Барока: Розніца паміж версіямі

=== Асноўны раздзел - [[{{main|Віленскае барока]] ===}}

Барока для [[беларуская культура|беларускай культуры]] з'явіласяз’явілася той вяршыняй, якой была, мабыць, [[Гатычная архітэктура|готыка]] — для [[Францыя|Францыі]], [[рэнесанс]] — для Італіі, [[класіцызм]] — для [[Расія|Расіі]]<ref name="харалы">{{крыніцы/Мураваныя харалы|}}</ref>. Развіццё беларускага барока прайшло тры перыяды: ранняе (канец XVI — першая палова XVII ст.), сталае (другая палова XVII — 30-я гг. XVIII ст.) і позняе, ці [[Віленскае барока|віленскае]] (30 — 80-я гг. XVIII ст.). Пачатак гэтай плыні ў [[Беларусь|Беларусі]] звязаны з будаўніцтвам, намаганнямі 1-га ардыната нясвіжскага князя [[Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка|Мікалая Крыштофа Радзівіла Сіроткі]], першага ў [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] помніка архітэктуры барока — [[Касцёл Божага Цела, Нясвіж|касцёла езуітаў у Нясвіжы]] ў [[1584]]—[[1593]] гг. па праекце італьянскага архітэктара-[[езуіт]]а [[Джавані Марыя Бернадоні]].<ref>[http://jivebelarus.net/culture/our-eisuit-barokko.html Тамара Габрусь. Наша «езуіцкае» барока]</ref> Будынак у агульных рысах паўтарае галоўны ордэнскі храм езуітаў [[Іль Джэзу]] ў [[Рым]]е і ўяўляе сабой першую ў беларускім дойлідстве 3-нефавую крыжова-купальную [[Базіліка|базіліку]].

Рысы барока выявіліся таксама ў праваслаўных і ўніяцкіх храмах ([[Мікалаеўская царква, Магілёў|Мікалаеўская царква]] ў [[Магілёў|Магілёве]], [[Супрасльскі Дабравешчанскі манастыр|базыльянская царква]] і іканастас у [[Супрасль|Супраслі]], [[Жыровіцкі манастыр|комплекс]] у [[Жыровіцы|Жыровіцах]], уніяцкія цэрквы ў Барунах і Княжыцах)<ref>[http://jivebelarus.net/culture/shlyhta-culture-on-belarus.html#lnk1 Адам Мальдзіс. «Шляхецкая культура ХVII — першай паловы ХVIII ст. Эпоха барока»]</ref>. У праваслаўным храмабудаўніцтве стыль атрымаў адмысловую трактоўку, якая адрознівае яго ад вобразаў храмаў іншых канфесій Беларусі і праваслаўных цэркваў замежжа, спалучае ўласна праваслаўныя<ref name="Арабей">[[В. Г. Арабей]]. [http://elib.psu.by:8080/bitstream/123456789/1443/1/%D0%90%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D0%B9_2013-16.pdf ВОБРАЗНА-СТЫЛІСТЫЧНЫЯ РАШЭННІ СУЧАСНЫХ ПРЫХОДСКІХ ХРАМАЎ БЕЛАРУСКАЙ ПРАВАСЛАЎНАЙ ЦАРКВЫ (ВОПЫТ 1991 – 20131991—2013 ГАДОЎ)]</ref> візантыйскія і мясцовыя традыцыі<ref>[http://jivebelarus.net/culture/shlyhta-culture-on-belarus.html#lnk1 Адам Мальдзіс. «Шляхецкая культура ХVII — першай паловы ХVIII ст. Эпоха барока»]</ref> з мастацкімі асаблівасцямі барока, вылучаецца высокім узроўнем эмацыйна-эстэтычнага ўздзеяння<ref name="Арабей"/> і надае непаўторнасць асобным помнікам<ref>[http://jivebelarus.net/culture/shlyhta-culture-on-belarus.html#lnk1 Адам Мальдзіс. «Шляхецкая культура ХVII — першай паловы ХVIII ст. Эпоха барока»]</ref>. Самабытна выглядае драўлянае культавае дойлідства на Беларусі<ref>[http://jivebelarus.net/culture/shlyhta-culture-on-belarus.html#lnk1 Адам Мальдзіс. «Шляхецкая культура ХVII — першай паловы ХVIII ст. Эпоха барока»]</ref>

У сучаснай практыцы традыцыі барока знайшлі ўвасабленне толькі ў выкарыстоўванні асобных элементаў стылю (гл. [[Царква ў гонар абраза Божай Маці Усецарыца, Магілёў|Царква ў гонар абраза Божай Маці Усецарыца]], [[Магілёў]]). Спробы праектавання храмаў па ўзору праваслаўнага дойлідства [[Падняпроўе|Падняпроўскага рэгіёна]], якое з'яўляеццаз’яўляецца найбольш адметным прадстаўніком праваслаўнай барочнай архітэктуры не атрымалі падтрымкі заказчыкаў<ref name="Арабей"/>.