Мядзел: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
інфармацыя аб фестывалі "Адна зямля", раздзелы "Адукацыя", "Рэлігійнае жыццё"
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 72:
Археалагічныя даследаванні выявілі, што першапачаткова ў 10-11 ст. умацаванае драўлянае паселішча Мядзель знаходзілася на самым буйным востраве [[возера Мядзел]] (цяпер — востраў Замак), дзе і сёння захаваліся рэшткі ўмацаванняў. Верагодна ў [[11 ст.]] Мядзель быў памежным горадам [[Полацкая зямля|Полацкай зямлі]]. Летапісныя назвы горада: ''Мядзнозол'', ''Мядела'', ''Мядзела'', ''Мядзила'', ''Мядюль'', ''Медело'', ''Меднол'', ''Медюль'', верагодна, паходзяць ад літоўскага слова ''medinis'' — лясны, драўляны. У кан. 14 — пач. 15 ст., з-за невядомых да канца прычын, паселішча было перанесена на паўночна-ўсходні бераг воз. Мястра (10 км ад былога месцазнаходжання). Верагодна, прычынай гэтаму стаў мор — насельніцтва, што здолела выжыць падчас эпідэміі, заснавала новае паселішча са старой назвай ужо на беразе воз. Мястра. У пісьмовых крыніцах Мядзель упершыню згадваецца ў 1324 у лацінамоўным лісце вялікага князя [[Гедзімін]]а рыжскаму архібіскупу, у якім ён скардзіцца на дзеянні братоў-рыцараў Тэўтонскага ордэна:
 
<blockquote>«''Мы паведамляем Вам, … што мір… зараз без якой-небудзь віны нашай па варожаму парушаны крыжакамі — братамі Тэўтонскага ордэна, якія прычыніліўчынілі вялікую шкоду землям, якімі мы валодалі. Таксама яны напэўна захапілі б наш замак Медзела, каб не быў ён так добра ўмацаваны, аднак мноства людзей яны забілі і многіх павялі з сабойсабою.''»</blockquote>
 
Да сяр. 15 ст. мястэчка Мядзель ужо падзялялася на Стары (паўночная частка) і Новы (паўднёвая частка) Мядзель. Стары Мядзел вядомы з 1457 года, а Новы Мядзел — з 1527 года. Стары Мядзель у розны час быў у валоданні шмат якіх магнатаў і памешчыкаў — Радзівілаў, Францкевічаў, Райскіх, Грабкоўскіх, Кошчыцаў, а Новы Мядзел заставаўся у ліку вялікакняскіх (каралеўскіх) ўладанняў.
Радок 86:
== Эканоміка ==
Горад інтэнсіўна развіваецца як цэнтр курортнай зоны вакол [[возера Нарач]]. Прадпрыемствы харчовай прамысловасці. 2 гасцініцы. Філіял дзіцячай турбазы.
 
== Культура ==
У горадзе размешчаны Мядзельскі музей народнай славы.
* Мядзельскі музей народнай славы. У 1930-я ў Старым і Новым Мядзелі было два касцёлы, царква, сінагога і мячэць. На сённяшні дзень захаваўся адзін касцёл ([[1754]]), [[Мядзельскі касцёл святога Станіслава|касцёл св. Станіслава]] быў спалены ў [[1942]] годзе. У [[2006]] у Мядзелі пабудаваная Траецкая царква.
 
* У 2005 і 2008 гадах горад быў месцам правядзення фестывалю '''«[[Адна зямля]]»'''<ref name="РГ_2005"> «Адна зямля» ў Мядзеле // «[[Рэгіянальная_газета_(1995)|Рэгіянальная газета]]», 22 ліпеня 2005  г., №  29 (531)</ref><ref name="РГ_2008"> І навальніца нават не спыніла / /«[[Рэгіянальная_газета_(1995)|Рэгіянальная газета]]», 18 ліпеня 2008  г., №  29 (687)</ref>.
 
== Адукацыя ==
* Дзейнічаюць дзве сярэднія школы і гімназія, два дзіцячыя садкі. Дзіцячы інтэрнат.
 
== Рэлігійнае жыццё ==
* У 1930-я ў Старым і Новым Мядзелі было два касцёлы, царква, сінагога і мячэць. На сённяшні дзень захаваўся адзін касцёл ([[1754]]), [[Мядзельскі касцёл святога Станіслава|касцёл св. Станіслава]] быў спалены ў [[1942]] годзе. У [[2006]] у Мядзелі пабудаваная Траецкая царква.
 
== Выдатныя мясціны ==
Радок 113 ⟶ 114:
* {{крыніцы/ТурЭнцБел-2007|Мядель}};
 
== У СецівеСпасылкі ==
* [http://www.myadel.info Інфармацыйна-гістарычны партал Мядзельскага району  — www.myadel.info]
* [http://www.westki.info/miadziel Мядзел — westki.info]
* [http://www.radzima.org/be/pub/1922_m/ Мядзел на Radzima.org]