Крамянецкі калегіум: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Гімназія: дапаўненне
Радок 6:
 
== Гімназія ==
[[File:Kremenets cropped.jpg|thumb|Крамянецкі батанічны сад у пачатку XIX ст.]]
У 1803—1805, паводле указу расійскага імператара Аляксандра I, Тадэвуш Чацкі разам з Гуга Калантаем на аснове калегіума заснавалі Вышэйшую гімназію. Гімназія складалася з двух аддзяленняў: ніжэйшага (4 класа з годам навучання ў кожным класе) і вышэйшага (3 курсы з двума гадамі навучання ў кожным). У ніжэйшых класах выкладаліся пераважна мовы, у вышэйшых — матэматычныя і юрыдычныя навукі, славеснасць.
 
У 1803—1805, паводле указу расійскага імператара Аляксандра I, [[Тадэвуш Чацкі]] разам з [[Гуга Калантай|Гуга Калантаем]] на аснове калегіума заснавалі Вышэйшую гімназію. Першым дырэктарам гімназіі быў вядомы матэматык [[Юзаф Чэх]]. Гімназія складалася з двух аддзяленняў: малодшага (4 класы па году навучання ў кожным) і старшага (3 курсы па два гады ў кожным). У малодшых класах выкладаліся пераважна мовы [[Лацінская мова|лацінская]], [[польская мова|польская]], [[Руская мова|руская]], [[Нямецкая мова|нямецкая]] і [[Французская мова|французская]], як другасныя дысцыпліны — [[арыфметыка]], этыка і [[геаграфія]]. На старшых курсах выкладаліся дысцыпліны як матэматычныя, таксама і філалагічныя і юрыдычныя. Вялікая колькасць дысцыплін была прычынаю моцнай спецыялізацыі, навучэнцы групамі да 50-70 чалавек запісваліся на выбраныя прадметы і такім чынам ствараліся «аддзелы», аднак дзяленне на курсы не парушалася.
У 1806, па запрашэнні Чацкага, ў калегіум прыехаў ірландскі садоўнік Дыянісій Макклер і пры ўдзеле прафесара В. Бесера заклаў парк і батанічны сад. У садзе былі сабраныя 8350 раслін розных відаў, іх насення і тронкі мог бясплатна атрымаць любы.
 
[[File:Kremenets cropped.jpg|thumb|Крамянецкі батанічны сад у пачатку XIX ст.]]
Ад 1807 года ў гімназіі рускую мову, літаратуру і гісторыю выкладаў Іван Аляксандраўскі.
Пры адкрыцці гімназіі ў яе паступіла 280 чалавек, у 1810 было ўжо 612 навучэнцаў. Сродкі гімназіі складаліся з прыбыткаў Крамянецкага староства, субсідый ўрада і ахвяраванняў польскага грамадства. Гімназія мела сваю астранамічную абсерваторыю, батанічны сад. У бібліятэцы было сабрана звыш 34 тысяч тамоў, сярод якіх — інкунабулы, пергаментныя дакументы, выданні XVI—XVII ст. У 1806 годзе, па запрашэнні Чацкага, у калегіум прыехаў ірландскі садоўнік Дыянісій МакКлер, які пры ўдзеле запрошанага ў 1808 годзе прафесара [[Вілібальд Бесер|Вілібальда Бесера]] заклаў парк батанічны сад. У садзе было сабрана 8350 раслін розных відаў, насення і тронкі бясплатна мог атрымаць кожны. З 1807 году рускую мову, літаратуру і гісторыю выкладаў Іван Александроўскі. У 1814—1818 бібліятэкарам працаваў у будучым вядомы этнограф і фалькларыст [[Зарыян Даленга-Хадакоўскі]].
 
== Ліцэй ==