Герб Гомеля: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
выява герба Н-Беліцы
інфа+выява аб гербе 1560 г. на сімоліцы ваенанй кафедры ГДМУ
Радок 38:
 
Першыя пісьмовыя звесткі пра герб Гомеля адносяцца да першага перыяду Новага часу. [[21 сакавіка]] [[1560]] г. [[Спіс вялікіх князёў літоўскіх|вялікі князь]] [[Вялікае Княства Літоўскае|літоўскі]] [[Жыгімонт Аўгуст]] надаў гораду ''«печать местьскую з гербом Крыжа»'' адмысловым прывілеем (аднесенне дакумента да [[1562]] г., што сустракаецца ў асобных публікацыях, варта лічыць памылковым)<ref>Lietuvos Metrika = Lithuanian Metrica = Литовская Метрика. Kn. 37 (1552-1561) / Parengė D. Baronus. – Vilnus : Lietuvos istorijos instituto leidykla, 2011. – С. 341. За выключэннем пунктуацыі (набліжана да сучаснай), дакумент даслоўна цытуецца згодна з гэтай публікацыяй.</ref><ref>Макушников, О. А. Гомель с древнейших времён до конца XVIII в. Историко-краеведческий очерк / О. А. Макушников. – Гомель : РУП «Центр научно-технической и деловой информации», 2002. – С. 199.</ref>:{{Цытата|Присылали до нас подданные нашы мещане места Гомеиского, оповедаючи, штожъ они печати местское, которое бы справы местьские печатовати мели, в себе не мають, и для того деи великое затрудненье в тых справах и потребах местских имъ частокроть деет ся… Ино мы з ласки нашое г(о)с(по)д(а)ръское… печать местьскую з гербом Крыжа имъ дали и мети дозволили и симъ листом нашымъ дозволяемъ, мають вжо они от того часу тое печати и гербу помененого во всих справах и потребах, оному месту належачих, вживати и имъ печатовати ся по тому, яко и у в ынъшых местах нашых Великого Князства Литовъского обычаи того заховываеть ся.}}
Падрабязнага апісання герба ў прывілеі не ўтрымлівалася. Колеравае спалучэнне ''«у [[Чырвоны колер у геральдыцы|чырвоным]] полі [[Срэбра ў геральдыцы|срэбны]] крыж»'' з'яўляецца меркаваным і было прапанавана геральдыстам Анатолем Цітовым як рэканструкцыя ў 1990-х гадах<ref name="hbm">{{Крыніцы/Геральдыка беларускіх гарадоў|к}}</ref>. Арыгінальная выява герба 1560 г. дагэтуль не выяўлена. Розныя варыяцыі рэканструкцыі паводле А.Цітова выкарыстоўваюцца ў наш час як неафіцыйны геральдычны элемент (аздабленне інтэр'ераў, сувеніры і г.д.), а адна з версій прысутнічае на афіцыйнай сімволіцы ваеннай кафедры [[Гомельскі дзяржаўны медыцынскі ўніверсітэт|Гомельскага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта]] (зацверджана ў 2017 г.)<ref>[http://gsmu.by/index.php?option=com_content&task=view&id=2252 Геральдика кафедры] / Военная кафедра ГГМУ</ref>: {{пачатак цытаты}}У чорным барочным шчыце з падвойнай жоўтай аблямоўкай герб Гомеля (1560 г.) з перакрыжаванымі мячамі лязом уверх, накладзенымі на белую раскрытую кнігу і Кадуцэй.{{канец цытаты}}Гісторык Міхаіл Спірыдонаў, які адшукаў тэкст адпаведнага прывілея, выказаў меркаванне, што гербам з крыжам Гомель карыстаўся нават пасля першага падзела Рэчы Паспалітай — да 1776 г., г.зн. да часу падаравання горада расійскай імператрыцай [[Кацярына II|Кацярынай II]] графу [[Пётр Аляксандравіч Румянцаў-Задунайскі|Пятру Румянцаву-Задунайскаму]]<ref>Макушников, О. А. Гомель с древнейших времён до конца XVIII в. Историко-краеведческий очерк / О. А. Макушников. – Гомель : РУП «Центр научно-технической и деловой информации», 2002. – С. 156-157.</ref>. Аднак пэўных дакументальных сведчанняў на гэты конт пакуль не знойдзена.
 
Гісторык Міхаіл Спірыдонаў, які адшукаў тэкст адпаведнага прывілея, выказаў меркаванне, што гербам з крыжам Гомель карыстаўся нават пасля першага падзела Рэчы Паспалітай — да 1776 г., г.зн. да часу падаравання горада расійскай імператрыцай [[Кацярына II|Кацярынай II]] графу [[Пётр Аляксандравіч Румянцаў-Задунайскі|Пятру Румянцаву-Задунайскаму]]<ref>Макушников, О. А. Гомель с древнейших времён до конца XVIII в. Историко-краеведческий очерк / О. А. Макушников. – Гомель : РУП «Центр научно-технической и деловой информации», 2002. – С. 156-157.</ref>. Аднак пэўных дакументальных сведчанняў на гэты конт пакуль не знойдзена.
 
Падчас [[расійская імперыя|расійскага панавання]] імператрыца [[Кацярына II]] перадала Гомель «дзеля забавы» (''«для увеселения»'') графу [[Пётр Аляксандравіч Румянцаў-Задунайскі|Пятру Румянцаву-Задунайскаму]]. Ён дамогся вываду павятовай адміністрацыі ў вёску Беліца (цяпер — [[Старая Беліца (Гомельскі раён)|Старая Беліца]]), якая атрымала статус горада, а [[16 жніўня]] [[1781]] года<ref name="hbm" /><ref>[https://dlib.rsl.ru/viewer/01003556137#?page=288 Гербы городов, губерний, областей и посадов Российской империи, внесенные в полное собрание законов с 1649 по 1900 г. / cост. П. П. фон-Винклер. – Санкт-Петербург : издание книгопродавца Ив.Ив. Иванов, 1900. – С. 206.] У гэтым зборніку Новая Беліца памылкова пазначана як "Беліцк".</ref> — герб:
Радок 64 ⟶ 62:
Файл:Герб Гомеля 1560 г. (варыяцыя рэканструкцыі).png|Герб Гомеля 1560 г. (варыяцыя рэканструкцыі)
Файл:Герб Гомеля 1560 г. Сувенір.jpg|Рэканструяваны герб Гомеля 1560 г. у якасці сувеніра
Файл:Шаўрон ваеннай кафедры Гомельскага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта, 2017.png|Рэканструяваны герб Гомеля 1560 г. на афіцыйнай сімволіцы ваеннай кафедры Гомельскага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта (2017 г.)
Файл:Novaja Bielica. Новая Беліца (1843).jpg|Герб Новай Беліцы паводле геральдычнага зборніка 1843 г.
Файл:Эталонная выява герба Гомеля 1855 г.jpg|Эталонная выява герба Гомеля 1855 г.: звер мае кароткі хвост з кутасам.