УНОВИС: Розніца паміж версіямі

Маніфест УНОВИСа быў апублікаваны Казімірам Малевичем у віцебскім часопісе «[[Искусство (часопіс)|Искусство]]» у 1921 годзе. Аб’яднанне было раннім прыкладам мастацкай групоўкі новага тыпу. Створанае на базе дзяржаўнай установы, што характэрна для савецкага паслярэвалюцыйнага дзесяцігоддзя . Узнікла гэтая групоўка пасля таго, як рэктар новастворанай Народнай мастацкай школы (пазней — Свабодных мастацкіх майстэрняў і, нарэшце, Віцебскага мастацка-практычнага інстытута) [[Вера Міхайлаўна Ермалаева|Вера Ермалаева]] запрасіла ў 1919 годзе Казіміра Малевіча для кіраўніцтва жывапіснай майстэрняй. Стваральнік [[Супрэматызм|супрэматызму]], прыехаўшы ў Віцебск, аб’яднаў навокал сябе групу вучняў ([[Лазар Маркавіч Лісіцкі|Лазар Лісіцкі]], [[Яўгенія Магарыл]], [[Мікалай Суецін]], [[Лазар Хідэкель]], [[Ілля Чашнік]], [[Давід Аронавіч Якерсон|Давід Якерсон]], [[Леў Юдзін]] і інш.), у лік якіх увайшла і сама Ермалаева. Яны ладзілі выстаўкі-абмеркаванні работ выкладчыц і вучняў, філасофскія дыспуты, удзельнічалі ў афармленні горада да рэвалюцыйных святаў. Лаяльнасць і пэўнай «рэвалюцыйнасць» «уновисов» была палітычным фасадам іх супрэматычна-канструктывісцкай праграмы, поўнай незалежнага эстэтычнага містыцызму, нацэленага на «''стварэнне чыстага жывапіснага вобраза''» (як увасаблення «''новай свядомасці''»), а не «''ўтылітарных неабходнасцей''» (Малевіч, 1921). Дызайнерскія распрацоўкі, у тым ліку і наглядная агітацыйная прапаганда, служылі толькі педагагічнымі мадэлямі гэтага ідэала.[[Файл:UNOVIS_group_photo_1920.jpg|злева|міні|Фота сяброў УНОВИС, з Казімірам Малевічам у цэнтры.]]

Паводле хронікі «Уновиса», складзенай сябрам творчага камітэта («творкома») [[Іван Трафімавіч Гаўрыс|Іванам Гаўрысам]], відаць актыўная работа новай творчай віцебскай арганізацыі: «''17 студзеня 1920. Арганізацыйнае пасяджэнне групы маладых кубістаў. 19 студзеня. Група „Молпосновис“, маладыя паслядоўнікі новага мастацтва. 28 студзеня. Зліццё малодшай групы са старэйшай, назва „Посновис“. Работа па рэпытыцыях і пісанню дэкарацый для оперы А. Кручоных „Перамога над сонцам“ і супрэматычнага балета. Мітынгі ў майстэрнях і агульны ў школе аб новым мастацтве. 3 лютага. Прынятая праграма заняткаў у майстэрнях Посновиса. 6 лютага. Выступленне Посновиса з мітынгам-спектаклем („Перамога над сонцам“, супрэматычны балет). 14 красавіка. Паколькі калектыў ёсць не толькі паслядоўнікам новага, але і яго рэвалюцыйным заснавальнікам, назву зацвердзіць Уновис — утвердителей новага мастацтва…''». Сваю дачку, якая нарадзілася праз тыдзень, Казімір Малевіч назваў Унай. Чорны квадрат быў эмблемай сяброў «Уновиса», яго прышывалі да рукава<ref>{{артыкул|аўтар=А. Шатских|загаловак=Малевич в Витебске|выданне=Искусство|год=1988|нумар=11|старонкі=38}}</ref>.«Уновис» паставіў «Вайну і мір» [[Уладзімір Уладзіміравіч Маякоўскі|Уладзіміра Маякоўскага]], збіраўся інсцэніраваць «Сон у летнюю ноч» [[Уільям Шэкспір|Шэкспіра]]. Уновис ладзіў мастацкія выстаўкі і канферэнцыі, публікаваў артыкулы сваіх сяброў.

У 1920 годзе адкрыўся філіял «Уновиса» ў [[Смаленск]]у (пад кіраўніцтвам мастакоў, мужа і жонкі [[Уладзіслаў Максімілянавіч Страмінскі|Уладзіслава Страмінскага]] і Кацярыны Кобра), а таксама філіялы ў [[Масква|Маскве]], [[Перм|Пярмі]], [[Саратаў|Саратаве]] і некаторых іншых гарадах. Але ўжо дастаткова хутка, праз рэарганізацыю Наркамасветы і яго анты-авангардным зрухам «направа», умовы працы рэзка пагоршыліся. У бытавым плане ў Віцебску таксама ўскладнілася жыццё.