Трэнціна — Альта-Адыджэ: Розніца паміж версіямі

[[Выява:DOM Bozen.JPG|thumb|210px|КатэдраКафедра ў [[Бальцана]]]]

Рэгіён Трэнціна-Альта Адзіджэ служыў мастом паміж [[Італія|Італіяй]]й і астатняй [[Еўропа|Еўропай]]й. У [[Рымская імперыя|Рымскую імперыю]] ён увайшоў паводле каншахту падчас імператара Аўгуста. Перавал Вале дел’Адзіджэ быў адным з першых захопленым падчас барбарскіх нашэсцяў таму што ён служыў ключом для пранікнення ў [[Італія|Італію]]. На гэты час у рэгіёне жыло змешанае насельніцтва, якое складалася з рымскіх грамадзянаўграмадзян, якія гукалі палацінску і мясцовае насельніцтва, якое гукала на мове ладіно (частка размаўляе на ёй і сёння). Ужо ў гэты час, [[Лацінская мова]] крыху змянілася, наблізіўшыся да [[Італьянская мова|італьянскай]].

У [[Сярэднія вякі|сярэдневечча]], рэгіён знаходзіўся пад пратэкцыяй [[СвятаяСвяшчэнная Рымская імперыя|СвятойСвяшчэннай Рымскай імперыі]] і адміністрацыяй рэгіёна ведалі два біскупствы – Брэссанон і Трэнто. Біскупства Трэнто падпарадкоўвалася ўплыву падано-венето ([[Італія|Італіяй]]й), а біскупства Брэссанон, было падначаленым уплыву Кастэлло ді Тыроло, якое знаходзілася ў Мерано. У канцы XIV стагоддзя, Тыроло перайшоў пад кіраванне фаміліі Габсбургаў і трапіў пад [[Германізацыя|германізацыю]]. З [[1545]] па [[1563]] у [[Горад Трэнто|Трэнто]] [[Папа Рымскі|Папа]] склікаў Сабор [[Каталіцкая царква|Касцёла]], прысвечаны рэформе [[Каталіцкая царква|Каталіцкага Касцёла]]. У [[1805]] Тыроль трапіў пад [[Напалеон Банапарт|Напалеона]]. Ён надаў кіраваць Тыролем Андрэасу Хофэру([[1809]]). Апасля заканчэння напалеонаўскай эпохі, рэгіён трапіў пад [[Аўстрыя|аўстрыйскае]] панаванне да канца [[1918]]. Падчас [[Першая Сусветная вайна|І Сусветнай вайны]], італьянцы ў Трэнціна мелі антыаўстрыйскі рух. Герой гэтага руху, Чэзарэ Батысці, як і іншыя [[італьянцы]] быў заклічнікам у аўстрыйскай арміі, быў асуджаны і пакараны смерцю.

Канстытуцыя [[1948]] Рэспублікі Італьянскай, надала рэгіёну аўтаномію і ён пачаў называцца Трэнціно-Альта Адзмджэ. Улічваючы свае асаблівасці і традыцыі папуляцый рэгіёну, быў заключана угодапагадненне ([[1969]]) аб падзеле рэгіёна на дзве “падчасткі” – пераважна італьянскай Трэнціна і пераважна аўстрыйскай Альта Адзіджэ, таксама быў прадстаўлены “пакунак” з гарантыямі, які ўлічваў моўныя і іншыя правы вобласцяў.

* Альта-Адыджэ (альбо Паўднёвы [[Тыроль]]), са сталіцай у [[Бальцана]] (ням. Bozzen), які знаходзіцца на поўначы рэгіёна (пражываюць нямецкамоўныя [[аўстрыйцы]]).

Адным з самых значных багаццяў рэгіёна з'яўляюцца гідраэлектрастанцыі. Электрычнасць Трэнціна-Альта-Адыджэ па вырабу электрычнасці займае другое месца пасля [[Ламбардыя|Ламбардыі]]. Па вырабу алюмінія значнымі прадпрыемствамі з'яўляюцца прадпрыемствы ў [[Бальцана]] і [[Моры]]. Іншымі прамысловымі цэнтрамі з'яўляюцца [[Раверэта]] і [[Раверана]]. Значнае месца займае рамесныя прадпрыемствы па вырабу мэблі. У [[Трэнта]] знаходзіцца цэнтарцэнтр па навуковаму даследаванню дрэваапрацоўчай прамысловасці. Развітай з'яўляецца харчовая прамысловасць па вырабу сыру, садавіных кансерваў і віна. Развіты будаўнічая прамысловасць і здабыча мармуру і парфіру.