Гук: Розніца паміж версіямі

{{вызнч|1='''Гук}}''' – фізічная з'ява, што выклікаецца вагальнымі рухамі часцінак асяроддзя, звычайна паветра, якую мы ўспрымаем [[слых]]ам. Механічныя вібрацыі, асацыіраваныя з гукам, могуць распаўсюджвацца ва ўсіх формах рэчыва: газах, вадкасці, цвёрдых целах і ў плазме. Гук не можа ісці праз вакуум. Лічыцца, што чалавечы слых успрымае гукі з частатой паміж 16 [[Герц, адзінка вымярэння|Гц]] і 20 кГц. Верхняя мяжа звычайна змяншаецца з узростам.

Фізічнае паняцце "гук" ахоплівае як чутныя, так і нячутныя гукі. Гук з частатой ніжэй 16 Гц завуць [[інфрагук]]ам, вышэй 20 кГц – [[ультрагук]]ам; самыя высокачастотныя пругкія хвалі ў дыяпазоне ад 10⁹ да 10¹²-10¹³ Гц адносяць да [[гіпергук]]у. Вобласць інфрагукавых частотаў знізу практычна не абмежавана – у прыродзе сустракаюцца інфрагукавыя ваганні з частатой у дзесятыя і сотыя дзелі герца. Частотны дыяпазон гіпергукавых хваль зверху абмяжоўваецца фізічнымі фактарамі: даўжыня пругкай хвалі павінна быць значна большай за даўжыню свабоднага прабегу малекул у газах і больш міжатамнай адлегласці уў вадкасці і ў цвёрдых целах. Таму ў паветры не можа распаўсюджвацца гіпергук з частатой 10⁹ Гц і вышэй, а ў цвёрдых целах – з частатой больш за 10¹²-10¹³ Гц.

З даўніх часоў гук служыць сродкам сувязі і сігналізацыі. Вывучэнне яго характарыстык дазваляе распрацаваць больш дасканалыя сістэмы перадачы інфармацыі, павялічыць адлегласць дзеяння сістэм сігналізацыі. Гукавыя хвалі з'яўляюцца практычна адзіным відам сігналаў, якія распаўсюджваюцца ў водным асяроддзі, дзе яны з'яўляюцца сродкам падводнай сувязі, навігацыі, лакацыі (гл. [[Гідраакустыка]]). Нізкачастотны гук служыць сродкам даследавання зямной кары. Практычнае ўжыванне ультрагукуўльтрагуку стварыла цэлую галіну сучаснай тэхнікі - ультрагукавую тэхніку. Ультрагук ужываецца як для кантрольна-вымяральных мэт (у прыватнасці, у дэфектаскапіі), так і для актыўнага ўздзеяння на рэчыва (ультрагукавая ачыстка, механічная апрацоўка, зварка і да т. п.). Высокачастотныя гукавыя хвалі, і асабліва гіпергук, з'яўляюцца важным сродкам даследаванняў у фізіцы цвёрдага цела.