Дыктыякаўлёзы

Дыктыякаўлёзы — група заразных глісных хвароб свойскіх і дзікіх траваедных, што выклікаюцца нематодамі з сямейства дыктыякаўліды (Dictyocaulidae)^[1]. Вельмі распаўсюджанае захворванне.

Дыктыякаўліда жывародная (*Dictyocaulus viviparus*)

Заражэнне

Жывёлы заражаюцца праз ваду і корм (пераважна ўлетку на пашы), інфікаваныя лічынкамі нематодаў.

Паталогія

Захворванне выклікаецца рознымі відамі сямейства. Ёсць некалькі тыпаў патагенаў. Dictyocaulus ailaria сустракаецца ў авечак, коз, вярблюдаў і некаторых дзікіх жывёл; Dictyocaulus viviparus у зуброў, казуль, свойскіх буйных рагатых жывёл, ланяў і ласёў; Dictyocaulus eckerti — у казуль, ласёў, высакародных аленяў; Dictyocaulus arnaieldi у коней, мулаў, зебраў. У гаспадарцы больш за ўсё шкодзіць ягнятам, у цялят сустракаецца адзінкава^[1].

Патагены жывуць у горле і бронхах жывёл. Палаваспелая самка чарвяка адкладае мноства яец у бронхах. Калі жывёла кашляе, яйцы трапляюць у рот з макротай, якую жывёла можа праглынуць. Лічынкі, што дасягнулі кішачніка, выходзяць з фекаліямі жывёл пасля двух наведванняў і забруджваюць пашы і вадаёмы. Пасля выхаду вонкі пры дастатковай тэмпературы (20-25°) і вільготнасці жывёла можа паўторна заразіцца праз 6-7 дзён. У першыя дні заражэння жывёл яны перастаюць ёсць корм, іх агульны стан пагаршаецца, яны могуць чухацца. Неўзабаве жывёла здаравее, але праз 2-3 тыдні зноў пачынае кашляць, чхаць і вылучаць глейкую вадкасць з носа. Кашаль балючы, слабільны, дыярэйны, у большасці выпадкаў з высокай тэмпературай. Калі паразіт становіцца занадта вялікім, жывёла хутка губляе вагу, яго бронхі цалкам блакуюцца і гінуць. У выпадку невялікай колькасці паразітаў хвароба працякае павольна. Агульны стан хворай жывёлы паступова пагаршаецца, яна худнее.

Лячэнне і прафілактыка

Аднолькавыя лекі выкарыстоўваюцца для буйной рагатай жывёлы і дробных жывёл. Можна выкарыстоўваць гранулят тэтрамізолу, фенбендазол, фебантэл (рынтал), цытрат дытразіну і іншыя. У мэтах ліквідацыі дыктыякаўлёзаў ў заражанай гаспадарцы неабходна гельмінтызаваць ўсіх авечак, коз, ягнят і цялят.

Каб прадухіліць заражэнне, нельга разводзіць жывёлу ў вільготным месцы і паліваць вадой з балот і лужын. Маладняк варта трымаць ізалявана з перыядычнай зменай выпасу^[1].

Крыніцы

↑ ^а ^б ^в Дыктыякаўлёзы // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.. — С. 240

Літаратура

«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 1-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2006. ISBN 9967—14— 046—1

[ЭПБ-1] а ^б ^в Дыктыякаўлёзы // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.. — С. 240

[1]