Парк імя 1 Мая (Растоў-на-Доне)
Парк імя 1 мая — парк культуры і адпачынку ў Кіраўскім раёне Растова-на-Доне. Валодае статусам помніка гісторыі і культуры федэральнага значэння. Знаходзіцца на тэрыторыі былой Крэпасці Святога Дзімітрыя Растоўскага. Парк імя 1 мая захаваў сваё гістарычнае планаванне і ў некаторай ступені абзеляненне так, як гэта было арганізавана ў другой палове XIX стагоддзя[1]. У сувязі з размяшчэннем на тэрыторыі парка падземных збудаванняў, парк таксама з’яўляецца помнікам археалогіі[2].
| Парк імя 1 Мая | |
|---|---|
 Архітэктурныя збудаванні ў парку імя 1 Мая | |
| Асноўная інфармацыя | |
| Тып | парк культуры і адпачынку |
| Дата заснавання | 1855 год |
| Архітэктар | Петэрс |
| Статус | аб’ект культурнай спадчыны федэральнага значэння |
| Размяшчэнне | |
| 47°13′39″ пн. ш. 39°44′24″ у. д.HGЯO | |
| Краіна | |
| Раён | Кіраўскі раён |
 | |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Гісторыя правіць
Тэрыторыя, на якой раней была Крэпасць Святога Дзімітрыя Растоўскага, у 1855 годзе стала ўласнасцю Летняга Камерцыйнага Клуба. На заказ уласнікаў, архітэктарам Петэрсам з Санкт-Пецярбурга быў распрацаваны праект для ўладкавання саду. Падчас правядзення прац, будаўнікамі былі выяўлены казематныя памяшканні і падземныя тунэлі. Гэта было ўлічана архітэктарам Петэрсам — пры складанні плана, усе масіўныя будынкі ён размясціў на пляцоўках, свабодных ад падземных збудаванняў. Такім чынам, над падземнымі тунэлямі размясціліся садовыя алеі, а над двух’ярусным падземным памяшканнем пабудавалі фантан. Галоўныя прысады парка праходзілі дыяганальнай лініяй ад сучаснай ратонды да кветніка. На тэрыторыі новага саду арганізавалі спартыўныя пляцоўкі. Была створана аранжарэя і пасаджана прысады ліпавых дрэў.
У 1901 годзе тутака ж была пабудавана ратонда з 6 калонамі ў неакласічным стылі з выкарыстаннем даўнейшай прыгоннай цэглы. Архітэктарам стаў Мікалай Аляксандравіч Дарашэнка. Пад падмуркам ратонды знаходзілася падземнае памяшканне. У 1912—1913 гадах у заходняй частцы саду з’явіўся цагляны трохпавярховы будынак у стылі мадэрн па праекце архітэктара Г. Гелата. Гэта было будынак Летняга Камерцыйнага клуба, а з яго вокнаў адкрываўся выгляд на ратонду з фантанам.
Напачатку XX стагоддзі гэты сад, пазней сталы вядомы як парк імя 1 мая, быў любым месцам сустрэч жыхароў Растова-на-Доне і Нахічэвані-на-Доне. У летнюю пару тут гуляў аркестр, уладкоўваліся спектаклі і канцэрты, для выступаў запрашаліся знакамітыя гастралёры. У аранжарэях раслі пальмы, а асвятленне стваралася з дапамогай уласнай падстанцыі. Сярод наведнікаў былі ўплывовыя людзі горада, купцы, мясцовая эліта.
Раней у парка была агароджа, зараз яна мае патрэбу ў аднаўленні. У 1920-х гадах у парку ўсё яшчэ захоўваліся садова-паркавыя кампазіцыі з закладзенымі ў іх геаметрычнымі ўзорамі. У парку быў кветкавы каляндар, які рэгулярна абнаўляўся. У 1970-х гадах праводзіліся кветкавыя выставы. У 1986 годзе з-за пажару пацярпела аранжарэя, на яе месцы пасля зрабілі аўтастаянку[2].
На тэрыторыі парка ёсць ліпавыя прысады, узрост якой складае больш 120 гадоў. У 2000 годзе была пасаджана новыя прысады з 55 флянсаў ліпы. Да мая 2005 года дадалося яшчэ 5 дрэў[1].
У кастрычніку 2015 года з’явілася інфармацыя пра тое, што парк будзе рэканструяваны з дапамогай прыцягнутых фундатараў[3].
Апісанне правіць
Зноскі
- ↑ а б Парк культуры и отдыха им. 1 мая(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2018. Праверана 21 сакавіка 2017.
- ↑ а б Тайна старинной ротонды(легенды и были городского парка)
- ↑ Два ростовских парка готовят к передаче в концессию