Спаса-Праабражэнскі сабор (Чарнігаў)
Спаса-Праабражэнскі сабор — пяцікупальны храм у Чарнігаве, дзеючы храм-музей. Уваходзіць у склад нацыянальнага архітэктурна-гістарычнага запаведніка «Чарнігаў старажытны». Найстарэйшы захаваны помнік старажытнарускага дойлідства. Пра яго былое багатае ўнутранае ўбранне сведчаць рэшткі фрэсак, разьбяныя пліты хораў, падлогі, калоны.
| Праваслаўная царква | |
| Спаса-Праабражэнскі сабор | |
|---|---|
| Спасо-Преображенский собор | |
 Чарнігаўскі Спаса-Праабражэнскі сабор | |
| 51°29′20″ пн. ш. 31°18′28″ у. д.HGЯO | |
| Краіна |
 Украіна |
| Горад | Чарнігаў |
| Канфесія | Праваслаўе |
| Епархія | Чарнігаўская УПЦ МП |
| Тып будынка | царква |
| Дата заснавання | XI стагоддзе |
| Будаўніцтва | 1033 |
| Сайт | orthodox.com.ua/eparxiya… |
 |
|
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
На працягу стагоддзяў ён неаднаразова перабудоўваўся. У Спаса-Праабражэнскім саборы спачывае прах князя Ігара Северскага, апетага ў «Слове аб Палку Ігаравым», Ігара Чарнігаўскага і іншых князёў той эпохі.
З’яўляецца самым старым будынкам у Чарнігаве, Украіне і адным з нешматлікіх уцалелых будынкаў дамангольскай Русі[1]. У 1989 годзе разам з Гістарычным цэнтрам Чарнігава, сабор быў уключан у папярэдні спіс Сусветнай спадчыны[2].
Гісторыя правіць
Заснаваны каля 1030—1036 гадоў чарнігаўскім князям Мсціславам Уладзіміравічам, а закончыў будаўніцтва Святаслаў Яраславіч. У 1239 годзе храм быў часткова разбураны пры нашэсці мангольскага хана Батыя. Зноў пацярпеў у 1611 годзе ад войска Рэчы Паспалітай. Быў адбудаваны ў 1675 годзе, але ў 1750 г. істотна пашкоджаны пажарам. Рэстаўраваны ў 1770—1799 гадах.
Архітэктура правіць
У плане сабор уяўляе сабой трохнефны храм з шасцю (ці васьмю)[3] слупамі, трыма апсідамі і пяццю купаламі-банямі. Галоўны будынак працягнуўся на 28,25 м з усходу на захад і на 19,20 м з поўначы на поўдзень[4]. Аб’ёмна-пастаровая кампазіцыя сабора надала яму арыгінальную форму піраміды. Фасады аформлены пілястрамі і цаглянымі арнаментамі.
-
2011 -
-
Укрпошта, 1998 -
-
-
-2.jpg)
Зноскі
- ↑ Спасо-Преображенский собор в Чернигове (руск.). Архитектура России. Архівавана з першакрыніцы 16 мая 2017. Праверана 21 ліпеня 2018.
- ↑ Historic Centre of Tchernigov, 9th -13th centuries (англ.). UNESCO. Архівавана з першакрыніцы 21 верасня 2017. Праверана 21 ліпеня 2018.
- ↑ У розных даследаваннях называецца розная колькасць слупоў. Гэта звязана з асаблівасцямі архітэктуры храма. Гл. Спасо-Преображенский собор в Чернигове // «Мир Чудес».
- ↑ Hubert Faensen, Wladimir Nikolajewitsch Iwanow: Altrussische Baukunst. Union Verlag, Berlin 1974 (2. Auflage), S. 336. (ням.)