Міністэрства замежных спраў СССР

Міністэрства замежных спраў СССР — цэнтральны дзяржаўны орган СССР, які займаўся знешняй палітыкай.

Міністэрства замежных спраў СССР
Агульная інфармацыя
Краіна
Юрысдыкцыя СССР
Дата стварэння 16 ліпеня 1923
Папярэдняе ведамства People's Commissariat for Foreign Affairs of the Soviet Union[d], Ministry of Foreign Affairs (Russian Empire)[d], list of presidents of the Collegium of Foreign Affairs[d] і Q3251723?
Дата скасавання 26 снежня 1991
Заменена на Міністэрства замежных спраў Расійскай Федэрацыі
Штаб-кватэра

Гісторыя

правіць

У ходзе Кастрычніцкай рэвалюцыі ў адпаведнасці з дэкрэтам 2-га Усерасійскага з’езда саветаў ад 26.10(8.11).1917 замест МЗС утвораны Народны камісарыят па замежных справах РСФСР (НКЗС РСФСР). У 1923 годзе ў сувязі з утварэннем СССР орган рэарганізаваны ў Народны камісарыят па замежных справах СССР (з 1936 года — Народны камісарыят замежных спраў СССР). У 1944 годзе ператвораны ў саюзна-рэспубліканскі наркамат. Адначасна ў саюзных рэспубліках створаны падпарадкаваныя яму наркаматы замежных спраў. Яны атрымалі паўнамоцтвы ўступаць у непасрэдныя зносіны з замежнымі дзяржавамі. У 1946 годзе НКЗС СССР перайменаваны ў МЗС СССР. У лістападзе 1991 года орган ператвораны ў Міністэрства знешніх зносін СССР (МЗЗ СССР) з адначасовай перадачай яму функцый Міністэрства знешнеэканамічных сувязяў СССР. Указамі Прэзідэнта РСФСР Б. Н. Ельцына абвешчана аб скасаванні МЗС СССР і перадачы яго функцый і маёмасці МЗС РСФСР, затым аб пераўтварэнні МЗС РСФСР у МЗС РФ.

Прадстаўніцтвы

правіць

У канцы 1917 года НКЗС РСФСР пачаў ствараць свой апарат з дзеячаў РКП(б), перакладчыкаў, накіраваных Петраградскім камітэтам партыі, а таксама шыфравальшчыкаў з рэвалюцыйных маракоў Балтыйскага флоту. Дэкрэтамі СНК ад 4.6.1918 і 18.10.1918 вызначаны парадак дзейнасці дыпламатычных прадстаўніцтваў і консульскай службы. Савецкія пасольствы сталі называцца паўнамоцнымі прадстаўніцтвамі, іх кіраўнікі – паўпрадамі. НКЗС СССР на 1925 год меў дыпламатычныя прадстаўніцтвы ў 22 краінах, адкрыў таксама 104 консульскія установы (з іх 82 – асобныя консульскія прадстаўніцтвы, 22 – консульскія аддзелы пасольстваў). У 1941 годзе ўведзены дыпламатычныя рангі і пасады надзвычайных і паўнамоцных паслоў і пасланнікаў, паверанага ў справах; у 1943 – таксама саветнікаў 1-га і 2-га класаў, першых і другіх сакратароў, трэцяга сакратара і аташэ. Да 1991 года МЗС СССР меў 144 пасольствы, звыш 230 консульскіх устаноў і 5 пастаянных прадстаўніцтваў пры міжнародных арганізацыях.

Навучальныя ўстановы

правіць
  • Дыпламатычная Акадэмія (з 1934; першапачаткова інстытут па падрыхтоўцы дыпламатычных і консульскіх работнікаў, з 1939 года Вышэйшая дыпламатычная школа, з 1974 года сучасны статус),
  • Маскоўскі дзяржаўны інстытут міжнародных адносін (з 1944; з 1994 года ўніверсітэт – МДІМА-У),
  • Вышэйшыя курсы замежных моў

і інш.

Друкаваны орган

правіць

З 1954 года на рускай і англійскай мовах друкаваўся часопіс «Ме­ж­ду­на­род­ная жизнь».

Гл. таксама

правіць

Літаратура

правіць