Вікіпедыя

Мумітроль: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др арфаграфія, typos fixed: музэю → музею, камэнтуе → каментуе using AWB (7794)
др clean up using AWB (7893)
Радок 8:
* '''Мумімама''' (''Muminmamman'') — маці галоўнага героя, найлепшая мама ў свеце. Добра гатуе аладкі і майструе чоўнікі з кары. Нічога не можа парушыць яе спакойнага стану. Адзіная рэч, якую яна смяротна баіцца згубіць - гэта яе сумачка, дзе заўжды ляжыць штось карыснае. З астатнімі рэчамі развітваецца з лёгкім сэрцам. Мае схільнасць да авантураў і нікому нічога не забараняе.
 
* '''Мумітата''' (''Muminpappan'') — бацька галоўнага героя. Нарадзіўся пры таямнічым раскладзе зорак. Першыя гады правёў у школе для падкінутых мумітроляў, якою кіравала адна Хемуліха, адтуль збег, пазнаёміўся з Фрэдрыксанам. Доўгі час вандраваў, пакуль не пазнаёміўся з будучай Мумімамай, асеў у Мумідоле, пабудаваў хату, пасадзіў шмат дрэваў і займаецца гадаваннем сына йі яго сяброў, якія жывуць разам з мумітролямі. Любіць апавядаць пра свае юнацкія прыгоды. Крыўдзіцца, калі гэтым гісторыям не вераць і вельмі радуецца, калі ўсе астатнія атрымліваюць стоадсоткавы доказ таго, што прыдуманага ў яго гісторыях зусім крыху (адно каб было цікавей). [[Кансерватар]] і не жадае, каб у яго доме хоць калі-небудзь з'явілася [[электрычнасць]]. Нягледзячы на свой [[статус]] бацькі сямейства не згубіў былога [[авантурызм]]у.
 
* '''Продак''' (''Förfadern'') — стары-стары троль, выпадкова выпушчаны Мумітролем падчас зімовай [[дэпрэсія|дэпрэсіі]] з шафы ў купальні. Не размаўляе, нічога не есць, жыве ў коміне ў гасцёўні.
 
=== Сябры йі знаёмыя ===
* '''Cніф''' (''Sniff'') — сябра Мумітроля. Самы маленькі з усяго асяроддзя і гэтым карыстаецца. Крыху сквапны, інфантыльны, любіць розныя бліскучыя рэчы. Увязваецца ва ўсялякія авантуры Мумітроля, а потым, калі сустракаецца з нейкімі цяжкасцямі, адразу ж пачынае нудоціць. Але ў цэлым добрая істота. Сын Валэндака йі звераняткі Сос.
 
* '''Валэ́ндак''' (''Råddjuret'') — бацька Сніфа, муж звераняткі Сос, сябра юнацтва Мумітаты. Мае цікавую [[біяграфія|біяграфію]]: ягоныя бацькі загінулі падчас генеральнага прыбірання. Выхоўваўся сваім дзядзькам Фрэдрыксанам. Жыў ў скрынцы з-пад кавы спачатку адзін, а потым нейкі час дзяліў яе з малым Кліпдасам. Паталагічна няўважлівы, плаксівы, але заўжды гатовы прыйсці на дапамогу, як маральна так і фізічна. [[Калекцыя]]нуе ґузікігузікі.
 
* '''Зверанятка Сос''' (''Sås-Djuret'') — пра яе амаль няма звестак. Вядома, што яна была вельмі прывабная асоба і таксама як яе муж Валэндак збірала ґузікігузікі, на гэтай глебе яны йі пазнаёміліся. Потым агульная зацікаўленасць амаль адразу перайшла ў каханне. Ад моманту знаёмства на Садовым свяце Усеўладара, да іх вяселля прайшло не больш за некалькі дзён.
 
* '''Снусмумрык''' (''Snusmumriken'') — яшчэ адзін з найлепшых сяброў Мумітроля. Самотнік, шукальнік прыгодаў. Любіць жыць у намёце, паліць люльку йі граць на губным гармоніку ды флейце. З нянавісцю ставіцца да забараняльных шыльдаў. Асабістымі ворагамі лічыць Ахоўніка парку йі Паліцыянтаў. У сваяцтве з мюмламі. Сын Юксарэ йі Мюмлы-маці. Калі злуецца, звычайна кажа: «Хуп-хэф». Носіць толькі тую вопратку, якая выглядае «дастаткова» старой і ўвогуле абыякава ставіцца да рэчаў. Кожную восень адыходзіць з Мумідолу йі вяртаецца толькі ў красавіку.
 
* '''Юксарэ''' (''Joxaren'') — нягледзячы на сваю паталагічную ляноту з'яўляецца апантаным шукальнікам прыгодаў. Любіць вандраваць, паліць люльку, але не любіць працаваць. Абсалютны [[нонканфармізм|нонканфарміст]], любую забарону лічыць сігналам для дзеяння: каб прымусіць яго згубіць інтарэс да забароненага плоду, дастаткова яму дазволіць рабіць усё, што забаронена. Як і ягоны сын, не любіць Ахоўніка парку йі паліцыю.
 
* '''Мюмла-мама''' (''Mymlanmamman'') — маці Снусмумрыка, Мюмлы, Малой Мю йі яшчэ вялікага мноства мюмлаў, якія да сюжэту муміэпапэі не маюць амаль ніякага дачынення. Яе постаць уся нібыта складаецца з акружнасцяў. Заўжды ўсміхаецца. Нанач сваім дзецям у якасці казкі распавядае дэтэктыўную гісторыю аб Інспектары ТвіґсеТвігсе.
 
* '''Мюмла''' (''Mymlan'') — найстарэйшая з дачок Мюмлы-мамы. Асноўны занятак — дагляданне малой сястрычкі Мю. Мае маркоўнага колеру валоссе, якое заўжды завязвае ў пучок, і занадта вольны характар. Мае тытулы князёўны Каралеўскае Вольнай калоніі (якую ў маладосці зладзіў Мумі-тата) ды прымы плавучага тэатру. Вечны падлетак.
Радок 31:
* '''Снорк''' (''Snorken'') — знаходзіцца ў некаторым сваяцтве з мумітролямі, але, у адрозненне ад іх, у залежнасці ад настрою ці псіхалагічнага стану змяняе свой колер. Лічыць сябе старэйшым за ўсіх, таму паводзіць сябе занадта сур’ёзна. У [[фарсмажор]]ных абставінах адразу ж праводзіць [[брыфінг]]. Нават аднойчы сядзеў на пасадзе [[суддзя|суддзі]]. Час ад часу задаецца пытаннем: «Навошта ў свеце існуюць сёстры».
 
* '''Фрэкен Снорк''' (''Snorkfröken'') — сястра Снорка. Легкадумная істота, добрая, пужлівая. Таксама як і старэйшы брат мяняе колер скуркі. Любіць разнастайныя забавы йі няжудасныя прыгоды. Закаханая ў Мумітроля.
 
* '''Хемулі''' (''Hemuler'') — занудлівыя стварэнні з негустым кустападобным валоссем на галаве йі доўгай пашчай. Не маюць гумару, фантазіі ды густу. Тым не менш лічаць свой лад жыцця ідэальным і сапраўды незадаволеныя, калі хтось паводзіць сябе інакш. Таму любімая прымаўка хемулёў: «Як у гэтым свеце ўсё не па-хемульску». Каб выправіць гэты недахоп грамадства, хемулі ідуць у выхавацелі, ахоўнікі паркаў ды [[паліцыя]]нты. Іншыя ж, каб не бачыць усіх недахопаў свету, адгароджваюцца ад свету навукай.
 
* '''Усеўладар''' (''Självhärskaren'') — [[аўтакратыя|аўтакратычны]] кіраўнік невялічкай дзяржавы. Кіруе даволі легкадумным, але працавітым народам, любімым заняткам якога з'яўляецца будаванне сценаў. Нягледзячы на стогадовы ўзрост, не страціў розуму, рухаецца самастойна йі мае своеасаблівы гумар.
 
* '''Філіф’ёнка''' (''Filifjonkan'') — стоадсодкавая "сіняя панчоха". Жыве самотна сярод разнастайных прыгожых дробязяў. Пакутуе ад мноства [[фобія]]ў, таму без чужое дапамогі не ў стане (ды йі папросту не жадае) зрабіць крок для паляпшэння свайго існавання. Сям’і па большасці няне мае. Мае стасункі з адной-дзвюма сяброўкамі, з якімі прыемна паразмаўляць аб «цяжкасцях гэтага свету».
 
* '''Туў-Цікі''' (''Too-Ticki'') — таямнічая асоба, якая існуе ва ўласным свеце йі не надта жадае пушчаць туды чужынцаў. Жыве ў купальні мумітроляў у кампаніі нябачных мышак і разнастайных таямнічых істотаў. Кожны раз перад надыходам вясны робіць Вялікае Вогнішча. Носіць шапачку, унутраны бок якой блакітны, а вонкавы — чырвоны. Зімой дэманструе чырвоны бок, а вясной — блакітны. Сустракае вясну, граючы на катрынцы.
 
* '''Фрэдрыксан''' (''Fredrikson'') — фантазёр і вынаходнік. Стваральнік лётна-падводнага рачнога параходу, названага ў гонар нізкі вершаў яго сканалага брата (бацькі Валэндака) «Марскі аркестар» (хаця яго ўласны пляменнічак перайначыў назву на «Марзкі аркесдар»). Пачынаў як вольны мастак, але ў далейшым па прапанове Усеўладара стаў ягоным асабістым інжынерам. Тым не менш не страціў былога імпэту да авантураў. Уласны заплечнік зрабіў жытлом для Прывіда.
 
* '''Прывід''' (''Spöket'') — нягледзячы на тое, што з'яўляецца нячысцікам, добрая йі сяброўская асоба. Поўнае імя — Прывід з Выспы Жахаў па мянушцы Страшыдла. Пачынаў як пужацель жыхароў Выспы Усеўладара, але з цягам часу да яго ўсе прызвычаліся, таму вымушана прыбіўся да маладога Мумітаты йі яго «Каралеўскае Вольнай калёніікалоніі» йі хутка пасля згоды з некаторымі правіламі стаў паўнапраўным каланістам. Спачатку жыў разам з Мумітатам, але пасля змены яго сямейнага становішча перабраўся ў заплечнік да Фрэдрыксана.
 
* '''Кліпда́с''' (''Klippdassеn'') — яшчэ дзіця. Як і ўсе кліпдасы, жыве на рачным дне, дзе вялікімі ікламі робіць каналы, каб здабыць сабе ежу. Па сваёй няўважлівасці трапіў на борт «Марскога аркестру», дзе жыў разам з Валэндакам, пакуль не быў адпраўлены дадому. Праз малы ўзрост і таму, што яго іклы яшчэ растуць, заўжды штосці грызе йі увесь свет падзяляе на рэчы, якія можна грызці і якія ўжо згрызеныя. Любіць выхавальныя гульні Цёткі Хемуліхі.
 
* '''Андатар''' (''Bisamråttan'') — філосаф-самотнік. Раней жыў у нары ля ручая, але калі мумісямейства недарэчна разбурыла яе падчас будавання моста, быў вымушаны па шчырым запрашэнні Мумітаты пасяліцца ў мумідоме. Лічыць, што працаваць — гэта не філасофская справа, таму час бавіць лежачы ў гамаку йі чытаючы улюбёную кнігу: «Трактат пра Неістотнасць Існага».
 
=== Іншыя асобы ===
* '''Морра''' (''Mårran'') — зборны вобраз мумінячысціка. Істота, якая больш нагадвае рухомы кавалак цемры, чым нешта жывое. Нават улетку Морра нясе ў сабе кавалак зімовае сцюжы і можа загасіць самае вялікае полымя. Таксама выконвае абавязак начнога пудзіла ў жыхароў Мумідолу йі яго наваколляў.
 
* '''Тофсла і Віфсла''' (''Tofslan och Vifslan'') — героі, якіх цяжка ўявіць па-асобку. Як і малая Мю, з'яўляюцца адвечнымі дзецьмі, размаўляюць на ўласнай, але крыху зразумелай мове. Не маюць ўяўлення аб тым, што добра, а што блага.
 
* '''ҐафсаГафса''' (''Gafsan'') — зборны вобраз кумушкі. Асоба са шкодным [[характар]]ам, ведае ўсе свежыя плёткі аб суседзях, знаёмых і нават аб знаёмых суседзяў ды суседзях знаёмых, карацей аб усіх. Ніколі не прыйдзе на дапамогу, нават блізкім.
 
* '''Дронт Эдвард''' (''Dronten Edward'') — занадта вялізны, да таго ж няўважлівы і з дурным [[характар]]ам. Праз гэта ў хвіліну злосці ці па няўважлівасці можа расціснуць сяго-таго. Але, пакутуючы [[сумленне]]м, ладзіць пахаванне за ўласны кошт, праз гэта ніколі не мае грошай.
 
* '''Эма''' (''Emma'') — [[тэатар|тэатральная]] пацучыха, удава дырэктара [[тэатар|тэатру]]. Большую частку жыцця правяла за кулісамі, таму ведае аб тэатры ўсё і непарушна слухаецца ўсіх прыкметаў і традыцыяў [[сцэна|сцэны]]. Дапамагае мумісям’і йі іх сябрам аднавіць тэатар мужа, напісаць [[п’еса|п’есу]] і зладзіць яе пастаноўку на сцэне «плавучага тэатру».
 
* '''Хаціфнаты''' (''Hattifnattarna'') — умоўна-разумныя істоты. Сілкуюцца [[электрычнасць|электрычнасцю]] [[грымоты|грымотаў]]. НяНе маюць [[вушы|вушэй]] і [[рот]]у. Амаль усё жыццё (калі толькі не збіраюцца на Востраве Хаціфнатаў), плывуць па моры да толькі ім вядомай мэты. Нараджаюцца з насення, якое трэба сеяць непасрэдна перад надыходам [[Купалле|купальскае ночы]].
 
* '''Іншыя асобы''' — разнастайныя буйныя йі дробныя істоты, без якіх можна было б абысціся, але якіх не хапала для масавасці.
 
== Мумікнігі ==
Радок 87:
* Finn Family Moomintroll ([[1966]], ''Фінская сям’я мумітроляў''; вытворчасць — [[Англія]], ТВ-шоў)
* Mumintrollet ([[1969]], ''Мумітролі''; вытворчасць — [[Швецыя]], серыял)
* ムーミン ([[1969]]—[[1970]], ''Мумітролі''; вытворчасць — [[Японія]], [[манґаманга|анімэ]])
* 新 ムーミン ([[1972]], ''Новыя Мумітролі''; вытворчасць — [[Японія]], [[манґаманга|анімэ]])
* I mumindalen ([[1973]], ''У Мумідоле''; вытворчасць — [[Швэцыя]], міні-серыял)
* Muminki ([[1977]]—[[1982]], ''Мумітролі''; вытворчасць — [[Польшча]]-[[Аўстрыя]], лялечны мультфільм)
Радок 97:
* Szczęśliwe dni muminków ([[1983]], ''Шчаслівыя дні мумітроляў''; вытворчасць — [[Польшча]], лялечны мультфільм)
* Zima w Dolinie Muminków ([[1986]], ''Зіма ў Мумідоле''; вытворчасць — [[Польшча]], мультфільм)
* 楽しいムーミン一家 ([[1990]]—[[1991]], ''Шчаслівая сям’я мумітроляў''; вытворчасць — [[Японія]], [[манґаманга|анімэ]])
* 楽しいムーミン一家 冒険日記 ([[1991]]—[[1992]], ''Шчаслівая сям’я мумітроляў: Дзённік Прыгодаў''; вытворчасць — [[Японія]], [[манґаманга|анімэ]])
* 楽しいムーミン一家 ムーミン谷の彗星 ([[1992]], ''Шчаслівая сям’я мумітроляў: Прылятае камета''; вытворчасць — [[Японія]], [[манґаманга|анімэ]])
 
== Мумімузей ==
[[ФайлВыява:Muumitalo 3.jpg|мініthumb|200пкс200px|Мумідом у Парку мумітроляў. Наанталі, [[Фінляндыя]]]]
Мумімузей знаходзіцца ў [[Фінляндыя|фінскі]]м горадзе [[Тампэрэ]]. Быў адчынены ў траўні [[1989]] году. Першапачаткова знаходзіўся ў памяшканні Тампэрскага Мастацкага музею, але з цягам часу пераехаў у падземны паверх гарадской бібліятэкі «Мэтса», якая знаходзіцца ў цэнтры Тампэрэ. Яго калекцыя цалкам засноўваецца на творчай спадчыне [[Тувэ Янсан]]. Да [[калекцыя|калекцыі]] таксама належаць два мумібудыначкі, першы з якіх быў пабудаваны Пэнты Эйштола (''Pentti Eistola'') у [[1958]] годзе, а другі, найбольш папулярны, — пяціпавярховая хата, пабудаваная супольнымі намаганнямі Пэнты Эйштола, [[Тувэ Янсан]] йі Туўлікі Піеціля ў [[1979]] годзе дзеля ўдзелу ў [[Браціслава|Браціслаўскім]] Біенале ілюстрацыяў. Акрамя ілюстрацыяў па мумітэматыцы йі не толькі, створаных непасрэдна спадарыняй [[Тувэ Янсан|Янсан]], значную ролю ў калекцыі граюць мумі-працы яе блізкае сяброўкі Туўлікі Піеціля. Гэта макеты абстановак і сцэнаў з жыцця мумітроляў, выкананыя па матывах мумісерыі.
 
Сусвет «Даліны мумітроляў» (такую назву мае гэты мумімузей) дастаткова поўна раскрывае ўсю мумітэматыку йі падабаецца йі маленькім [[наведнік]]ам і іх дарослым суправаджальнікам.
 
== Вонкавыя спасылкі ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Мумітроль"