Біржа: Розніца паміж версіямі

[[Image:NY stock exchange traders floor LC-U9-10548-6.jpg|thumb|Нью-ёркская фондавая біржа]]'''Біржа''' ({{lang-nl|beurs}}, {{lang-de|Börse}}, {{lang-fr|bourse}}, {{lang-it|bórsa}}, {{lang-es|bolsa}}, {{lang-en|exchange}}) - форма рэгулярна дзеючага аптовага рынку заменных тавараў, каштоўных папер і замежнай валюты. Адпаведна бываюць таварныя біржы, фондавыя біржы і валютныя біржы. Сама біржа не выступае ў якасці аднаго з бакоў y гандлёвых аперацыях, a толькі забяспечвае найбольш спрыяльныя ўмовы для гэтых аперацый: устанаўлівае для ўсіх удзельнікаў агульныя прынцыпы заключэння здзелак, распрацоўвае адзіныя правілы і нормы для заключэння здзелак, распрацоўвае адзіныя правілы і нормы для заключэння кантрактаў і прадастаўляе месца для іх заключэння ў пэўны час. Членамі Біржы могуць быць толькі пэўныя асобы, y т.л. давераныя прадстаўнікі кампаній. Кіруе біржай савет дырэктараў, якому падначалены розныя камітэты (фінансавы, арбітражны і інш.). Пасрэднікам паміж пакупнікамі і прадаўдамі выступаюць брокеры — пэўныя асобы ці фірмы (брокерскія канторы). Біржавыя органы ажыццяўляюць біржавую каціроўку — рэгіструюць курс валют і каштоўных папер, цэнаў на тавары, што стыхійна склаліся на біржы. Кожная біржа вядзе ўлік і сістэматызацыю такіх каціровак і публікуе іх y спецыяльных бюлетэнях. Біржавая каціроўка — адзін з паказчыкаў біржавай кан’юнктуры, індыкатар дзелавой актыўнасці ў розных сектарах эканомікі.▼

Зачаткі таварнай і вэксальнай (валютнай) біржы э’явіліся ў 15—16 ст. y гарадах Італіі (Венецыя, Генуя, Фларэнцыя). Важнымі этапамі ў развіцці біржавага гандлю стала заснаванне Антверпенскай (1531) і Амстэрдамскай (1608) бірж. У Padi першая біржа заснавана ў 1705 y Санкт-Пецярбургу. Росквіт біржавай дэейнасці прыпадае на 2-ю палову 19 ст. і звязаны з развіццём капіталістычнай вытворчасці, транспарту, сувязі, гандлю і акцыянерных таварыстваў. На сучасным этапе пераважная частка біржавага абароту сканцэнтравана ў вядучых гандлёвых і фінансавых цэнтрах ЗША, Вялікабрьгганіі і Японіі (больш за 90% аб’ёму біржавых здзелак з таварамі ў вартасным выражэнні, з іх больш за 80% прыпадае на ЗША, дзе знаходзіцца гіганцкая фондавая Біржа ў Нью- Йорку).▼