Вірус імунадэфіцыту чалавека: Розніца паміж версіямі

| commons = Category:HIV

}}

 

Вірус паражае клеткі [[імунная сістэма|імуннай сістэмы]], якія маюць на сваёй паверхні [[Клетачны рэцэптар|рэцэптары]] [[CD4]]: [[Т-хелперы]], [[манацыт]]ы, [[макрафагі]], [[клеткі Лангерганса]]<ref>{{Cite pmid|16226431}}</ref>, [[дэндрытныя клеткі]], клеткі [[мікраглія|мікрагліі]]<ref>{{Cite pmid|15885841}}</ref>. У выніку праца імуннай сістэмы прыгнятаецца і развіваецца '''[[сіндром набытага імуннага дэфіцыту]]''' (СНІД), арганізм хворага страчвае магчымасць абараняцца ад інфекцый і пухлін, узнікаюць другасныя [[апартуністычныя захворванні]], якія не характэрныя для людзей са звычайным імунным статусам<ref name="NIAID">[http://www.niaid.nih.gov/topics/HIVAIDS/Understanding/howHIVCausesAIDS/Pages/relationshipHIVAIDS.aspx NIAID/NIH: The Relationship Between the Human Immunodeficiency Virus and the Acquired Immunodeficiency Syndrome]</ref><ref name=Alimonti>{{ cite journal | author=Alimonti JB, Ball TB, Fowke KR | title=Mechanisms of CD4+ T lymphocyte cell death in human immunodeficiency virus infection and AIDS. | journal=J. Gen. Virol. | year=2003 | pages=1649–1661 | volume=84 | issue=7 | pmid=12810858 | doi=10.1099/vir.0.19110-0 }}</ref><ref name=UNAIDS2007>{{cite web| author =[[Joint United Nations Programme on HIV/AIDS|UNAIDS]], [[World Health Organization|WHO]]|date=December 2007| title = 2007 AIDS epidemic update| url= http://data.unaids.org/pub/EPISlides/2007/2007_epiupdate_en.pdf| page=10 | accessdate = 2008-03-12| format= PDF}}</ref><ref name=Holmes>{{ cite journal | author=Holmes CB, Losina E, Walensky RP, Yazdanpanah Y, Freedberg KA | title=Review of human immunodeficiency virus type 1-related opportunistic infections in sub-Saharan Africa | journal=Clin. Infect. Dis. | year=2003 | pages=656&dash;662 | volume=36 | issue=5 | pmid=12594648 | doi=10.1086/367655 }}</ref><ref name=Guss>{{ cite journal | author=Guss DA | title=The acquired immune deficiency syndrome: an overview for the emergency physician, Part 1 | journal=J. Emerg. Med. | year=1994 | pages=375–384 | volume=12 | issue=3 | pmid=8040596 | doi=10.1016/0736-4679(94)90281-X }}</ref><ref name=Guss2>{{ cite journal | author=Guss DA | title=The acquired immune deficiency syndrome: an overview for the emergency physician, Part 2 | journal=J. Emerg. Med. | year=1994 | pages=491–497 | volume=12 | issue=4 | pmid=7963396 | doi=10.1016/0736-4679 (94)90346-8 }}</ref>. Без доктарскага ўмяшання апартуністычныя захворванні выклікаюць смерць пацыента ў сярэднім праз 9—11 гадоў пасля заражэння (у залежнасці ад падтыпу віруса)<ref name=UNAIDS2007/>. Пры правядзенні [[Высокаактыўная антырэтравірусная тэрапія|антырэтравіруснай тэрапіі]] працягласць жыцця пацыента можа быць падоўжана да 70—80 гадоў<ref name=autogenerated14>[http://www.aidsmap.com/page/2816991/ aidsmap. Чаканая працягласць жыцця для некаторых груп ВІЧ-інфікаваных асоб у ЗША зараз значна пераўзыходзіць яе сярэдні паказчык]</ref><ref name=autogenerated15>[http://arvt.ru/news/2014-01-29-life-expectancy.html Антырэтравірусная тэрапія online. Працягласць жыцця людзей з ВІЧ, якія атрымліваюць АРВТ у развітых краінах]</ref><ref name=autogenerated16>[http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3867319/ US National Library of Medicine National Institutes of Health. Closing the Gap: Increases in Life Expectancy among Treated HIV-Positive Individuals in the United States and Canada]</ref>.

{{main|Эпідэміялогія ВІЧ-інфекцыі}}

Паводле звестак на 2011 год, у свеце за ўвесь час на [[ВІЧ-інфекцыя|ВІЧ-інфекцыю]] захварэлі 60 мільёнаў чалавек, з іх: 25 мільёнаў памерлі, а 35 мільёнаў жывуць з ВІЧ-інфекцыяй<ref>{{cite web|url=http://ria.ru/press_video/20111130/502694336.html|title=Борьба со СПИД в России: как остановить болезнь?|author=|date=2011-11-30|publisher=РИА Новости|accessdate=2013-06-16|lang=|archiveurl=http://www.webcitation.org/6HPmSydu1|archivedate=2013-06-16}}</ref>. Больш за дзве траціны з іх пражываюць у [[Афрыка на поўдзень ад Сахары|Афрыцы на поўдзень ад пустыні Сахара]]<ref name=autogenerated4>{{cite web |url=http://www.unaids.org/en/media/unaids/contentassets/documents/unaidspublication/2011/JC2216_WorldAIDSday_report_2011_en.pdf|title=UNAIDS World AIDS Day Report 2011|author=|date=2011|publisher=UNAIDS World AIDS|accessdate=2013-06-16|lang= |archiveurl=http://www.webcitation.org/6HPmXpInY|archivedate=2013-06-16}}</ref>. [[Эпідэмія]] пачалася тут у канцы 1970-х — пачатку 1980-х гадоў. Затым эпідэмія перакінулася ў [[ЗША]], [[Заходняя Еўропа|Заходнюю Еўропу]] і краіны [[Паўднёвая Афрыка|Паўднёвай Афрыкі]]. Сёння, за выключэннем краін Афрыкі, хутчэй усяго вірус распаўсюджваецца ў [[Цэнтральная Азія|Цэнтральнай Азіі]] і [[Усходняя Еўропа|Усходняй Еўропе]] (у тым ліку ў [[Расія|Расіі]]). Эпідэмічная сітуацыя ў гэтых рэгіёнах стрымлівалася да канца 1990-х, затым з [[1999]] па [[2002]] гады колькасць інфіцыраваных амаль патроілася — галоўным чынам за кошт ін'екцыйных наркаманаў. Значна ніжэй за сярэдні ўзровень ВІЧ-інфекцыя распаўсюджана ва [[Усходняя Азія|Усходняй Азіі]], [[Паўночная Афрыка|Паўночнай Афрыцы]] і на [[Блізкі Усход|Блізкім Усходзе]]. У маштабе планеты эпідэмічная сітуацыя стабілізавалася, колькасць новых выпадкаў ВІЧ-інфекцыі зменшылася з 3,5 мільёнаў у 1997 годзе да 2,7 мільёнаў у 2007 годзе<ref name=autogenerated4 />.

Паводле звестак на канец [[2016]] года, у [[Беларусь|Беларусі]] каля 17 тысяч чалавек жывуць з ВІЧ-інфекцыяй<ref>{{cite web|url=https://news.tut.by/society/521948.html|title=Мужчина средних лет из Гомеля — среднестатистический портрет ВИЧ-положительного в Беларуси|author=|date=2016-12-01|publisher=TUT.BY|accessdate=2017-03-03|lang=ru}}</ref>, за перыяд з 1987 па 2015 год памерлі ад розных прычын 4449 ВІЧ-інфіцыраваных грамадзян Беларусі<ref>{{cite web|url=http://minzdrav.gov.by/dadvfiles/000032_703012_sbornik2015.rar|title=Здравоохранение в Республике Беларусь. Официальный статистический сборник за 2015 г. |author=|date=2015|publisher=|accessdate=2017-03-03|lang=ru}}</ref><!-- (падрабязней гл. [[Эпідэміялогія ВІЧ-інфекцыі#Статыстыка захворвання і смяротнасці па Беларусі|Статыстыка захворвання і смяротнасці па Беларусі]])-->.