XMPP
XMPP (Extensible Messaging and Presence Protocol — які пашыраецца пратакол абмену паведамленнямі і інфармацыяй пра прысутнасць), раней вядомы як Jabber[1] ([ˈʤæbə(r)], джа́бер — «балбатня», «тарабаршчына») — адкрыты, заснаваны на XML, свабодны для выкарыстання пратакол для імгненнага абмену паведамленнямі і інфармацыяй пра прысутнасць (гл. спіс кантактаў) у рэжыме, блізкім да рэжыму рэальнага часу. Пратакол, першапачаткова спраектаваны з магчымасцю лёгкага расшырэння, апроч перадачы тэкставых паведамленняў, падтрымлівае перадачу голасу, відэа і файлаў па сетцы.
У адрозненне ад камерцыйных сістэм імгненнага абмену паведамленнямі, такіх як AIM, ICQ, WLM і Yahoo, XMPP з'яўляецца дэцэнтралізаванай, расшыральнай і адкрытай сістэмай. Любы карыстальнік можа адкрыць свой сервер імгненнага абмену паведамленнямі, рэгістраваць на ім карыстальнікаў і ўзаемадзейнічаць з іншымі серверамі XMPP. На аснове пратакола XMPP ужо адкрыта мноства прыватных і карпаратыўных сервераў XMPP. Сярод іх ёсць і досыць буйныя праекты, такія як Facebook, Google Talk, WhatsApp, Аднакласнікі.ru, QIP, LiveJournal, Juick і інш.
Гісторыя правіць
Праект Jabber быў заснаваны Джэрэмі Мілерам у пачатку 1998 года з распрацоўкі сервера jabberd[2]. Першае паведамленне пра праект з'явілася 4 студзеня 1999 года на сайце Slashdot[3]. Гэту дату прынята лічыць днём нараджэння тэхналогіі[4]. Неўзабаве пасля гэтага да праекта далучылася некалькі асноўных распрацоўшчыкаў, якія сталі працаваць над серверам jabberd, кліентамі для Windows і GNU/Linux, а таксама шлюзамі ў асноўныя сістэмы IM (AIM, ICQ, MSN, і Yahoo). Пазней, у 1999 годзе, Webb Interactive Services пачало спансаваць асноўных распрацоўшчыкаў, што паскорыла працэс стварэння праекта. У той час з'явілася аснова пратакола Jabber, а таксама сервер jabberd і раннія кліенты, такія, як WinJab (састарэў і атрымаў сваё развіццё ў Exodus) і Gabber. Гэты ранні перыяд пастаянных змен скончыўся ў маі 2000 года з выпускам jabberd 1.0.
Ранні пратакол Jabber сфарміраваў асновы для стандарту XMPP, апублікаванага як RFC 3920. Часта гэты момант разглядаецца як пачатак суперніцтва з SIMPLE, заснаваным на пратаколе SIP, як стандартнага пратакола для імгненнага абмену паведамленнямі і інфармацыяй пра прысутнасць.
Са жніўня 2001 года пратакол Jabber пераходзіць пад кантроль Jabber Software Foundation (16 студзеня 2007 года Jabber Software Foundation была пераназвана ў XMPP Standards Foundation[5]), для больш дакладнага апісання сваёй працы развіцця расшырэнняў уласна пратакола, у адрозненне ад лініі развіцця праграмы з аднайменнай назвай.
Jabber, Inc. займаецца развіццём двух праектаў — Jabber Extensible Communications Platform (Jabber XCP) і JabberNow. Першы з'яўляецца фрэймворкам, а другі — праграмна-апаратнае рашэнне (спецыяльна сабраны і наладжаны камп'ютар). Сайт jabber.org усё яшчэ функцыянуе. Інвестарамі праекта Jabber з'яўляюцца Jona, Inc., France Telecom, Intel Capital, і Webb Interactive Services, Inc.[1]
У жніўні 2005 года Google прадставіў сэрвіс Google Talk — камбінацыю VoIP і кліента для абмену паведамленнямі, які выкарыстоўвае XMPP для функцый перапіскі, а таксама як аснову для перадачы голасу і файлаў. Першапачатковы запуск сэрвісу ад Google не ўключаў міжсерверныя зносіны, але да 17 студзеня 2006 года такая магчымасць была дададзена[6]. Аднак, у маі 2013 Google абвясціў пра скарачэнне падтрымкі міжсерверных камунікацый у сувязі з прасоўваннем свайго сэрвісу Google Hangouts[7].
Зноскі
- ↑ а б Jabber Inc. — About Us Архівавана 3 ліпеня 2007.
- ↑ History of XMPP
- ↑ Open Real Time Messaging System
- ↑ Запіс у блогу Пітэра Сен-Андрэ(недаступная спасылка)
- ↑ Jabber Software Foundation Renamed to XMPP Standards Foundation Архівавана 15 чэрвеня 2010.
- ↑ Gary Burd.. XMPP Federation (17 студзеня 2006). Архівавана з першакрыніцы 21 жніўня 2011. Праверана 30 лістапада 2007.
- ↑ Sean Gallagher. Google will not allow server-to-server connections (17 мая 2013). Архівавана з першакрыніцы 20 мая 2013. Праверана 20 мая 2013.
Спасылкі правіць
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме XMPP- XMPP Standards Foundation (англ.)
