Кападастр (італ.: capo — галоўка, верх; і tasto — лад; даслоўна: верхні парожак) — заціск, які выкарыстоўваецца ў струнна-шчыпковых інструментах (гітара, балалайка, мандаліна), для вышыннай транспазіцыі шляхам штучнага пакарочвання якая гучыць часткі струн. Кападастр — прыватны выпадак скардатуры, здаўна ўжывальнай на многіх струнных інструментах.

Разнавіднасць спружыннага кападастра.
Разнавіднасць спружыннага кападастра.
Замкавы кападастр на грыфе гітары.

Кападастр мяняе вышынны строй гітары за кошт устаноўкі яго на адным з ладоў грыф. Прыклад (для класічнай шасціструннай гітары):

Нармальны (стандартны) строй: E B(H) G D A E.

Строй пры ўсталёўцы каподастра на першым ладу: F C G# D# A# F.

У фартэпіяна і раялі кападастрам называюць металічную планку (прышрубоўваецца да вірбельбанку або чыгуннай рамы), якая прыціскае струны да струннага штабіку[1].

Характэрныя факты

правіць
  • У італьянскай мове «capotasto», ад якога і з’явіўся тэрмін «кападастр», пазначае верхні парожак (нулявы лад) на струнным інструменце[2].

Зноскі

  1. Словарь терминов фортепиано. Настройка пианино в Москве. pianomax.ru. Архівавана з першакрыніцы 12 студзеня 2021. Праверана 10 студзеня 2021.
  2. Capotatso // James Franklin Warner. A Universal Dictionary of Musical Terms. J. H. Wilkins & R. B. Carter, 1842. С. XIX. (англ.)