Заходняя Рымская імперыя: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др шаблон |
др clean up using AWB (7893) |
||
Радок 104:
У пач. V ст. пачалося хуткае паслабленне Рымскай імперыі ў сувязі з прытокам варварскіх народаў (готы, вандалы, франкі і іншыя), якія імкнуліся стварыць ў межах імперыі свае ўласныя царствы. Пасля [[455]] г. заходнерымскі імператар становіца валадаром фактычна толькі Італіі, а 4 верасня 476 г. Ромул Аўгуст быў зрынуты. Апошнім тытульным імператарам быў Юлій Непот, які памёр у Далматыі ў [[480]] г.
У VI ст. усходні (візантыйскі) імператар Юстыніян I спрабаваў узнавіць рымскае панаванне на Захадзе і яго генералы адваявалі Італію, Паўночную Афрыку і міжземнаморскае
Пасля падзення Заходняй Рымскай імперыі ў гісторыі Еўропы пачаўся новы перыяд — [[сярэднявечча]].
Радок 128:
Абараняючы усходнія межы імперыі, Валяр’ян прысвечыў абарону заходніх меж свайму сыну — Галіену. Час праўлення Галіена быў адным з самых цяжкіх для імперыі: з ўсіх бакоў яна падвяргалася нападам вонкавых ворагаў, а малады валадар, аддаючыся задавальненням, раўнадушна ставіўся да бедстваў імперыі і тым узбуджаў супраць сябе паўстанні. Самае моцнае з якіх адбылося ў Галіі. Мясцовы германскі намеснік Постум у 260 г. абвясціў сябе імператарам, яго ўладу падтрымалі Галія, Брытанія і Іспанія. Пасля падзення кампаніі супраць узурпатара ў [[263]] г. Галіен перастаў чапаць Постума на крайнім захадзе Рымскай імперыі. У гісторыі джяржаву Постума, якая мае свой раўналежны сенат, магістрат і г.д. звычайна завуць Галісійскім каралеўствам. Тым не менш, Постум лічыў сябе рымскім імператарам, таму ён не з’яўляецца заснавальнікам новай дзяржавы або палітычнай арганізацыі. Яго выпадак навочна ілюструе той факт, што арыстакратыя і мясцовае насельніцтва, не атрымаўшы своечасовай дапамогі ад ўрада, можа лёгка знайсці ў узурпатары годнага кіраўніка і абаронцу.
Постумаў прыклад быў не адзіны, царыца Пальміраў, правіла рымскімі
=== Тэтрархія і Канстанцінава дынастыя ===
[[Image:Venice – The Tetrarchs 03.jpg|thumb|Тэтрархія]]
З рэформамі Дыёклетыяна пачаўся перыяд саўладарства. Дыёклетыян назначыў другім кесарам свайго старога сябра [[Максіміян]]а, які атрымаў кіраванне над тэрыторыямі заходней ад ракі Дрына. У жніўні [[293]] г. цэзары атрымалі сабе двух памагатых Дыёклетыян — Галерыя, Максіміян — Канстанцыя Хлора. Канстанцый у 296 г. устанавіў парадак у Вялікабрытаніі, прадухіліўшы магчымы паўтор гісторыі Постумавага каралеўства. У тым жа годзе Дыёклетыян перамог аланаў, а
Дыёклетыян і Максіміян былі добраахвотна адхіленыя ад упраўлення імперыяй 1 мая 305 г, яны саступілі месца сваім пераемнікам Галерыю і Канстанцыю. Тэтрархічная сістэма пачала развальвацца калі 25 ліпеня [[306]] г. у Ёрку памёр Канстанцый, а войска, насуперак планам Дыёклетыяна, за новага імператара выбрала сына Хлора [[Канстанцін I Вялікі|Канстанцін]]а. Па Канстанцінаву прыкладу неўзабаве паступіў Максіміянаў сын Максенцый, які пры падтрымцы сената і прэтарыянцаў быў каранаваны ў Рыме. У адрозненне ад Канстанціна, Максенцый ніколі не быў прызнаны законным імператарам. Карацей кажучы, заходняя частка імперыі была падзеленая паміж некалькімі амбіцыйнымі кіраўнікамі.
| |||