Антыамерыканізм — адмоўнае стаўленне да палітыкі, культуры і насельніцтва Злучаных Штатаў Амерыкі. Упершыню тэрмін «антыамерыканізм» быў ужыты ў 1948 годзе ў Францыі[1], з тых часоў розныя аспекты ўнутрана- і знешнепалітычнай дзейнасці, а таксама культуры ЗША нярэдка падвяргаліся фундаментальнай крытыцы. Аднак, па прычыне таго, што гэта адбывалася ў розных кантэкстах і крытыка выказвалася зыходзячы з шырокага спектру палітычных і рэлігійных светапоглядаў, нельга гаварыць пра адзіную антыамерыканскую плынь або адзіную ідэалогію.

Адзін з сімвалаў антыамерыканізму.
Стандартны самаробны транспарант антыамерыканскага зместу.

У шэрагу выпадкаў антыамерыканізм праяўляецца перш за ўсё ў негатыўным стаўленні да знешняй (а часам і ўнутранай) палітыкі ЗША, а не да амерыканскага народа або яго культуры[2].

Найбольш поўна гэтую ідэалогію сфармуляваў Шарль дэ Голь у сваёй знакамітай фразе: «Можаце быць упэўнены, што амерыканцы зробяць усё глупства, якое змогуць прыдумаць, плюс яшчэ некалькі такіх, якія і ўявіць немагчыма». Аднак яшчэ Жорж Клемансо ў пачатку XX стагоддзя заявіў: «Амерыка — адзіная краіна, якая ад варварства перайшла акурат у заняпад, абыходзячы стадыю цывілізацыі».

Узмацненне антыамерыканскіх настрояў пачалося ў сувязі з вайной у В’етнаме.

У дакладзе амерыканскага Нацыянальнага савета па разведцы[en] «Глабальныя трэнды 2025», падрыхтаваным восенню 2008 года, адзначаецца, што незадаволенасць палітыкай ЗША ў свеце настолькі вялікая, што любая амерыканская ідэя па міжнародным парадку дня дыскрэдытавана загадзя — ужо толькі тым, што яна амерыканская[3].

«Грубы і ўвесь зацяты антыамерыканізм, нябачаны з 1970-х гадоў, прахарчаваў палітыку Крамля [Расіі] і эфір дзяржаўных тэлеканалаў», — адзначае ў сваім артыкуле 2014 года Дэвід Рэмнік[4].

Як заявіў у 2015 годзе мітрафорны протаіерэй Валянцін Асмус, найбольшае зло ў свеце — у ЗША і іх сатэлітаў, а «ўнутры супольнасцяў, законна абараняючых ад Амерыкі свой суверэнітэт, можа фармавацца, як гэта адбываецца ў Расіі, ядро ​​духоўнага супрацьстаяння амерыканізму»[5].

Тыповай і найбольш распаўсюджанай формай праявы антыамэрыканізму за межамі ЗША з’яўляюцца розныя вулічныя акцыі пратэсту перад амерыканскімі пасольствамі і дыпламатычнымі ўстановамі, а таксама перад амерыканскімі ваеннымі аб’ектамі за мяжой, у ходзе якіх дэманстрантамі скандуюць разнастайныя фразы і лозунгі антыамерыканскага зместу, часцей за ўсё фраза-патрабаванне ва ўльтыматыўнай форме «Yankee go home» (у пер. «Янкі, сыходзіце дадому!»), якая наносіцца таксама на транспаранты, плакаты, і ў выглядзе графіці і насценнага жывапісу, іншыя вертыкальныя і гарызантальныя паверхні.

Гл. таксама

правіць

Зноскі

Літаратура

правіць
  • Холландер П. Антиамериканизм рациональный и иррациональный. — Лань, 2000. — 864 с. — ISBN 978-5-8114-0339-4.
  • Сардар З., Дэвис М. В. Почему люди ненавидят Америку?
  • Кузнецов Д. В. Взаимодействие внешней политики и общественного мнения в США. Некоторые актуальные вопросы. — М.: УРСС, 2010. — 496 с.
  • Гудков Л. Д. Отношение к США в России и проблема антиамериканизма // Мониторинг общественного мнения : журнал. — март—апрель 2002. — Вып. № 2 (58).Марк Твен. Мы — англосаксы : Собр. соч. — М.: ГИХЛ, 1961. — Т. 12. — С. 309—312.

Спасылкі

правіць