Спадарожнік Меркурыя

Спадарожнік Меркурыя — гіпатэтычнае нябеснае цела натуральнага паходжання, што абарочваецца вакол Меркурыя. Існаванне такога спадарожніка меркавалася на працягу кароткага перыяду часу, аднак у цяперашні час лічыцца, што ў Меркурыя няма натуральных спадарожнікаў. Першым штучным спадарожнікам Меркурыя 18 сакавіка 2011 г. стаў апарат MESSENGER.

Выяўленне меркаванага спадарожніка правіць

27 сакавіка 1974 года, за два дні да пралёта аўтаматычнай міжпланетнай станцыі Марынер-10 побач з Меркурыем, інструменты на яе борце зарэгістравалі моцнае ультрафіялетавае выпраменьванне ў наваколлі Меркурыя, з'яўленне якога стала нечаканым[1]. Па словах член навуковай каманды місіі Марынер Майкла МакЭлроя, выпраменьванне проста «не мела права там быць» (англ.: «had no right to be there»), так як апарат быў павернуты да цёмнага боку планеты[2]. На наступны дзень выпраменьванне знікла, аднак пасля таго, як пралёт каля Меркурыя 29 сакавіка 1974 года адбыўся, было зарэгістравана зноў. Выпраменьванне мела даўжыню хвалі менш за 1000 Å[2]. Прадстаўлялася, што выпраменьванне зыходзіла ад аб'екта, які аддзяліўся ад Меркурыя. Меркаванні астраномаў падзяліліся: адны лічылі аб'ект зоркай, іншыя, паказваючы на ​​два розных напрамкі, з якіх назіралася выпраменьванне, казалі пра тое, што знойдзены спадарожнік[1]. Акрамя таго, у той час лічылася, што ўльтрафіялетавае выпраменьванне павінна затрымлівацца міжзоркавым асяроддзем. Таксама вылічаная хуткасць аб'екта (4 кіламетра ў секунду) адпавядала чаканай хуткасці руху спадарожніка[1].

Падвойная зорка правіць

 
31 Чашы — магчыма, з'яўляецца зацьменна-падвойнай сістэмай[3]

Неўзабаве, аднак, было выяўлена, што «спадарожнік» аддаляецца ад Меркурыя. У рэшце рэшт, другая выяўлены крыніца выпраменьвання была ​​ідэнтыфікаваная як зорка 31 сузор'я Чашы[1], якая з'яўляецца спектраскапічнай падвойнай з перыядам 2,9 дня, што можа звязвацца з выпраменьваннем ва ўльтрафіялетавым дыяпазоне[3]. Крыніца выпраменьвання, зафіксаванага 27 сакавіка 1974 г., да гэтага часу не знойдзена[1].

Хоць спадарожнік Меркурыя і не быў знойдзены, дадзены выпадак прывёў да важнага адкрыцця: як аказалася, максімальнае (экстрэмальнае) ультрафіялетавае выпраменьванне не цалкам паглынаецца міжзоркавым асяроддзем, у выніку чаго сталі актыўна праводзіцца назіранні ў дадзеным дыяпазоне[1].

Гл. таксама правіць

Зноскі

  1. а б в г д е Schlyter P.. Mercury's Moon, 1974 (англ.). Nine Planets: Appendix 7: Hypothetical Planets. Архівавана з першакрыніцы 23 студзеня 2012. Праверана 10 верасня 2011. (пераклад на рускую мову)
  2. а б Mercury's moon that wasn't(англ.) // New Scientist. — 1974. — В. 913. — Т. 63.
  3. а б Stratford, R.L. (1980). "31 Crateris reexamined". The Observatory. 100: 168. Bibcode:1980Obs...100..168S. (HD 104337 near 11 58 17.515 −19 22 50.18)