Беларуская хрысціянская дэмакратыя (1917): Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1:
'''Беларуская хрысціянская дэмакратыя''' (БХД), да сяр. 1920-х — {{вызн2|1=Хрысціянская дэмакратычная злучанасць}}, са [[студзень|студз.]] [[19351936]] — {{вызн2|1=Беларускае народнае аб'яднанне}} (БНА) — беларуская палітычная партыя нацыянальна-дэмакратычнага характару несацыялістычнай арыентацыі. Заснаваная ў маі [[1917]] і ў Заходняй Беларусі дзейнічала да 1940[[Петраград]]зе. Сярод заснавальнікаў і ідэолагаў: [[Ф. Абрантовіч]], [[В. Гадлеўскі]], [[А. Станкевіч]] і інш. Партыя выступала за эвалюцыйны шлях развіцця грамадства і за парламенцкія формы барацьбы. Выступала за аб'яднанне ўсіх беларускіх земляў у адзіную этнічную дзяржаву. У [[Заходняя Беларусь|Заходняй Беларусі]] дзейнічала да 1940.
 
Беларускі хрысціянскі палітычны рух паўстаў у пач. [[20 ст.]] ў асяродках беларускіх студэнтаў-[[тэалогія|тэолагаў]] і семінарыстаў. Намаганнямі беларускай [[Каталіцтва|каталіцкай]] грамады ў [[Вільня|Вільні]] выдавалася штотыднёвая газета [[Беларус (1913)|«Беларус»]], прыкладнаа ў [[1917]] годзе ў [[Петраград]]зе прадстаўнікі беларускай дыяспары на чале з ксяндзамі А. Станкевічам і В. Гадлеўскім заснавалі партыю [[Хрысціянска-дэмакратычная злучнасць|Хрысціянска-дэмакратычная злучнасць (БХЗ)]]. Прадстаўнікі хрысціянскіх дэмакратаў уваходзілі ў [[Беларускі нацыянальны камітэт]], удзельнічалі ў [[Першы Усебеларускі з'езд|Першым Усебеларускім з'ездзе]] ў Менску ў снежні 1917 году. У [[1918]] годзе хрысціянскія дэмакраты віталі акт абвяшчэння незалежнай беларускай дзяржавы — [[БНР]].<ref>http://bchd.info/modules.php?name=Pages&page=13</ref>
 
<!--На базе БХЗ [[6.11]].[[1927]] у [[Вільня|Вільні]] была заснаваная партыя [[Беларуская хрысціянская дэмакратыя]]. Ад таго часу партыя вяла актыўную дзейнасць у Заходняй Беларусі. -->
З сяр. 1920-х партыя вяла актыўную дзейнасць у Заходняй Беларусі. Апіралася перадусім на беларусаў-католікаў. Партыя насіла назву Беларуская хрысціянская дэмакратыя, а ў 1936 змяніла яе на Беларускае народнае аб'яднанне, фармальна адмовіўшыся ад канфесійнага характару.
 
Пасля [[Уз'яднанне Заходняй Беларусі з БССР|ўз'яднання Беларусі]], у 1939—1940 гадах многія лідэры і актывісты БХД за сваю дзейнасць былі рэпрэсаваныя [[СССР|савецкім]], а пасля і [[Трэці Рэйх|нацысцкім]] рэжымам, у 1940 годзе партыя спыніла сваё існаванне<ref name="Скобла">[[Міхась Скобла]]. [http://www.svaboda.org/articleprintview/1369365.html Ці прыжывецца ў Беларусі хрысьціянская дэмакратыя?]// [[Беларуская служба Радыё "Свабода"|Радыё "Свабода"]]. [[13 студзеня]] [[2009]]</ref>.