'''«Гісторыя пра Варлаама і Іасафа»''' — помнік перакладной беларускай літаратуры [[17 стагоддзе|XVII ст.]] Арыгінал узнік у [[індыя|Індыі]] на аснове народных паданняў пра [[Буда|Буду]], праз персідскае і арабскае пасрэдніцтва стаўвядомы грэкам, у [[11 стагоддзе|XI ст.]] [[Усходнія славяне|усходнім славянам]]. У аповесці апісваецца жыццё індыйскага царэвіча Іасафа, які пад уплывам хрысціянскага прапаведніка Варлаама прыняў новую веру, стаў фанатычным яе прыхільнікам, далучыў да хрысціянства свайго бацьку і народ, пакінуў свецкае жыццё, зрабіўся пустэльнікам. Беларускі пераклад надрукаваны ў [[1637]] г. у [[Куцеінская друкарня|Куцеінскай друкарні]], стаў непасрэднай крыніцай рускага перакладу, апублікаванага ў [[1681]] г. у [[Масква|Маскве]]. Прытчы з аповесці праніклі ў вусную народную творчасць. У [[18 стагоддзе|XVIII ст.]] на Беларусі ўзнікалі фальклорныя перапрацоўкі твора («Алісахвій-царэвіч» і інш).
