Нільс Хенрык Абель: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др Bot: + Шаблон:Normdaten |
др clean up using AWB (7893) |
||
Радок 7:
== Жыццяпіс ==
Нарадзіўся ў беднай вясковай сям'і пастара ў [[1802]] у мястэчку Фінге. З дзяцінства выяўляў вялікія здольнасці, але надзвычайная беднасць не дазволіла атрымаць сістэматычную адукацыю. З вялікай цяжкасцю паступіў ва [[універсітэт]] у сталіцы [[Нарвегія|Нарвегіі]] горадзе Хрысціянія (цяпер [[Осла]]), але
У [[1823]] ён напісаў даследаванне (як потым выявілася - памылковае) пра развязанне [[раўнання]] 5-ай [[Ступень (матэматыка)|ступені]] ў радыкалах. Але калі памылка высвятлілася, Абель працаваў над гэтай тэмай і даказаў, што раўнання 5-ай ступені не маюць агульнага развязання. Гэтая праца ды сачыненне пра [[інтэграванне]] [[Алгебраічныя выразы|алгебраічных выразаў]] далі яму магчымасць атрымаць стыпендыю на замежную паездку. Сама праца была перададзеная [[Карл Фрыдрых Гаус|Гаусу]], але той паставіўся да яе з прадузятасцю і не даў рэцэнзію.
Радок 13:
За мяжой Абель спачатку жыў у [[Берлін]]е (верасень [[1825]] — люты [[1826]]), дзе пазнаёміўся з выдаўцом "''Journal für die reine und angewandte Mathematik''" [[Аўгуст Леапольд Крэль|Крэлем]], які дапамог яму надрукаваць творы.
У [[1826]] Абель з'ехаў у [[Парыж]], і прадставіў там працу "''Мэмуар пра адзін вельмі шырокі клас трансцэндэнтных функцыяў''". Гэта даследаванне [[інтэграл]]аў <math>\int R(x, y)\, dx</math>, дзе <math>R (x, y)</math> — адвольная [[рацыянальная функцыя]] [[аргумент]]аў <math>x</math> і <math>y</math>, а <math>y</math> — [[алгебраічная функцыя]] [[аргумент]]а <math>x</math>. Гэтыя [[інтэграл]]ы пазней атрымалі назоў {{вызн2|1=абелевых}}. Асабліва вылучаны выпадак <math>y</math> як [[квадратны корань]] з [[паліном]]а 3 ці 4 ступені, ў якім інтэграл зводзіцца да [[Эліптычны інтэграл|эліптычнага]], і выпадак квадратнага кораня з палінома ступені больш за 4, ў якім інтэграл зводзіцца да [[Гіпэрэліптычны інтэграл|гіпэрэліптычнага]]. Праца доўга ляжала
У [[1827]], з-за беднасці і грэбавання з боку вядомых навукоўцаў, Абель вяртаецца ў Берлін, а потым у Хрысціянію (Осла). Быўшы, паводле яго слоў, "бедным як царкоўная мыш", ён зарабляе прыватнымі
== Уклад у навуку ==
Радок 27:
[[1825]] - першым заўважыл шматкратную перыядычнасць [[Гіперэліптычны інтэграл|гіперэліптычных інтэгралаў]].
[[1826]] - удакладніў і абагульніў тэарэму [[Кашы]] пра [[збежнасць]] здабытка [[Ступеневы рад|ступеневых рядоў]]. Пры доказы
Полнае даследаванне
[[1827]] - фундаментальная праца пра функцыі [[Чыста
[[1828]] - прывёў гіперэліптычныя інтэгралы да трох родаў.
Радок 39:
Распаўсюдзіў на агульныя [[алгебраічны інтэграл]] тэарэму пра перастановы аргумента і параметра, адкрытую для эліптычных функцыяў.
Вывучаў клас [[Рознаснае раўнанне|рознасных раўнанняў]] - па сутнасці [[Нармальнае раўнанне|нармальных раўнанняў]] з [[Камутатыўнасць|камутатыўнай]] [[Група Галуа|групай Галуа]]. Ён даказаў шэраг тэарэм па [[Тэорыя Галуа|тэорыі Галуа]]. Фактычна, не
* Калі рад <math>f(a)= v_0+v_1a+v_2a^2+...</math> збегваецца пры <math>a=a_0</math>, то ён збегваецца пры <math>|a|<|a_0|</math>;
|