Амонім: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
JerzyKundrat (размовы | уклад) дрНяма тлумачэння праўкі |
JerzyKundrat (размовы | уклад) Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 4:
Усе амонімы-словы падзяляюцца на тыпы: лексічныя, фанетычныя, марфалагічныя і інш.
* Лексічныя амонімы маюць поўнае гукавое супадзенне ва ўсіх формах і адносяцца да адной часціны мовы. Напрыклад: ''нота'' — дыпламатычны дакумент і ''нота'' — музычны знак; ''блок'' — палітычнае аб'яднанне і ''блок'' — тэхнічнае прыстасаванне, механізм
* Фанетычныя амонімы, або амафоны — словы, якія аднолькава гучаць, але адрозніваюцца напісаннем. Параўн.: ''[[грыб]] — [[грып]], род — рот, везці — весці, код — кот, каэка — каска'' і інш. Часцей за ўсё яны супадаюць па гучанні толькі ў асобных формах.
{| class="toccolours" style="float: right; margin-left: 1em; margin-right: 1em; font-size: 85%; background:#c6dbf7; color:black; width:23em; max-width: 25%;" cellspacing="5"
Радок 34:
|}
Аманімія часта выкарыстоўваецца ў мастацкай літаратуры для стварэння [[каламбур]]аў, [[эпіграма|эпіграм]], жартаў як своеасаблівы сродак гульні слоў.
== Узнікненне амонімаў ==
Амонімы ўзнікаюць у мове па розных прычынах у выніку разнастайных працэсаў, такіх, як фанетычныя змяненні, што вядуць да супадзення этымалагічна розных адзінак, запазычання лексікі, абрэвіяцыі і інш. Многія лексічныя амонімы ў сучаснай беларускай мове ўтварыліся ў выніку страты сэнсавай сувязі паміж асобнымі значэннямі {у тым ліку і пераноснымі) мнагазначных слоў: ''[[Каса, прычоска|каса]]'' — заплеценыя валасы, ''[[Каса, інструмент|каса]]'' — прылада працы, ''[[Каса, рэльеф|каса]]'' — вузкая пясчаная паласа; пераходу слоў з адной часціны мовы ў другую: ''дзяжурны'' ([[назоўнік]]) — ''дзяжурны'' вучань ([[прыметнік]]); у выніку дзеяння фанетычных законаў мовы, у прыватнасці ў выніку аглушэння зычных на канцы слова: ''мох'' (расліна) — ''мог'' (ад дзеяслова ''магчы''); гукавога супадзення розныхслоў: ''міна'' выраз твару — ''міна'' снарад з выбуховым рэчывам.
== Літаратура ==
* ''Старычонак В. Дз.'' Слоўнік амонімаў беларускай мовы. — Мн., 1991.
* ''Кунцэвіч Л. П., Міхневіч А. Я.'' Аманімія // Беларуская мова: Энцыклапедыя / Беларус. Энцыкл.; пад. рэд. А. Я. Міхневіча; рэдкал Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 654 с. ISBN 5-85700-126-9.
| |||