Брошка Эдвена
Брошка Эдвена (таксама вядомая як Са́танская брошка, Брытанскі музей 1951,10-11,1) — гэта срэбная англа-скандынаўская дыскавая брошка пачатку XI стагоддзя з надпісам на адваротным баку. Яна была знойдзена ў 1694 годзе падчас узворвання поля ў Сатане, Востраў Ілі, Кембрыджшыр, разам са скарбам, які ўключаў манеты і залатыя кольцы. Брошка зноў была знойдзена ў прыватнай калекцыі ў 1951 годзе і набытая Брытанскім музеем.
| ||
| невядома[1] | ||
| Брошка Эдвена. XI стагоддзе[1] | ||
| англ.: Ædwen's brooch | ||
| Матэрыял | серабро[1] | |
|---|---|---|
| Брытанскі музей[1] | ||
| (інв. 1951,1011.1[1]) | ||
Брошка была ўпрыгожана дзевяццю канічнымі срэбнымі выступамі (адзін цяпер адсутнічае) і гравіраваным узорам з чатырох перасякальных колаў, якія ўтвараюць кветкавыя матывамі. У колах прадстаўлены аб розныя жывёльныя і раслінныя арнаменты, што нагадваюць стыль Рынгерыке.
Надпіс на адваротным баку — гэта праклён супраць тых, хто адбярэ брошку ў яе законнага ўладальніка, Эдвена (Æduwen):
- + ÆDVǷEN ME AG AGE HYO DRIHTEN / DRIHTEN HINE AǷERIE ÐE ME HIRE ÆTFERIE / BVTON HYO ME SELLE HIRE AGENES ǷILLES
- «Эдвен валодае мной, няхай Гасподзь валодаць ёю. Няхай Гасподзь пракляне таго, хто возьме мяне ад яе, калі яна не аддасць мяне па яе ўласнай волі.»
Быў створаны кароткаметражны фільм, які паказвае праклёны, вымаўленыя Эдвенам на старажытнаанглійскай і сучаснай англійскай мове[2]. Акрамя таго, на планцы, якая некалі трымала заплічку і яе фіксатар, маецца надпіс з сямі псеўдарунічных знакаў.
Зноскі
- ↑ а б в г д е The Ædwen brooch — Брытанскі музей. Праверана 18 снежня 2018.
- ↑ The mystery of Sutton's silver - Ædwen's Brooch - Events - Fenlands. fensmuseums.org.uk.
Літаратура правіць
- R.I. Page, An introduction to English runes, 1973 (2nd ed. 1999)
- D.M. Wilson, Anglo-Saxon ornamental metalwork 700—1000 in the British Museum The British Museum Press, 1964.
- R.L.S. Bruce-Mitford, 'Late Saxon disc-brooches' in Dark-Age Britain, London, Methuen, 1956, pp. 171–201.
- Catherine E. Karkov, The Art of Anglo-Saxon England, Boydell studies in medieval art and architecture, 2011, p. 158.
Спасылкі правіць
- Ædwen’s Brooch film and interactive games the curse spoken in Old English and modern English
- Sutton Silver Ædwen Brooch
- Silver disc brooch of Ædwen (britishmuseum.org) Архівавана 30 кастрычніка 2015.