2006 г.яна закочыла [[Міжнародны гуманітарна-эканамічны інстытут]] (Мінск), абраўшы прафесію эканаміста; у 2012 г. – [[Маскоўкі дзяржаўны будаўнічы ўніверсітэт]] па спецыяльнасці інжэнер-будаўнік. З 27 ліпеня 2002 г. знаходзіцца ў шлюбе з Аляксандрам Аляксандравічам Каваленкам (22.03.1979 г.н.). У іх сям’і нарадзіліся дзеці: Каваленка Кацярына Аляксандраўна (27.09.2013), Глеб Аляксандравіч (10.09.2014). Мікалай Козенка за другім разам узяў шлюб (10 сакавіка 2007) з Варфаламеевай[[Тамара Барысаўна Варфаламеева|Тамарай Барысаўнай Варфаламеевай]] (23.06.1947 г.н.), знакамітым беларускім этнамузыколагам.

Крокам у рэалізацыі праграмы становіцца заснаванне Мікалаем Козенкам і яго калегамі фальклорнага гурта «Берагіня» пры Мётчанскай школе-садку Барысаўскага раёна (кіраўнікі М.Козенка і А.Абрамовіч). Таксама ствараюцца цэнтры традыцыйнай творчасці ў Чачэрскім раёнё Гомельскай вобласці (вёскі [[Бабічы (Чачэрскі раён)|Бабічы]], [[Нісімкавічы]], [[Меркулавічы]], Беляеўка[[Бяляеўка |Бяляеўка]], [[Палессе (Чачэрскі раён)|Палессе]] і інш.), Акцябрскім (г.п. [[Акцябрскі (гарадскі пасёлак)|Акцябрскі]], вёскі [[Валосавічы (Акцябрскі раён)|Валосавічы]], [[Рассвет (Акцябрскі раён)|Рассвет]], [[Красная Слабада (Акцябрскі раён)|Чырвоная Слабада]] і інш.) раёнах Гомельскай вобласці, Барысаўскім раёне (в. [[Новая Мётча|Мётча]]) Мінскай вобласці.

* Рэспубліканскі конкурс беларускіх народных танцаў «Мяцеліца» пры «Школе традыцыйнага мастацтва» (Арганізатары: Мінскі фальклорны гурт “[[Guda|GUDA]]”, культурніцкая кампанія “Будзьма“[[Будзьма беларусамі”беларусамі]]” і Рэспубліканскі Палац мастацтваў (14 снежня, 2013); Мінскі фальклорны гурт “GUDA”, Беларускі фонд культуры і Мінскі дзяржаўны Палац моладзі (люты, 2015)<ref>гл. перыядычныя выданні ў раздзеле “Бібліяграфія”</ref>