Сямён Іванавіч Гаркуша

Сямён Іванавіч Гаркуша (1739? — пасля 1784) — запарожскі казак, гайдамак  (укр.). Кіраўнік паўстанцкіх атрадаў на Украіне і Беларусі ў 1770-80-я[3].

Сямён Іванавіч Гаркуша
Дата нараджэння 1739?
Месца нараджэння
Дата смерці пасля 1784
Месца смерці
Грамадзянства
Род войскаў Гайдамакі  (укр.)
Бітвы/войны

Біяграфія

правіць

З прыгонных сялян Мазырскага павета. З 9 гадоў жыў у Запарожскай Сечы. У складзе запарожскага войска ўдзельнічаў у руска-турэцкай вайне 1768-74 гадоў[3].

Займаўся гандлем з Крымам і ўкраінскім гарадамі. Аднойчы пасля пераследу палякамі страціў усю маёмасць. Пасля гэтага заняўся гайдамацтвам.

У пачатку 1770-х гадоў на чале паўстанцкага атраду змагаўся супраць паноў на Украіне. У 1773 сасланы на катаргу, збег адтуль у 1776 і арганізаваў з запарожскай беднаты атрад. У 1778 годзе заключаны ў астрог, праз год збег, на чале атраду граміў панскія маёнткі на Украіне і ў Беларусі[3].

У 1783 арыштаваны ў Беларусі, зноў збег, узначаліў атрад паўстанцаў[3].

У лістападзе 1784 схоплены ў Ромнах, адпраўлены на пажыццёвыя катаржныя работы ў Херсон, дзе і памёр[3].

У культуры

правіць

Пра Сямёна Гаркушу як абаронцу прыгнечаных складзена шмат народных песень і апавяданняў[3].

Зноскі

  1. а б Гаркуша, Семен // Русский биографический словарьМ.: 1914. — Т. 4. — С. 234–235.
  2. а б Гаркуша, Семен // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIII. — С. 128.
  3. а б в г д е Гаркуша Иван Федосеевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 139. — 737 с.

Літаратура

правіць