Васіле Лупу: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др аўтаматычная замена шаблонаў
Радок 6:
| подпіс =
| герб =
| подпіс герба =
 
| тытул = [[Гаспадар малдаўскі]]
Радок 18:
| папярэднік = [[Мойсэ Мавілэ]]
| пераемнік = [[Георгій Стэфан]]
| каранацыя =
 
| тытул_2 = [[Гаспадар малдаўскі]]
Радок 30:
| папярэднік_2 = [[Георгій Стэфан]]
| пераемнік_2 = [[Георгій Стэфан]]
| каранацыя_2 =
 
| дата нараджэння =
Радок 61:
Паводле паходжання [[албанцы|Албанец]]. Рабіў захады па аднаўленні самастойнасці [[Малдаўскае княства|Малдаўскага княства]] ад [[Асманская імперыя|Асманскай імперыі]], развіцці эканомікі і культуры. Зрынуты з трона [[Георгій Стэфан|Георгіем Стэфанам]], стаўленнікам туркаў. Памёр у зняволенні ў [[Стамбул]]е.
 
Падтрымліваў сталыя кантакты з кіеўскім мітрапалітам [[Пётр Магіла|Пятром Магілам]], з яго дапамогай у [[1640]] годзе адкрыў у [[Ясы|Ясах]] Славяна-Грэка-Лацінскую акадэмію, у якой працавалі і выхадцы з [[Беларусь|Беларусі]] (І. Іяўлевіч, І. Собаль і іншыя). У [[1643]] годзе па яго ініцыятыве друкар з [[Вільня|Вільні]] [[Самуіл Рагаля]] арганізаваў першую ў Малдове друкарню. У [[1645]] годзе пры пасрэдніцтве Магілы і трансільванскага князя [[Дзьёрдзь I Ракацы|Дзьёрдзя I Ракацы]] быў заключаны шлюб [[Януш Радзівіл (1612—1655)|Януша Радзівіла]], галавы [[кальвіністы|кальвіністаў]] [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]] і «сепаратысцкай» партыі ў [[ВКЛ]], з дачкой [[Марыя Лупу Радзівіл|Марыяй]]. Мітрапаліт Магіла асабіста здзейсніў праваслаўны абрад вянчання, гэтай падзеі было прысвечана некалькі друкаваных твораў, паколькі меркавалася, што яна паспрыяе ўмацаванню саюзу паміж [[праваслаўе|праваслаўнымі]], кальвіністамі і іншымі «дысідэнтамі» Рэчы Паспалітай. Радзівіл, разлічваючы выкарыстаць саюз з Малдовай і [[Трансільванія]]й для правядзення незалежнай знешняй палітыкі ў інтарэсах Літвы, у 1645—[[1646]] двойчы асабіста наведваў Лупу ў Малдове. У поўнай меры планы Радзівіла не былі рэалізаваны, але саюз з Лупу адыграў пэўную ролю ў стрыманні гегеманісцкіх памкненняў [[Багдан Хмяльніцкі|Багдана Хмяльніцкага]] пад час [[антыфеадальная вайна 1648—1651 гадоў|антыфеадальнай вайны 1648—1651 гадоў]].
 
{{зноскі}}