Міхаіл Львовіч Глінскі: Розніца паміж версіямі

| бацька = {{нп3нп5|Леў Барысавіч Глінскі||uk|Глинський Лев Борисович}}

Навучаўся ў [[Еўропа|Еўропе]], быў у [[Германія|Германіі]], [[Італія|Італіі]], [[Іспанія|Іспаніі]], авалодаў асноўнымі еўрапейскімі мовамі. Служыў у войску {{нп3нп5|Альбрэхт III, герцаг Саксоніі|Альбрэхта саксонскага|ru|Альбрехт III (герцог Саксонии)}}, імператара Святой Рымскай імперыі [[Максіміліян I Габсбург|Максіміліяна I]], удзельнічаў у [[Італьянскія войны|італьянскіх войнах]], дзе вызначыўся ваенным талентам і смеласцю. Заслужыў асаблівую прыхільнасць імператара, які надаў яму тытул [[Фюрст|князя Святой Рымскай імперыі]]. У [[Італія|Італіі]] прыняў [[каталіцтва]].

Вярнуўшыся ў Літву ў канцы [[1490-я|1490-х]], ён неўзабаве наблізіўся да [[Вялікія князі літоўскія|вялікага князя]] [[Аляксандр Ягелончык|Аляксандра]], які ўвесь час звяртаўся да яго за саветамі. У [[1499]] годзе Аляксандр зрабіў яго маршалкам свайго двара, а калі адправіўся ў [[Горад Кракаў|Кракаў]] на {{нп3нп5|каранаванне||ru|Коронация}}, Глінскі суправаджаў яго ў якасці пасла ад Літвы.

Тады Глінскі, разам з братамі [[Іван Львовіч Глінскі|Іванам]] і [[Васіль Львовіч Глінскі|Васілём]], з'ехаўз’ехаў у свой [[Горад Тураў|Тураў]], склікаў да сябе слуг і сяброў і прызначыў каралю тэрмін, да якога яму павінен быць дадзены суд. Вялікі князь маскоўскі [[Васіль III|Васіль]] скарыстаўся выпадкам і прапанаваў усім Глінскім абарону, ласку і жалаванне. Спроба Жыгімонта вярнуць Глінскага ў Літву не адбылася, і Глінскі заключыў фармальны дагавор з Масквой<ref name="ПСРЛТ13П1">ПСРЛ [http://dlib.rsl.ru/viewer/01004161978 Т.13, 1 половина]</ref>{{rp|8}}.

У пачатку [[1508]] года Міхаіл Глінскі адкрыта ўзняў сцяг [[Мяцеж Глінскіх|бунту]]. З братам Васілём ён абклаў [[Горад Мінск|Мінск]], але, не будучы ў сілах узяць яго, пайшоў да [[Горад Клецк|Клецка]]. Тут браты падзяліліся: Васіль пайшоў на кіеўскія прыгарады падымаць рускіх, а Міхаіл спустошыў слуцкія і капыльскія воласці і ўзяў [[Горад Мазыр|Мазыр]]. Па прыходзе да яго на дапамогу ад вялікага князя пад кіраўніцтвам ваяводы {{нп3нп5|Яўстафій Дашкевіч|Яўстафія Дашкевіча|ru|Дашкевич, Евстафий}}, з 20 тысячамі конніцы, Глінскі з Мазыра пайшоў на іншыя рускія крэпасці і склаў дамовы з пасламі маскоўскім, малдаўскім і крымскім, дзейнічаючы як бы багаты васпан. Маскоўскія ваяводы падышлі да Глінскага на Бярэзіну, разам з ім аблажылі Мінск і паслалі атрады да самой Вільні; іншыя ваявалі Смаленскую вобласць, трэція падышлі да [[Горад Бабруйск|Бабруйска]]. Неўзабаве вялікі князь паслаў яшчэ новыя палкі да [[Горад Орша|Оршы]], але кароль, які падаспеў з войскамі, прымусіў іх зняць аблогу і адступіць.

Глінскі адправіўся ў Маскву, дзе прыняты быў вельмі міласціва. Але неўзабаве паміж Жыгімонтам і Васілём заключаны быў мір, які паставіў Глінскіх у становішча выгнаннікаў. Яны пазбавіліся сваіх валадарстваў у Літве і выехалі з сваімі прыхільнікамі ў Маскву. З канца 1508 года з сям'ёйсям’ёй у Маскве, атрымаў ва ўладанне гарады [[Горад Малаяраславец|Малаяраславец]] і [[Бораўск]]. Кароль некалькі разоў прасіў Васіля выдаць яму Глінскіх, абяцаючы дараваць ім мінулае. Вялікі князь адказваў, што Глінскія перайшлі да яго падчас вайны і такім чынам зрабіліся яго падданымі, а падданых ён не выдае нікому.

Калі паміж Масквой і Літвой ізноў успыхнула [[Вайна Маскоўскай дзяржавы з Вялікім Княствам Літоўскім, 1512—1522|вайна]] ([[1512]]), Глінскі паслаў свайго падданага, немца [[Шлейніц]]а, у [[Сілезія|Сілезію]], Чэхію і Германію наймаць конных ваяроў і {{нп3нп5|Ландскнехт|кнехтаў|ru|Ландскнехт}}, якія перабіраліся ў Маскву праз Лівонію. Войскам кіраваў вялікі князь Васіль; Глінскі быў адным з ваяводаў {{нп3нп5|Вялікі полк|вялікага палка|ru|Большой полк}}. [[1 жніўня]] [[1514]] года. [[Горад Смаленск|Смаленск]] быў [[Аблога Смаленска, 1514|узяты]] рускімі войскамі.

Міхаіл Глінскі спадзяваўся атрымаць гэты горад ад вялікага князя; але Васіль, па словах [[Сігізмунд Герберштэйн|Герберштэйна]], смяяўся над яго залішнім славалюбствам, пасля чаго Глінскі звярнуўся да Жыгімонта, які запэўніў яго ў сваёй літасці. Па папярэдняй дамове, літоўскае войска пайшло да Дняпра; калі яно было ўжо недалёка ад Оршы, Глінскі ўначы бег да яго; але адзін з яго слуг апавясціў аб тым рускага ваяводу, князя {{нп3нп5|Міхаіл Іванавіч Булгакаў-Голіца|Міхаіла Булгакава-Голіцу|ru|Булгаков-Голица, Михаил Иванович}}, які захапіў Глінскага і адправіў да вялікага князя. Глінскі не адпіраўся ў здрадзе: у яго знайшлі Жыгімонтавы лісты. Рыхтуючыся да смерці, Глінскі адважна казаў аб сваіх паслугах і аб няўдзячнасці Васіля. Яго закавалі ў ланцугі і адправілі ў Маскву<ref name="БС"/>.

У 1530 годзе Міхаіл Глінскі з'яўляеццаз’яўляецца ваяводам у конніцы пад [[Горад Казань|Казанню]]<ref name="БС"/>; у [[1533]] годзе ён быў каля [[Горад Валакаламск|Валакаламска]] пры Васілі, якi захварэў у час палявання. У сваіх перадсмяротных распараджэннях вялікі князь, звяртаючыся да баяр, прасіў іх, між іншым, не крыўдзіць князя Міхаіла, як сваяка яго жонкі, прымаць яго за свайго, не за прышэльца, а прызначаючы Глінскага ў дарадцы да Алены, прасіў яго, каб за вялікую княгіню і сыноў яго ён «кровь свою пролиял и тело своё на раздробление дал».

Пасля смерці Васіля справы вырашаліся {{нп3нп5|Абраная рада|апякунскім саветам|ru|Избранная рада}} пры малалетнім князю [[Іван IV Грозны|Іване]], у склад рады ўвайшлі браты гасудара і 20 баяраў, у тым ліку і Глінскі. Многія думалі, што думай і кіраўніцтвам будуць валодаць двое: Міхаіл Глінскі і [[канюшы]] баярын {{нп3нп5|Іван Фёдаравіч Аўчына Целяпнёў-Абаленскі||ru|Иван Фёдорович Овчина Телепнев-Оболенский}}, улюбёнец Алены. Здарылася інакш: Глінскі адважна казаў пляменніцы аб непрыстойнасці яе адносін да Абаленскага. З прычыны гэтага яго абвінавацілі ў задумах авалодаць дзяржавай: ён быў заключаны ў вязніцу ([[1534]]), дзе і памёр<ref name="БС"/>.

== Сям'яСям’я ==

Міхаіл Львовіч Глінскі быў жанаты з князёўнай Аленай Іванаўнай Целяпнёвай-Абаленскай, дачкой князя {{нп3нп5|Іван Васільевіч Целяпнёў-Нямы-Абаленскі|Івана Васільевіча Нямога-Абаленскага|ru|Телепнев-Немой-Оболенский, Иван Васильевич}} і стрыечнай пляменніцай князя [[Іван Фёдаравіч Аўчына Целяпнёў-Абаленскі|Івана Фёдаравіча Аўчыны-Целяпнёва-Абаленскага]] (фаварыта [[Алена Васільеўна Глінская|Алены Глінскай]]). Ад шлюбу ў яго былі: сын {{нп3нп5|Васіль Міхайлавіч Глінскі|Васіль|ru|Глинский, Василий Михайлович}} (пам. у [[1565]]) і дачка, невядомая па імені, якая стала жонкай князя {{нп3нп5|Фёдар Іванавіч Траекураў|Фёдара Іванавіча Траекурава|ru|Троекуров, Фёдор Иванович}}.