Унутраная канверсія: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Памылкi
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
{{Ядзерная фізіка}}{{Ядзерныя працэсы}}
Унутраная канверсія (ад лац.. conversio — зваротак, кручэнне, ператварэнне, змяненне) — фізічная з'ява, якая заключаецца ў тым, што пераход [[Атамнае ядро|атамнага ядра]] з узбуджанага ізамернага стана ў стан з меншай энергіяй (ці асноўны стан) ужыццяўляецца шляхам перадачы вызвалянай пры пераходзе энергіі непасрэдна аднаму з электронаў гэтага атама. Такім вобразам, у выніку гэтай з'явы выпускаецца не γ-квант, а гэтак званы канверсійны электрон, кінетычная энергія якога роўная рознасці між энергіяй ядзернага ізамернага перахода і энергіяй сувязі электрона на той абалонцы, з якой ён быў выпушчаны (у залежнасці ад гэтага адрозніваюць K-, L-, M- і інш. электроны). Акрамя таго, невялікая дзель энергіі (сотыя ці тысячныя дзелі працэнта) перадае самаму атаму ў выніку эфекту аддачы<ref> Физическая энциклопедия / Гл. ред. А. М. Прохоров. — <abbr>М.</abbr>: Советская энциклопедия, 1990. — Т. 2. Добротность — Магнитооптика. — С. 436. — 703 с. — <nowiki>ISBN 5-85270-061-4</nowiki>.</ref>.
 
Каштуе падкрэсліць, што выпусканы канверсійны [[электрон]] не з'яўляецца [[Бэта-часціца|бэта-часціцай]], бо ў выніку ўнутранай канверсіі не адбываецца змяненні зараду атамнага ядра. Спектр выпушчаных канверсійных электронаў заўжды з'яўляецца лінейчастым з прычыны іх моноэнергетичности з-за прывязкі да канкрэтнай электроннай абалонцы, у #той час як спектр электронаў бэта-распаду з'яўляецца бесперапынным (з-за таго, што пры бэта-распадзе энергія размяркоўваецца між электронам і электронным антынейтрынам).
 
== Гісторыя адкрыцця з'явы ==
Упершыню рады дыскрэтных ліній у спектры размеркаванні скарасцей электронаў, выпусканых пры бэта-распадзе, быў ля 1909—1910 гг. Баерам, [[Ганом]] і [[Майтнер]], бэта, якімі направілі-электроны (пасля раздзялення ў магнітным падлозе) на фотапласцінку. Аднак яны не здолелі выявіць бесперапыннага фону электронаў бэта-распаду. Наяўнасць фону змог зарэгістраваць ля 1914 году Джэймс Чэдўік.
 
Практычна адначасова з гэтым Рэзерфорд, Робінсан (анг. H. Robinson) і Роўлінсан (анг. W. T. Rowlinson) выявілі, што гаму-промні, выпусканыя спрэчкі радыеактыўным распадзе, здольныя выдзіраць з металічных пласцінак электроны, што валодаюць дыскрэтнымі скарасцямі. Таму Рэзерфорд выказаў здагадка аб тым, што дыскрэтныя лініі ў спектры бэта-промняў належаць другасным электронам, выдраным гаму-промнямі, выпусканымі ядром, з электронных абалонак атама. Пасля гэтая з'ява атрымала назву ўнутранай канверсіі. Такім вобразам, непасрэдна электронамі бэта-распаду з'яўляюцца электроны бесперапыннай бэта-спектра, што пасля было работамі Эліса (анг. C. D. Ellis) і Вустара (анг. W. A. Wooster).