Славянскі сабор «Белая Русь»

палітычная партыя (1992-1999)

Славянскі сабор «Белая Русь» — палітычная партыя Беларусі, якая існавала ў 19921999.

Славянскі сабор «Белая Русь»
Выява лагатыпа
Лідар Мікалай Сяргееў
Валерый Суряеў
Міхаіл Ільін
Дата заснавання 6 чэрвеня 1992
Дата роспуску 1999
Штаб-кватэра Мінск, вул. Першамайская, 24/1-8
Краіна
Ідэалогія славянафільства
панславізм
заходнерусізм
Саюзнікі і блокі Усеславянскі сабор

Мэта і задачы

правіць

У якасці асноўных праграмных мэтаў партыі былі абвешчаны «абарона славянарускіх інтарэсаў ва ўсіх сферах грамадскага жыцця на аснове яднання славяна-рускіх народаў і прыярытэту традыцыйных каштоўнасцяў іх цывілізацыі; пабудова канстытуцыйным шляхам прававой дзяржавы, заснаванай на славянарускай традыцыі: саборнасці, народаўладдзя і самакіравання; станаўленне шматукладнай рынкавай сацыяльна-арыентаванай эканомікі, абарона айчыннага рынку ад спекуляцыйна-мафіёзнага і транснацыянальнага капіталу»[1].

Партыя выступала за аднаўленне этнічнай цэласнасці славянарускай (усходнеславянскага) народу, падзяляючы ідэі трыадзінства рускага народа (гэта значыць ідэі аб тым, што рускі народ складаецца з вялікаросаў, маларосаў і беларусаў) і выступала за аб'яднанне Расіі, Беларусі і Украіны, якія складаюць ядро Славянскага супольнасці[2].

З моманту свайго стварэння ССБР актыўна выступаў за наданне рускай мове статусу дзяржаўнай, нароўні з беларускай мовай[3].

Гісторыя

правіць

Устаноўчы сход партыі адбыўся 6 чэрвеня 1992. На ім былі прынятыя яе праграма, статут выбраны кіруючы орган - Дума і тры сустаршыні: Мікалай Сяргееў, Валерый Суряеў, Міхаіл Ільін. Неўзабаве былі створаны рэгіянальныя партыйныя арганізацыі, якія аб'ядноўвалі ў сваіх шэрагах па афіцыйных звестках каля 1500 членаў (паплечнікаў, прыспешнікаў, і прыхільнікаў)[4]. Таксама пры партыі была заснаваная моладзевая ваенна-патрыятычная арганізацыя «Славянскія Сокалы».[5] У 1994 партыя даволі актыўна супрацоўнічала з новастворанай праварадыкальнай русафільскай арганізацыяй «Рускае нацыянальнае адзінства» (РНА).

Падчас прэзідэнцкіх выбараў 1994 члены партыі актыўна збіралі галасы накарысць дэпутата Вярхоўнага савета, кандыдата ў прэзідэнты Аляксандра Лукашэнкі, аднак напярэдадні здачы іх у Цэнтрвыбаркам аддала галасы яго канкурэнту[6]. Па выніках агульнарэспубліканскага апытання, праведзенага ў першай дэкадзе красавіка 1995, партыя атрымала рэйтынг усяго 0,5%.

Члены ССБР актыўна падтрымалі правядзенне рэферэндума 1995[7]. Напярэдадні зімы 1994 пад эгідай ССБР ў Беларусі быў створаны камітэт «За свободный выбор языка обучения», які 29 лістапада вывеў да будынку Мінскага гарадскога савета каля двух дзесяткаў бацькоў, што патрабавалі навучання на расійскай мове. Сюжэт пра гэты пратэст з адпаведнымі каментарамі быў паказаны ў навінах па нацыянальным тэлебачанні[8]. У канцы ліпеня 1996 кіраўніцтва партыі выступіла са зваротам да Вярхоўнага Савета XIII-га склікання, у якім заклікала беларускіх парламентарыяў разгледзець пытанне аб падвойным беларуска-расійскім грамадзянстве. На думку аўтараў звароту, рашэнне пытання не церпіць адкладу, бо «сваёй бяздзейнасцю ў гэтым пытанні парламент практычна зрывае рэалізацыю Дагавора аб Саюзе Расіі і Беларусі»[9]. У 1997 ССБР стаў заснавальнікам беларуска-расійскага руху «Народнае адзінства», які выступаў з ініцыятывай правядзення рэферэндуму па пытанні аб'яднання Беларусі і Расіі ў адзіную дзяржаву[10].

У лютым 1999 у газеце «Личность» быў апублікаваны артыкул лідара партыі М. Сяргеева «США и Белая Русь: странная война», у якой яе аўтар абвінаваціў апазіцыю ў антыдзяржаўнай і антынацыянальнай дзейнасці[11].

Пры перарэгістрацыі 1999 ССБР прэтэндаваў на званне партыі, але не змог падаць у Міністэрства юстыцыі спісы неабходнай колькасці членаў і спыніў сваю дзейнасць

Зноскі

  1. Устав Славянского собора «Белая Русь»
  2. Сим победиши!: Программа Славянского Собора «Белая Русь»: Принята на 2-м съезде Славянского Собора «Белая Русь» 12 декабря 1993 г. — Мн.: Славянский Собор «Белая Русь», Научно-промышленная компания «Руян», 1994. — 31 с. — С. 3.;
  3. Сим победиши!... — С. 13.
  4. Коклюхин, В. История общественных движений и политических партий / Владимир Коклюхин. — Брест: Лавров, 2002. — 382 с. — С. 273. — ISBN 985-6677-09-2.
  5. Геращенко, А. Под черно-золотисто-белым флагом! // Русь Белая. — 1994. — № 1. — С. 1.
  6. Ростиков, Е. На связи Минск / Евгений Ростиков // Завтра. — 2008. — № 20 (756). — 14 мая. [1]
  7. Линкевич, В. Н. Славянский Собор «Белая Русь»: история создания и деятельности (1992—1999 гг.) / В. Н. Линкевич // Грамадскія рухі і палітычныя партыі ў Беларусі: (апошняя чвэрць XIX — пачатак XXI ст.): матэрыялы Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі (Гродна, 23—24 кастрычніка 2008 г.) / [рэдкалегія: І. І. Коўкель (адказны рэдактар) і інш.]. — Гродна: ГрДУ, 2009. — 411 с. — С. 364. — ISBN 978-985-515-200-3.
  8. Запрудзкі, С. Моўная палітыка ў Беларусі ў 1990-я гады // Arche. — 2002. — № 1.[2] Архівавана 22 ліпеня 2011.
  9. Собор за двойное гражданство // Белоруссия. — 1996. — 30 июля. — С. 2
  10. Это будет союзная федерация // 7 дней. — 1997. — 9 августа. — С. 3; Сергеев, Н. От союза двух государств к единой державе / Н. Сергеев // Народная газета. — 1997. — С. 1—2.
  11. Сергеев, Н. США и Белая Русь: «странная война» / Н. Сергеев // Личность. — 1999. — № 3—4, 5.