Доу-гун
Доу-гун (кіт.: 斗拱— карніз, выступ) — шмат’ярусны кранштэйн для апоры моцна вынесенага перакрыцця або даху ў кітайскай старажытнай і сярэднявечнай архітэктуры. Складаецца з двух шматкроць паўтораных у пэўным парадку элементаў: доу — кубападобнага бруска са скошанымі ўнізе бакамі і гуна — выцягнутага бруска-кранштэйна. Падобная сістэма сустракаецца таксама ў архітэктуры Карэі (пад назвай «тукор») і Японіі (пад назвай «кумагата хідзікі» або «ток’я»).
Канструкцыя правіць
Доу-гун — гэта сетка драўляных апор, якія ствараюць каркас у традыцыйным кітайскім будынку, сцены якога не валодаюць апорнай здольнасцю (могуць быць выкананы з тонкага матэрыялу).
Гэтую сетку кранштэйнаў фармуюць два галоўных элемента — доу і гун. Доу ўяўляе сабой вялікі драўляны блок з пазай для мацавання Гуна — дугападобнага кранштэйна. Сетка па чаргаванні доу і гун можа паўтарацца некалькі разоў. Чым больш ярусаў стварае доу-гун, тым вышэй лічыцца ранг будынка.
Функцыяй доу-гун з’яўляецца перанос вагі з вертыкальных бэлек (або калон) на гарызантальныя бэлькі, што дазваляе стварыць вялікі вынас дахаў у шырыню. Такая канструкцыя робіць будынак эластычным і ўстойлівым падчас землятрусу.
Акрамя доу і гун дапаможным элементам архітэктуры доу-гун з’яўляецца ан — бэлька, якая ляжыць наўскасяк. Аны патрэбныя для таго, каб навесіць яшчэ больш гунаў і лепш размеркаваць нагрузку з даху на калоны.
Гісторыя правіць
Доу-гун паўстаў у Кітаі яшчэ да нашай эры як элемент драўлянай архітэктуры. У перыяд Чуньцю (722—476 гг. да н. э.) стаў звычайнай з’явай, а затым атрымаў развіццё ў перыяд дынастый Тан (618—907 гады) і Сун (960—1279). Пасля перыяду дынастыі Сун доу-гун выкарыстоўваўся ў асноўным у манументальнай архітэктуры палацаў і храмаў.
Галерэя правіць
-
Доу-гун у храме Фогуан -
Шматярусны доу-гун, Сіяньская саборная мячэць, Сіань, XIV стагоддзе -
Дах, які трымаецца з дапамогай доу-гун. Нацыянальны тэатр Тайбэя, 1987 -
Выява доу -
Выява гуна -
Аны, якія выступаюць у даоскім храме ў Сучжоў
Зноскі
Літаратура правіць
- Цімафеенка В. і. архітэктура і манументальнае мастацтва: тэрміны і паняцці / Акадэмія мастацтваў Украіны; інстытут праблем сучаснага мастацтва. — Кіеў. 2002.