Белая Баба

Белая Баба (Смерць) - у беларускай міфалогіі персаніфікацыя смерці.

Апісанне

З’яўлялася да людзей, прадказваючы хуткую смерць, ці нават у сам момант развітання з жыццём. Лічылася маткаю грахоў, таму жыве ў Пекле, і адтуль яе пасылае па людскія душы галоўны дэман — Люцыпар. Паводле іншых крыніц, Белую Бабу накіроўвае да людзей сам Бог.

У адных мясцінах яе апісвалі як маладую жанчыну ростам вышэй за лясныя дрэвы, у вогненым вянку, з акрываўленай хусткай у руцэ. Дзе яна ступала, там вырасталі свежыя могілкі. У які бок памахала хусткаю — там пусцелі сёлы і гарады. У якое акно прасоўвала руку — там не заставалася ніводнай жывой душы.

У іншых мясцінах яе ўяўлялі бледнай схуднелай жанчынай, загорнутай у белы саван ці ў адзенне, падобнае да шлюбнага. Паўстае перад чалавекам нечакана, слупам вырастаючы з зямлі, і адкідвае вэлюм, за якім адкрываецца твар жанчыны-нябожчыка з заплюшчанымі вачыма. Чалавеку гэтая сустрэча прадказвае хуткую смерць.

У іншых апавяданнях Смерць — худая баба з вялікімі зубамі і састлелым тварам нябожчыка. Нярэдка ўяўлялася ў выглядзе шкілета. Тым, каму прыйшоў час паміраць, Смерць праводзіла касою па горле, але незаўважна, каб нават слядоў не засталося. Будучы нябачнай, Смерць можа душыць чалавека ці стаяць у яго над галавою: калі ў рот яму трапляе кропля крыві з яе касы, ён памірае. Смерць па звычаю прыходзіць перад усходам сонца, у гадзіны, кратныя тром: а 9-й, а 12-й, а 3-й, а 6-й і г.д.

Каб Белая Баба не увайшла ў хату і не прынесла няшчасце, пад ганкам закопвалі кабіліную калаву, вешалі касу над варотамі ці на верхнім вушаку дзвярэй, прыбівалі да парога падкову, утыкалі над трамай галінку ядлаўца. Згадваецца таксама нейкая вандроўніца ў белым, са свечкай у руцэ, якая з’яўляецца перад падарожнікам і прадказвае будучыню. Магчыма, вобраз звязаны з Белай Бабай.

Спасылкі

• Родныя вобразы. Смерць(недаступная спасылка)