Абрыкос: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
→‎Выкарыстанне: дапаўненне
Радок 78:
== Значэнне і выкарыстанне ==
[[Файл:Turkey.Pasa Baglari005.jpg|thumb|Абрыкосавае дрэва ў цэнтральнай [[Кападокія|Кападокіі]], [[Турцыя]]]]
 
Абрыкос мае добрыя смакавыя якасці. Плады ўтрымліваюць цукры, арганічныя кіслоты, карацін, вітамін С.
 
Плады абрыкосаў ужываюцца як у свежым, так і ў сушоным выглядзе (урук ({{lang-kk|өрік}} {{IPA|/ʷøˈryk/}}) (з костачкай), кайса, {{нп3|курага||ru|Курага}}, {{нп3|пасціла||ru|Пастила}}). Хворым на [[цукровы дыябет]] варта абмяжоўваць следует ограничивать ужыванне абрыкосаў з-за высокага ўтрымання ў іх [[цукар|цукру]].
Радок 83 ⟶ 85:
З абрыкосаў гатуюць [[абрыкосавая гарэлка|абрыкосавую гарэлку]], прычым сок абрыкосаў падвяргаецца [[закісанне|закісанню]] і потым [[Дыстыляцыя|перагонцы]].
 
Насенне (костачкі) ужываюцца ў ежу падобна [[міндаль|Міндаль]], а з дапамогай выціскання з іх атрымліваюць малако ({{lang-fr|Huille de marmotte}}). Насенне выкарыстоўваюць для вытворчасці {{нп3|Трыгліцэрыды|тлустага алею|ru|Триглицериды}}, званага [[Абрыкосавы алей|абрыкосавы]], які ўжываецца ў медыцыне ў якасці {{нп3|Растваральнік|растваральніка|ru|Растворитель}}<ref name="БФС">{{кніга|аўтар=Блинова, К. Ф. и др.|частка=Абрикос обыкновенный|загаловак=Ботанико-фармакогностический словарь: Справ. пособие|спасылка=http://herba.msu.ru/shipunov/school/books/botaniko-farmakognost_slovar1990.djvu|адказны=Под ред. К. Ф. Блиновой, Г. П. Яковлева|месца={{М}}|выдавецтва=Высш. шк.|год=1990|старонкі=161|isbn=5-06-000085-0}}</ref> некаторых лекавых рэчываў (напрыклад, {{нп3|Камфара|камфары|ru|Камфора}}) для падрыхтоўкі {{нп3|Ін'екцыя|ін'екцыйных раствораў|ru|Инъекция}} і як аснова для вадкіх мазяў.
Абрыкос мае добрыя смакавыя якасці. Плады ўтрымліваюць цукры, арганічныя кіслоты, карацін, вітамін С.
 
Насенне горкіх гатункаў выкарыстоўваюцца для падрыхтоўкі [[Міндальная вада|міндальнай вады]]<ref name="Атлас" />.
 
З перапаленых костачак абрыкоса робіцца [[туш]].
 
У кітайскай нацыянальнай медыцыне насенне абрыкоса ўжываюцца ў якасці заспакаяльнага сродка пры [[кашаль|кашлю]], {{нп3|ікаўка|ікаўцы|ru|Икота}}. У Кітаі рэкамендуюць прымаць насенне абрыкоса ў спалучэнні з іншымі лекавымі раслінамі пры [[бранхіт|бранхіце]], [[трахеіт|трахеіце]], {{нп3|ларынгіт|ларынгіце|ru|Ларингит}}, [[коклюш]]ы, а таксама [[нефрыт, захворванне|нефрыце]].
 
Выступаючыя з натуральных расколін абрыкосавых дрэў нацёкі засыхают на паветры, утвараючы так званую абрыкосавую {{нп3|камедзь||ru|Камедь}}. Здробненая ў парашок (белага або жоўтага колеру) абрыкосавая камедзь выкарыстоўваецца ў медыцыне як паўнавартасны заменнік [[гуміарабік]]а. Па эмульгіруючай здольнасці, стойкасці прыгатаваных на ёй алейных [[эмульсія|эмульсій]] і глейкасці яна пераўзыходзіць гуміарабік. Ужываюць абрыкосавую камедзь часам як ахінальны сродак<ref>Лекарственные растения в научной и народной медицине. — Саратов: Изд-во Саратовского ун-та, 1974.</ref>. У склад камедзі ўваходзяць [[галактоза]] (44 %), {{нп3|арабіноза||ru|Арабиноза}} (41 %), {{нп3|глюкуронавая кіслата||ru|Глюкуроновая кислота}} (16,4 %), а таксама мінеральныя (2,4 %) і бялковыя (0,6 %) рэчывы<ref name="Атлас" />.
 
Драўніна абрыкосавага дрэва выкарыстоўваецца народамі Каўказа для вырабу музычных інструментаў, такіх як армянскі {{нп3|дудук||ru|Дудук}}, {{нп3|Балабан, інструмент|балабан|ru|Балабан (инструмент)}}, {{нп3|шві||ru|Шви}}, {{нп3|зурна||ru|Зурна}} і іншыя.
 
{{Стаб|Біялогія}}