Вікіпедыя

Дамаскі пратакол: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Наступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
Створана перакладам старонкі "Дамаський протокол"
 
вычытка
Радок 1:
[[Файл:Sharif_Husayn.jpg|справа|міні|252x252пкс| [[Хусейн бен Алі|Хусэйн бін Алі, шэрыф з Мекі]] ]]
[[Файл:Horatio_Kitchener,_1st_Earl_Kitchener_-_Project_Gutenberg_eText_15306.jpg|справа|міні|260x260пкс| [[Гарацыа Герберт Кітчэнер|Герберт Кітчэнер]], 1-ы граф Кітчэнер ]]
'''ДамаскіДама́скі пратаколпратако́л''' — сакрэтны дакумент, перададзены [[23 мая]] 1915 года [[Фейсал I|Файсалу I]], сыну [[Хусейн бен Алі|Хусэйна бен Алі, караля Хіджаза і шэрыфа Мекі]], прадстаўнікамі падпольных [[Арабы|арабскіх]] арганізацый [[ Аль-Фатат |Аль-Фатат]] і [[ Аль-Ахд |Аль-Ахд]] падчас другога візіту ў [[Дамаск]] у ходзе місіі па кансультацыі з асманскімі чыноўнікамі у [[Канстанцінопаль|Канстанцінопалі]].

== Змест пратакола ==
Кіраўніцтва сакрэтных абшчын заявіла, што падтрымлівае паўстанне [[Хусейн бен Алі|Хусэйна бен Алі]] супраць [[Асманская імперыя|Асманскай імперыі]] ў выпадку яго ўзнікнення. У пратаколе быў выкладзены шэраг патрабаванняў, якія, як лічылася, былі перададзены брытанцам, каторыя мелі намер стварыць незалежную арабскую дзяржаву на Блізкім Усходзе. [[ Аль-Фатат |Аль-Фатат]] і [[ Аль-Ахд |Аль-Ахд]] настойвалі на тым, каб усе землі [[Асманская імперыя|Асманскай імперыі]], якія ляжаць у [[Пярэдняя Азія|Заходняй Азіі]] на поўдзень ад [[ 37-я паралель паўночнай шыраты |37-й паралелі,]] павінны быць перададзены арабам для стварэння ўласнай краіны. Пазней патрабаванні, выкладзеныя ў Дамаскім пратаколе, сталі асновай для перапіскі МакмаганаМакмахана-Хусэйна .
 
Ключавыя пункты Дамаскага пратаколу:
* прызнанне Брытанскай імперыяй незалежнасці арабскіх зямель, якія складаюць сучасныя [[Ірак]], [[Сірыя|Сірыю]], [[Ліван]], [[Іарданія|Іарданію]], [[Ізраіль]], [[Палесціна|Палесціну]], [[Саудаўская Аравія|Саудаўскую Аравію]], [[Емен]] і іншыя краіны [[Аравійскі паўвостраў|Аравійскага паўвострава]]{{#tag:ref|У перакладзе Дамаскага пратакола ад 1938 года вызначаліся наступныя межы арабскай дзяржавы: <br/> ''Поўнач:'' лінія [[Мерсін]]—[[Адана]], да 37-й паралелі і далей па лініі [[Бірэгіч]]—[[Шанлыўрфа|Урфа]]—[[Мардзін (горад)|Мардзін]]—[[Мід’ят]]—[[Джызрэ]]—[[Амадзія]] да мяжы з [[Персія|Персія]]; <br/> ''Усход:'' па персідскай мяжы на поўдзень да [[Персідскі заліў|Персідскага заліва]]; <br/> ''Поўдзень:'' [[Індыйскі акіян]] (за выключэннем [[Адэн (правінцыя Вялікабрытаніі)|брытанскай правінцыі Адэн]], статус якой павінен быў захавацца); <br/> ''Захад:'' [[Чырвонае мора|Чырвонае]] і [[Міжземнае мора|Міжземнае мора]] на поўнач ад Мерсін.|group=Заўв.}};
* адмена рэжыму капітуляцыі, прадастаўленне іншаземцам эксклюзіўных правоў;
* абаронны саюз паміж брытанскімі і арабскімі дзяржавамі;
* «прадастаўленне эканамічных пераваг» брытанцам.
 
{{зноскі}}
{{Reflist|group=ПримЗаўв.}}{{Reflist}}▼
== Гл таксама ==
* [[Канферэнцыя ў Сан-Рэма (1920)|Канферэнцыя ў Сан-Рэма]] ▼
 
* [[Дэкларацыя Бальфура 1917 года|Дэкларацыя Бальфура (1917)]] ▼
▲* [[Канферэнцыя ў Сан-Рэма (1920)|Канферэнцыя ў Сан-Рэма]]
* [[ Брытанскі мандат у Палестыне |Брытанскі мандат у Палестыне]] ▼
▲* [[Дэкларацыя Бальфура 1917 года|Дэкларацыя Бальфура (1917)]]
* [[ Сірыйскае Арабскае Каралеўства |Сірыйскае Арабскае Каралеўства]] ▼
▲* [[ Брытанскі мандат у Палестыне |Брытанскі мандат у Палестыне]]
▲* [[ Сірыйскае Арабскае Каралеўства |Сірыйскае Арабскае Каралеўства]]
 
== Нататкі ==
 
; Выноскі
▲{{Reflist|group=Прим.}}{{Reflist}}
 
== Літаратура ==
* ФромкінFromkin, ДэвідDavid (1990). ''[https://www.amazon.com/gp/reader/0805068848/?keywords=Damascus+Protocol&v=search-inside Мір,A Peace кабTo спыніцьEnd любыAll мірPeace]'' . Avon Books, New York. {{ISBN|0-8050-6884-8}} ▼
* Herzog, Jacob David (1975). ''A People That Dwells Alone: Speeches and Writings of Yaacov Herzog''. Weidenfeld and Nicolson.
* Ismael, Tareq Y. (1991). ''Politics and Government in the Middle East and North Africa''. University of Florida Press. {{ISBN|0-8130-1043-8}}
* Paris, Timothy J. (2003). ''Britain, the Hashemites and Arab Rule, 1920—1925: The Sherifian Solution''. London: Routledge. {{ISBN|0-7146-5451-5}}
 
== Спасылкі ==
▲* Фромкін, Дэвід (1990). ''[https://www.amazon.com/gp/reader/0805068848/?keywords=Damascus+Protocol&v=search-inside Мір, каб спыніць любы мір]'' . Avon Books, New York. {{ISBN|0-8050-6884-8}}
* Герцаг, Якаў Давід (1975). ''Народ, які жыве адзін: выступленні і запісы Яакава Герцага'' . Вайденфельд і Нікалсан.
* Ісмаэль, Тарэк Ю. (1991). ''Палітыка і ўрад на Блізкім Усходзе і ў Паўночнай Афрыцы'' . Універсітэт Фларыды Прэс. {{ISBN|0-8130-1043-8}}
* Парыж, Цімафей Дж. (2003). ''Брытанія, Хашэміты і арабскае правіла, 1920-1925 гг .: Шэрыфічнае рашэнне'' . Лондан: Routledge. {{ISBN|0-7146-5451-5}}
 
* [https://ecf.org.il/issues/issue/1222 Дамаскі пратакол (1915 г.)]
* [https://orientxxi.info/l-orient-dans-la-guerre-1914-1918/the-mcmahon-hussein-correspondence,1527 Перапіска Макмахана-Хусэйна]
* [https://nationalinterest.org/feature/meet-the-elusive-man-responsible-today%E2%80%99s-middle-east-mayhem-10715 Знаёмцеся з няўлоўным чалавекам, адказным за сённяшні Блізкі Усход]
* [http://ru.knowledgr.com/02707153/%D0%94%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%9F%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D0%BB Дамаскі пратакол]
 
{{ВП-парталы|Перша світова війна|Історія|Право}}
{{Першая сусветная вайна}}
<nowiki>
[[Катэгорыя:Гісторыя Асманскай імперыі]]
[[Катэгорыя:Гісторыя ісламу]]
Радок 36 ⟶ 38:
[[Катэгорыя:Падзеі 23 мая]]
[[Катэгорыя:Май 1915 года]]
[[Катэгорыя:Першая сусветная вайна]]</nowiki>
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Дамаскі_пратакол"