Дзьюла Дзеркавіч

Дзьюла Дзеркавіч (венг. Derkovits Gyula; 13 красавіка 1894, Сомбатхей — 18 чэрвеня 1934, Будапешт) — венгерскі мастак і графік, творчасць якога характарызуецца рысамі, уласцівымі экспрэсіянізму, кубізму і канструктывізму.

Дзьюла Дзеркавіч
Дата нараджэння	13 красавіка 1894(1894-04-13)[…]
Месца нараджэння	Сомбатхей, Ваш, Каралеўства Венгрыя, Аўстра-Венгрыя
Дата смерці	18 чэрвеня 1934(1934-06-18)[…] (40 гадоў)
Месца смерці	Будапешт, Каралеўства Венгрыя
Месца пахавання	Керэпешы[d]
Грамадзянства	Венгрыя
Род дзейнасці	мастак, графік
Узнагароды	прэмія імя Кошута (1948)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Бацька Дзьюлы быў сталяром. Сябар, які быў мастаком па шыльдах, падаў Дзьюле першыя ўрокі жывапісу, гэтаму пярэчыла яго сям’я. Незадаволены такой сітуацыяй, ён уцёк ад сваёй сям’і, адправіўшыся добраахвотнікам на Першую сусветную вайну.

Гэта аказалася няўдалым рашэннем, бо Дзеркавіч атрымаў раненне на фронце, якое пакінула яго з паралізаванай левай рукой і праблемамі з лёгкімі, якія прывялі да развіцця туберкулёзу. У 1916 годзе ён перабраўся ў Будапешт, дзе жыў на пенсію па інваліднасці, займаючыся таксама цяслярскай справай. У 1918 годзе Дзеркавіч уступіў у Венгерскую камуністычную партыю і заставаўся яе чальцом да 1930 года, калі знаходжанне ў ёй стала занадта небяспечным.

У той жа час Дзеркавіч навучаўся жывапісу і маляванню ў розных вячэрніх школах да 1918 года, калі Карай Керншток пагадзіўся ўзяць яго бясплатна ў якасці студэнта ў мастацкую калонію Ньергешуйфалу і навучыў яго мастацтву гравюры на медзі ў дадатак да заняткаў па жывапісе. Шматлікія змены ва ўрадзе прывялі да спынення яго пенсійных выплат, і Дзеркавіч быў вымушаны вярнуцца да фізічнай працы. У выніку ён пераехаў у Вену ў 1923 годзе, дзе змог знайсці дастаткова працы, займаючыся жывапісам і стварэннем гравюр. Выстава яго работ у Вейбургскай галерэі была паспяховай. Дзеркавіч пражыў у Вене тры гады, а потым вярнуўся ў Будапешт.

У 1928 годзе яго рэпутацыя ўмацавалася дзякуючы серыі з 12 гравюр на дрэве, якія паказваюць сялянскае паўстанне 1514 года (на чале з Дзьёрдам Дожам), нягледзячы на ​​тое, што яны былі зроблены па замове Камуністычнай партыі. Пасля 1930 года яго стыль станавіўся ўсё больш персанальным і эксцэнтрычным. Дзеркавіч таксама працаваў з глінянай і драўлянай скульптурай. Ён памёр, ва ўзросце 40 год.