Палітыка аднаго Кітая

Палітыка аднаго Кітая заключаецца ў афіцыйным прызнанні толькі адной кітайскай дзяржавы, нягледзячы на ​​існаванне дзвюх краін, якія аб'явілі сябе Кітаем. Гэта азначае, што для ўстанаўлення дыпламатычных адносін з Кітайскай Народнай Рэспублікай (КНР) дзяржава павінна разарваць афіцыйныя адносіны з Кітайскай Рэспублікай (КР), і наадварот[1][2].

Палітыка адзінага Кітая адрозніваецца ад «прынцыпу аднаго Кітая», які заключаецца ў тым, што і Тайвань, і мацерыковы Кітай з'яўляюцца нябачнымі часткамі адзінага «Кітая»[3]. Прынцып адзінага Кітая ў форме, устаноўленай «кансенсусам 1992 года», у цяперашні час з'яўляецца афіцыйнай пазіцыяй урада Кітайскай Народнай Рэспублікі, але ў розны час прызнаваўся Кітайскай Рэспублікай у залежнасці ад таго, якая палітычная партыя была ў партыяй улады. Паводле гэтага «кансэнсусу», абодва ўрады прызналі існаванне толькі адной суверэннай дзяржавы, якая ўключае ў сябе тэрыторыі мацерыковага Кітая і Тайваня, але не вырашылі, які з двух урадаў з'яўляецца законным урадам гэтай дзяржавы. Аналагічная сітуацыя ў Карэі.

Прынцып адзінага Кітая падвяргаецца крытыцы з боку прыхільнікаў руху за незалежнасць Тайваня, які настойвае на абвяшчэнні «Рэспублікі Тайвань» і развіцці асобнага віду мацерыковай кітайскай ідэнтычнасці праз «тайванізацыю». Уплыў гэтага руху на ўрад Кітайскай Рэспублікі выклікае палітычную нестабільнасць: пасля таго, як Камуністычная партыя Кітая выгнала Гаміньдан з мацерыковага Кітая падчас грамадзянскай вайны ў Кітаі ў 1949 годзе і стварыла Кітайскую Народную Рэспубліку, нацыяналістычны ўрад Кітайскай Рэспублікі, працягваў сцвярджаць, што з'яўляецца адзіным законным урадам Кітая. У перыяд прэзідэнцтва Лі Дэн Хуэя ў канстытуцыю Кітайскай Рэспублікі былі ўключаны дадатковыя артыкулы, паводле якіх дадзеная канстытуцыя можа прымяняцца толькі на тэрыторыі Тайваня да аб'яднання дзяржавы[4]. Аднак 8 кастрычніка 2008 года 6-ы прэзідэнт Кітайская Рэспублікі Іньцзю Ма зноў пацвердзіў свае прэтэнзіі на мацерыковы Кітай.

Зноскі

  1. Exploring Chinese History :: Politics :: International Relations :: Nationalist Era Policy. ibiblio.org. Архівавана з першакрыніцы 3 сакавіка 2016.
  2. Congressional Research Service: Evolution of the "One China" policy, http://assets.opencrs.com/rpts/RL30341_20090817.pdf Архівавана 2 сакавіка 2012.
  3. Assistant Secretary James Kelly, "The Taiwan Relations Act: The Next Twenty-Five Years," testimony before the Committee on International Relations, U.S. House of Representatives, April 21, 2004, p. 32, at http://commdocs.house.gov/committees/intlrel/hfa93229.000/hfa93229_0f.htm Архівавана 7 студзеня 2020.
  4. Lee Teng-hui 1999 interview with Deutsche Welle: https://fas.org/news/taiwan/1999/0709.htm Архівавана 9 красавіка 2015.